Ramštajnov tvrdi zvuk zapalio balkansku publiku

Logo “Ramštajna” na majicama, torbama i kačketima, martinke, strani jezici, zagrijavanje na beogradskom Trgu republike, izmijenjen režim saobraćaja, visoke cijene smještaja, rijeka ljudi na mostovima… Samo su neki od djelova vatrenog spektakla koji je taj njemački bend priredio u glavnom gradu Srbije tokom dva uzastopna koncerta u sklopu evropske turneje.

Nije teško bilo ostaviti u sjenci ni beogradske lokalne izbore i intenzivne političke kampanje, vidljive na svakom koraku. Češći od političkih slogana i portreta političara bili su simboli rok i metal bendova sa dominacijom njemačkog sastava.

Tokom dvije noći na beogradskom “Ušću” fanovi s Balkana ali i cijele Evrope slušali su singlove sa novog “Ramštajnovog” albuma ali i stare hitove poput “Du Hast” i “Iche Will” koje su došli da čuju i oni koji nijesu strastveni fanovi ovog benda sa željom da posvjedoče onome što je sada već potvrđeno da je svjetski spektakl.

Bina koja je u Beograd dovezena sa 80 kamiona i 1.000 litara benzina za vatrene efekte, jedan od najboljih dizajnova zvuka ikada, impresionirali su preko 200 hiljada ljubitelja hard roka i metala koji su tokom dvije noći slušali “Ramštajn”.

Da ovo ime nije samo njemački brend već svjetska senzacija dokazali su i na Balkanu budući da je Beograd bio jedina regionalna destinacija tokom turneje, a prvi koncert rasprodat je za par sati nakon čega je dogovoren novi datum, zbog velikog interesovanja publike. Sajtovi za prodaju karata “pali” su u više navrata.

“Ramštajnove” zvuke su došli da čuju Crnogorci, Srbi i brojni drugi koji žive i rade u inostranstvu, pa čak i u Njemačkoj, što zbog jeftinije cijene karata, što zbog cjelokupnog balkanskog rokerskog iskustva.

Bend industrijskog metala, okupljen 1994. godine, trideset godina kasnije okupio je i one koji su alternativno orjentisani u izboru zvuka budući da ni najizbirljiviji nijesu mogli propustiti priliku da dobro poznate rifove čuju u svom regionu.

Crna boja dominirala je okolinom “Ušća”, sa ponekim kostimom, poput Snežane i jednog patuljka kao referneca na jedno od najpopularnijih pjesama “Sonne”. U Beogradu su se, preko dana, uz kafu i ručak mogli čuti samo komentari o podrhtavanju tla noć prije, zapitkivanje ko je taj “Ramštajn” ili čisto oduševljenje rokersko metalskom energijom koja je preplavila grad.

Koncert su započele, sa sporedne bine u sredini publike, francuske koncertne pijanistkinje, “Abelard”, koje su publiku zagrijale piano verzijama Ramštajnovih pjesama u različitim kombinacijama. Bina, nalik “Mordoru” iz Tolkinovog ”Gospodara prstenova”, crvenila se i bilo je već tada jasno kakav se spektakl sprema.

Nakon što su Francuskinje Héloïse Hervouët i Yolande Kouznets odsvirale ”Ohne Dich” na klaviru, vrhovi četiri reflektora su se zacrvenjeli pa pobijelili. Zatim, mrak. Video bim na centralnoj kuli se upalio a u uz Hendlovu ”Muziku za kraljevski vatromet”, na glavnu binu se spustila dugo očekivana šestorka.

Vriscima, aplauzom, kažiprstom i malim prstom koji simbolizuju najtvrđi zvuk i pripadnost pobunjenom rok i metal pokretu, pozdravilo ih je more ljudi na zemlji i tribinama a oni uzvratili izvedbom “Ramm 4”, turnejskom pjesmom sa nezvaničnim nazivom.

Tokom noći smjenjivali su se novi i stari hitovi. “Links 2, 3, 4”, “Keine Lust” i “Sehensicht”, “Asche zu Asche” zabavljali su publiku u prvom dijelu koncerta, ali ipak, činilo se, ne dovoljno.

