Za Zavalu žele praksu Valdanosa

Grupa građana zatražila je povraćaj desetine miliona vrijednog nacionalizovanog zemljišta na rtu Zavala kod Budve.

Riječ je o 68 hiljada kvadrata zemlje na poluostrvu koja je nacionalizovana prije skoro 70 godina, a kako tvrde iz grupe građana “Zakoniti vlasnici poluostrva Zavala” nije privedena namjeni.

Bivši vlasnici žele da se u njihovom slučaju primijeni Zakon o otklanjanju posljedica oduzimanja imovine u uvali Valdanos, koji je Skupština prije tri godine donijela da bi vlasnicima u ulcinjskoj uvali vratila nacionalizovanu zemlju.

To, između ostalog, piše u inicijativi u koju su “Vijesti” imale uvid, koju je grupa građana dostavila u više poslaničkih klubova i državnih resora.

Prema dokumentaciji, država je imovinu 13 porodica Rafailovića nacionalizovala 1958. Nasljednici ističu da zemljište nikad nije privedeno namjeni i da je tokom uvođenja novog katastra 1995. upisano na državu i Opštinu Budva.

“Vijesti” su ranije pisale da je tokom 2006. kompanija “Moninvest”, u kojoj je jedan od osnivača bio odbjegli šef budvanske kriminalne grupe Svetozar Marović, kupila od porodica Medin i Anzulović gotovo četiri hektara zemlje na Zavali.

Rafailovići navode da su tek nakon milionskih vrijednih preprodaja parcela saznali da nisu vlasnici đedovine. Od 2007. vode više sudskih sporova radi povrata imovine.

“Nejasno je do danas na osnovu kog pravnog posla, kojom odlukom ili eksproprijacijom je nekadašnja čestica zemlje 632/1 Katastarska opština Kratnji Maini, koja danas odgovara 12 katastarskih parcela, postala vlasništvo države a predata Opštini Budva na raspolaganje. Nadležna Uprava za nekretnine Budva navodno nema u svom posjedu dokumentaciju za parcele, odnosno ne posjeduje evidenciju o tome kako i na koji način se država upisala kao titular vlasništva, jer su se pojedinci i sudovi više puta obraćali Upravi da dostavi hronologiju upisa. Uprava je odgovarala dopisom da u svom arhivu ne posjeduju dokumentaciju od prvog upisa, odnosno sa javnog izlaganja 1995”, piše u dopisu dostavljenom poslaničkim klubovima i državnim resorima.

Zemlja nije iskorišćena

Nasljednici osnov za povraćaj imovine vide u činjenici da zemljište do danas nije privredeno namjeni. Na Zavali trenutno, osim luksuznog naselja, postoji samo jedan objekat, i to privremene namjene - kontroverzno postrojenje za preradu morske vode. Građani zato traži da se u njihovom slučaju primjeni lex specialis koji je donijet za Valdanos, čijim je usvajanjem Skupština u junu 2021. omogućila povraćaj nacionalizovanog zemljišta. Opština Ulcinj oduzela je zemljište rješenjem iz 1978. godine, a ono nikada nije iskoriščeno, odnosno privedeno namjeni...

“Sticalac imovine, osim obveznika vraćanja, koji je, nakon podržavljenja imovine, stekao pravo svojine u skladu sa zakonom, ostaje vlasnik i držalac stvari a njegova stečena prava ne smiju biti povrijeđena. Ne može se zahtijevati vraćanje plodova, niti naknada štete po osnovu izgubljene dobiti zbog nemogućnosti korišćenja, odnosno upravljanja podržavljenom imovinom, kao i po osnovu njenog održavanja u vremenu od dana podržavljenja do vraćanja imovine. Obveznik vraćanja nema pravo da traži vraćanje revalorizovane vrijednosti primljene naknade od strane bivših vlasnika, niti tržišne ili bilo koje druge vrijednosti za oduzetu imovinu”, piše u članovima 3 i 6 ovog zakona.

Inicijativa građana stigla je nedavno i u skupštinski Odbor za turizam, poljoprivredu, ekologiju i prostorno planiranje, a njegov predsjednik i poslanik Nove srpske demokratije (NSD) Dejan Đurović najavio je da će o ovom pitanju predložiti konsultativna saslušanja. On je pojasnio da će to uraditi jer je riječ o identičnoj situaciji kao sa Valdanosom, jer je i ovim građanima za vrijeme, kako je kazao, “jednopartijskog sistema” planirana isplata po “smiješnim” cijenama.

“Najbolje je da dođu predstavnici Ministarstva pravde, Uprave ili agencije za imovinu, katastra i Ministarstva prostornog planiranja. Tamo se radi Detaljni urbanistički plan (DUP) koji bi ovim vlasnicima koji su u fazi povraćaja zemljišta onemogućio u potpunosti da vrate svoju imovinu. I da ne bismo štetili naše građane, bez obzira što je predsjednik Skupštine najavio Zakon o povraćaju imovine, bez obzira da li su to privatnici ili vjerske zajednice, predložio bih da ovo konsultativno saslušanje bude što prije i da se u određenom vremenskom intervalu odloži usvajanje DUP-a Zavala. Tamo je dotični investitor Zavale prekardašio bruto-građevinsku površinu za 20.000 kvadrata, za koju nisu naplaćene komunalije. Pokrenućemo inicijativu i sa Opštinom Budva da se naplate komunalije”, istakao je Đurović i dodao da će sve obrazložiti na sjednici.

