Modrulj je zaštićena i gotovo bezopasna vrsta: Polovina jedinki se zabilježi samo u maju mjesecu
Iz Instituta za biologiju mora objašnjavaju učestala viđenja i ulove jedne vrste ajkula na južnom Jadranu
Ulovi i viđenja modrulja iz proteklih godina pokazuju da se ta vrsta morskih pasa u našim vodama najčešće sreće tokom proljeća. Iako se kao najzastupljenija pelagična ajkula Jadrana viđa tokom cijele godine, gotovo se polovina jedinki zabilježi samo u maju mjesecu.
To je saopšteno iz Instituta za biologiju mora u Kotoru, uz napomenu da su najvjerovatniji razlog učestalim viđenjima i ulovima modrulja tokom proljećnih mjeseci “reproduktivne aktivnosti jedinki modrulja, kod kojih se u ovo doba godine dešava parenje i donošenje mladih na svijet”.
Ženka modrulja nosi mlade od 9 do 12 mjeseci, a oni su na rođenju dugi od 35 do 50 centimetara. Tek rođene jedinke se gotovo svakog proljeća i ljeta zabilježe i duž crnogorske obale. Modrulj može da u dužinu naraste između tri i četiri metra i da teži oko 150 kilograma, a polnu zrelost za razmnožavanje dostiže u prosjeku u petoj godini života.
Ta vrsta ajkule hrani se najčešće lignjama i drugim vrstama glavonožaca, odnosno manjim ribama, ali i jastozima, škampima i drugim vrstama rakova, manjim podvodnim sisarima, čak i pticama koje povremeno slijeću u vodu kako bi i same ulovile plijen.
“Modrulj (blue shark) je uobičajen i stalan stanovnik Jadrana, kao i većine svjetskih mora. Međutim, iako je najčešća pelagična ajkula svijeta, njegov napad na čovjeka je izuzetno rijedak”, naveli su iz IBMK precizirajući da je u posljednjih nešto preko 100 godina, u cijelom svijetu zabilježeno samo 11 slučajeva napada modrulja na ljude od kojih su tri bila sa fatalnim ishodom. Posljednji napad modrulja na čovjeka u basenu Mediterana zabilježen je daleke 1986. godine u blizini obale Francuske.
Iz IBMK su saopštili da se sakupljanjem jednostavnih podataka kakvi su oni o periodu ulova, broju i veličini jedinki, može doći do korisnih informacija, kako za očuvanje određene vrste, tako i za ribarstvo.
“Ulovi većine ajkula i raža nisu značajni sa ekonomskog gledišta, već često imaju i neželjene efekte. Tako u ribolovu plutajućim parangalima, modrulji i pelagične raže prouzrokuju štetu ribaru oštećenjem ribolovnog alata i uništavanjem mamaca namijenjenih ciljanim vrstama - tunama i sabljarkama. S obzirom na to da ajkule i razne vrste gotovo nemaju ekonomsku vrijednost, već naprotiv, težimo tome da se njihov neželjeni ulov smanji koliko je to moguće. Tako utvrđivanjem kada i/ili gdje je modrulj brojan, možemo pružiti informacije za promjenu ribolovnog područja ili kratkotrajni prelazak na drugačiji tip ribolova, te tako umanjiti neželjena oštećenja parangala i broj ulovljenih modrulja”, objasnili su iz te naučno-istraživačke ustanove.
Modrulj, kao i veliki broj drugih ajkula, spada u ugrožene vrste, pa je njegovo puštanje sa ribolovnih alata kojima je ulovljen, svojevrsna usluga moru.
“Trenutno se ne nalazi na listi vrsta zabranjenih za izlov, a one vrste ajkula i raža za koje je to propisano, nabrojane su u Naredbi o lovostaju uzrasnih klasa riba i drugih morskih organizama iz 2015. godine. Slučajne ulove zaštićenih vrsta treba upisati u dnevnik ulova, a ukoliko je jedinka živa, mora se vratiti nazad u more”, poručili su crnogorskim ribarima iz Instituta za biologiju mora uz molbu da im ribari šalju fotografije eventualno ulovljenih ajkula i raža kako bi naučnici mogli da izvrše identifikaciju dotičnih vrsta i ažuriraju podatke o njihovoj rasprostranjenosti i učestalosti u našim vodama.
Ulovi većine ajkula i raža nisu značajni sa ekonomskog gledišta, već često imaju i neželjene efekte. Tako u ribolovu plutajućim parangalima, modrulji i pelagične raže prouzrokuju štetu ribaru oštećenjem ribolovnog alata i uništavanjem mamaca namijenjenih ciljanim vrstama - tunama i sabljarkama.
( Siniša Luković )