Plamenobacač na leđima pjevača i frontmena, Till Lindemann-a i jezivo moćna balada “Mein Herz Brennt” podigli su publiku, koja se nakon toga nije spuštala. Lindemann ih je dodatno ohrabrio uzvicima “Ajde!” i “Ruke gore” što je kod lokalno regionalne publike izazvalo oduševljenje, budući da svi dijele univerzalno iskustvo jezičke barijere koju je pobijedila snaga metala.

Poput motiva iz “Igre prijestola”, vatre i leda, totalitaristička i industrijalna estetika smjenjivala se na bini i oko nje u vidu vatrenih efekata, konfeta i video prenosa na uskim video bimovima koji su brojnoj publici bili jedini prozor u spektakl na bini.

Pored Lindemanna, gitarista Richard Kruspe, basista Oliver Riedel, klavijaturista Christian Lorenzo, ritam gitarista Paul Landers i bubnjar Christopher Schneider poseban vatreni šou sa kula bine i iz zvučnika napravili su tokom pjesme “Du Hast” koju će prepoznati i oni koji je nikada nijesu sami poslušali.

“Du hast mich” odzvanjalo je među publikom a autorku ovog teksta su nasmijali rifovi istoimene pjesme koji su ukradeni za pjesmu “Preko, preko” srpske turbo-folk pjevačice Indire Radić, nakon čega je Ramštajn tužio Sašu Popovića, direktora “Grand produkcije” za 45.000 eura.

Samo na Balkanu može se naći rođak ili zemljak u svakoj zemlji i koncert industrijskog tvrdo-njemačkog metala dovesti u vezu sa turbo-folkom. Ideje o treš muzici gube se tokom izvođenja “Deutchland” i “Radio”.

Zatim je uslijedila “Mein Teil”, sa albuma Reise, Reise (2004), samo jedna od pjesama koje su nastale kao odgovor na devijantna dešavanja u rodnoj im Njemačkom. Karikiranjem onoga što je za neke realnost, Lindemann izlazi na binu sa kuvarskom kapom a od publike traži odobrenje da kolegu iz benda, u velikom loncu, “zapali”.

Dio večeri djelovao je kao završnica, sa sumnjom ali pomalo straha da je to-to. Publiku su razuvjerili “matori metalci” pojavivši se na sporednoj bini dok je na video bimu iskočila instrukcija da se upale blicevi.

Tada, uz propratni tekst iza njih, kreće “Engel”, kao najbolja utjeha da nije kraj. Publika je poslušala naredbe pa se u moru malih svjetala, poput svitaca, pjevala nešto emotivnija i melanholična verzija jedne od pjesama sa najvećim pečatom u karijeri dobro poznate šestorke.

Pomiješana osjećanja razbija “Ausländer” i kanališe ih direktno na oduševljenje i vidno positovješćivanje u publici koja se pronašla u onome što su stranci u Njemačkoj. Poneka ruka na grudima a brojne u vazduhu - bilo je jasno odakle su došli da ove stihove čuju na “svom” tlu.

Sve češći plamenovi, čija se toplina osjećala na licu a i ispod kože, sugerisali su da se bliži kraj spektaklu čemu se niko nije radovao, posebno jer se publika još više sa bendom konektovala tokom pjesme “Rammstein” a zatim “Adieu”.

Bez velikih pozdrava i zahvalnosti, u svom stilu, bend je koncert završio na isti način na koji su ga započeli - metalnom konstrukcijom su se vratili na vrh. Vrh, mjesto na kojem je nakon koncerta svima bilo jasno da će njemačka šestorka ostati još dugo vremena za sve rokere i metalce.

Publici su ostali dužni neke pjesme kao što su “Rosenrot”, “One dich”, “Feuer frei!” i “Mutter”, pa i novinarki, koja im, kao i ostali u moru ljudi koji su sumirali utiske prelazeći Brankov most, nije zamjerila već je ostalo nadanje da će ih čuti drugom prilikom.

( Marija Pešić )