Vlasnik rizorta “Dukley” na Zavali danas je američka kompanija “Stratex Group”.

Ništa od “Jedra”

Prema postojećem Urbanističkom projektu za “Turističko naselje Zavala”, na preostalom zelenom dijelu poluostrva ka Budvi ranije je planirana izgradnja nebodera visine 141 metar, hotela od 40 spratova, kojeg je prethodni vlasnik Zavale, ruska “Mirax Group-a”, imenovala kao Hotel “Jedro”. Međutim, prema Nacrtu izmjena i dopuna ovog urbanističkog projekta koji je nedavno predstavilo Ministarstvo prostornog planiranja u saradnji sa Opštinom Budva, na tom mjestu se sada predlaže formiranje zelenih površina posebne namjene, parkova i amfiteatra.

“Na predmetnoj urbanističkoj parceli predviđeni su parkovski objekti različite funkcionalne namjene, amfiteatarski kompleks za razne kulturne ivente Budve, sa vrtno-arhitektonskim elementima koji mogu biti i muzejskog karaktera - takozvani kulturni centar”, piše u ovom dokumentu.

Osim toga, u tom dokumentu se navodi i da bruto razvijena građevinska površina postojećih vila iznosi malo više od 52.000 kvadrata, dok je prema urbanističkom planu iz 2008. planirano da zauzmu 32.000 kvadrata.

Nasljednici prigovaraju i ovim izmjenama i planu i zahtijevaju njegovo povlačenje, jer tvrde da će se izgradnjom parkova i amfiteatra onemogućiti valorizacija i korišćenje imovine koju pokušavaju da vrate pred sudovima.

Ističu da nadležni nisu proveli detaljnu analizu za stambene vile koje je investitor “Stratex Development”, kako navode, nelegano izgradio, što se u planu, kako kažu, i potvrđuje.

“Očigledno je nezakonito postupanje investitora kojem je data jedinstvena mogućnost da radi na ovom lokalitetu i ovdje postoje nepobitne činjenice da je isti zloupotrijebio data prava zbog pribavljanja imovinske koristi, kao i činjenice da se konkretnim predloženim Nactom ta zloupotreba pokušava legalizovati i to bez ikakvih zakonskih posljedica. Svako dalje postupanje nadležnog ministarstva u cilju usvajanja ovakvog plana je nezakonito, te kao takvo čini direktnu štetu stvarnim vlasnicima, ali i Opštini i državi protiv kojih ćemo biti primorani pokrenuti nove postupke za naknade štete i zadovoljenje naših prava”, naglasili su iz ove grupe.

Kako su “Vijesti” ranije pisale, Rafailovići su u početku tražili povraćaj imovine, ali im je Opština, dok su njome upravljali gradonačelnici iz Demokratske partije socijalista (DPS), predložila vansudsko poravnanje i isplate od 700 eura po kvadratu, da bi potom snizila cijenu na 495 eura. Međutim, Rafailovići ni tada nisu ispoštovani.

Spornim zemljišnim kompleksom u to vrijeme gazdovala je opštinska, kontroverzna firma “Budva Holding”, jedan od neuspjelih Marovićevih projekata. Ta kompanija je u dva navrata tada raspisivala tendere za strateškog partnera za izgradnju luksuznog hotela sa 27 spratova nalik “Jedru”. U avgustu 2008. raspisan je tender za osnivanje “Joint Venture” kompanije, na koji su ponudu dostavile dvije kompanije od kojih je prvorangirana pristigla od “Zavale Invest”, zajedničke firme Sergeja Polonskog i “Moninvest”, u kojoj je Marović bio suvlasnik.

Među gradonačelnicima ovog grada, koji su se mijenjali i do sada Rafailovićima obećavali povrat imovine ili isplatu su Rajko Kuljača, Lazar Rađenović, Marko Carević, ali niko od njih obećanje nije ispunio.

Katnić izviđao

Specijalno državno tužilaštvo (SDT), kojim je tada rukovodio Milivoje Katnić, izviđalo je prijave zbog mogućeg prisvajanja državne imovine u Opštini Budva i nestanka katastarske dokumentacije za imovinu vrijednu nekoliko desetina miliona eura.

Krivične prijave, zbog zloupotreba na tri atraktivne lokacije u Budvi, podnio je bivši potpredsjednik Vlade izbornog povjerenja Milorad Vujović, u novembru 2016.

“Nestali su popisni listovi i rješenja komisije sa javnog izlaganja za lokacije Zavala, Potkošljun, Jadranski sajam, dakle nestali su dokazi na osnovu kojih se formira početno stanje katastarskih evidencija”, kazao je Vujović tada “Vijestima”.

Ove tri lokacije su bile predmet brojnih istraga i sporova.

( Mirko Kotlaš )