Savez SDP-a, SD-a i LP-a biće predstavljen u četvrtak: I ekonomija, i identitet

Evropski savez, nadstranački pokret koji su oformili Socijaldemokratska partija (SDP), Socijaldemokrate (SD) i Liberalna partija (LP), biće predstavljen javnosti u četvrtak, 4. jula, na skupu u Podgorici - saznaju nezvanično “Vijesti”.

Izvor lista iz tog saveza rekao je da su 4. jul odabrali simbolički za promociju, jer je to datum kad se u bivšoj Jugoslaviji proslavljao Dan borca, odnosno praznik ustanka naroda Jugoslavije.

Organi ove tri partije prošle sedmice su podržali stvaranje saveza, u kom bi trebalo da budu i pojedini intelektualci i nestranačke ličnosti.

U programskoj deklaraciji Evropskog saveza, u koju su “Vijesti” imale uvid, piše da su tri stranke odlučile da ga formiraju, između ostalog, “svjesni potrebe da građanske, evropske, reformske i antifašističke političke snage naprave novi iskorak u cilju udruženog djelovanja i izgradnje jedinstvene političke platforme”, te odlučni u suprotstavljanju svim nacionalističkim, nacional-šovinističkim i velikodržavnim politikama kojima se želi razoriti suverenitet države i destabilizovati cijeli region, “a posebno protiv namjere da se izmjenom ustavnog i zakonodavnog okvira Crna Gora učini politički i na svaki drugi način zavisnom od pojedinih regionalnih centara moći”.

Među razlozima za stvaranje novog političkog subjekta pominju se i “zabrinutost nad činjenicom da su temeljne vrijednosti na kojima počiva savremena Crna Gora narušene, da je socioekonomska situacija sve neizvjesnija, da se na političkoj sceni afirmiše retrogradnost...”, te odgovornost prema sljedbenicima izvornog antiratnog, reformskog i suverenističkog pokreta, “koji je postavio temelje građanske, evropske i multikulturalne Crne Gore”.

U programskim ciljevima deklaracije navedeno je da će novoformirani savez, između ostalog, zahtijevati temeljne istrage u svim slučajevima organizovanog kriminala i korupcije, te veza vlasti s organizovanim kriminalnim grupama, “kako one koje su obilježile djelovanja posljednje tri vlade, tako i u svim ostalim slučajevima”, da će raditi na jačanju nezavisnosti i efikasnosti institucija, da će se boriti protiv netransparentnosti svih političkih procesa, naročito onih koji se tiču imenovanja i izrade zakona, da će insistirati na raskidu s praksom partijskih zapošljavanja, kao i da će dati konkretne odgovore u cilju rješavanja ključnih problema građana u oblasti ekonomije.

“Čiji je najznačajniji izazov očuvanje fiskalne i finansijske stabilnosti, strukturna neusklađenost i izražena sezonalnost, te gotovo neodrživ model privrednog rasta koji je dominantno zasnovan na tražnji, umjesto na inovacijama, znanju i novim tehnologijama. Problem više predstavljaju neartikulisane populističke najave trenutnih nosilaca vlasti, koje imaju potencijal da dovedu do potpune neodrživosti ionako krhkih javnih finansija države”, piše u dokumentu.

U njemu stoji da će Evropski savez insistirati na stabilizaciji prilika u sektoru bezbjednosti, “koji je za svega nekoliko posljednjih godina kompromitovan i postao poprište političkih borbi”, da će zahtijevati i demonstrirati ozbiljnost u radu najviših državnih i lokalnih organa i zvaničnika, “koja će se ogledati u kvalitetu kadra s iskustvom...”, da će raditi na tome da Crna Gora zaista postane ekološka država...

“Od uvođenja sistema reciklaže i nulte tolerancije na svaki vid zagađenja, do preispitivanja svih štetnih investicija i postrojenja u državi”, navedeno je.

U programskim ciljevima piše i da su građanski i evroatlantski identitet neraskidivo vezani za modernu i suverenu Crnu Goru, “koja mora, ujedinjena oko univerzalnih vrijednosti, funkcionisati kao država građana, a ne država naroda”, da će savez štititi crnogorski identitet, istoriju i kulturu, podjednako kao i svih drugih manje brojnih naroda i svih građana Crne Gore, da će ukazivati i boriti se protiv svih prikrivenih ili otvorenih ratnohuškačkih, retrogradnih antievropskih, antidržavnih i nacional-šovinističkih politika i organizacija, bez obzira da li dolazile iz zemlje ili okruženja...

“Promovisaćemo politiku zajedništva umjesto politike podjela koje su u prethodnom periodu dovele do brojnih incidenata i nesigurnosti građana da svoja mišljenja, stavove i uvjerenja izražavaju slobodno, u skladu s Ustavom; promovisaćemo javni diskurs u kom je lojalnost sopstvenoj državi, kao jednoj od ključnih identifikacionih tačaka svih ljudi, nešto čime se treba ponositi, umjesto dosadašnjeg diskursa kojim je, poštovanje sopstvene zemlje i njene istorije, eksplicitno i implicitno, suzbijano i sramoćeno”, piše u deklaraciji.

U njoj je navedeno i da će Evropski savez, na planu unutrašnje politike, oznaživati društvenu koheziju kroz otvoreni dijalog sa svim građanskim pokretima, organizacijama i pojedincima koji afirmišu vrijednosti sadržane u deklaracijii, a na spoljnopolitičkom planu afirmisati i podsticati ostvarivanje punopravnog članstva Crne Gore u EU i ispunjenju savezničkih obaveza u okviru NATO-a. Piše i da će savez u djelovanju biti vođen isključivo idejom opšteg dobra, smatrajući revanšizam, progone po političkoj osnovi i politikanstvo, “kao nesumnjive karakteristike prethodnih vlasti, nedopustivim praksama na najvišim pozicijama”.

“Demonstriraćemo najviši stepen posvećenosti ovoj deklaraciji u zajedničkom djelovanju koje ima za cilj kreiranje inovirane, građanske, ekonomski informisane, politički iskusne i društveno osviješćene političke snage, i u tom cilju afirmisati saradnju s građanskim faktorima, organizacijama i slobodnim pojedincima i intelektualcima koji svoju viziju crnogorskog društva vide u načelima proklamovanim u deklaraciji”, poručeno je.

Bolje školstvo, zdravstvo, radnička prava...

U programskim ciljevima deklaracije piše i da javno obrazovanje ne smije predstavljati trošak za mlade i njihove porodice, i da potpisnici dokumenta imaju rješenje koje vodi ka tom cilju, “pri čemu su neka već i implementirana u lokalnim zajednicama kojima upravljamo”.

“Obrazovanje u Crnoj Gori mora doživjeti sveobuhvatnu reformu na svim nivoima, od predškolskog do visokog...”, navodi se, i dodaje da će novoformirani savez imati “poseban fokus i proaktivni pristup prema mladima, s konkretnim mjerama koje će na najbolji način razumijeti njihove potrebe, a koji se tiču obezbjeđenja javnog stanovanja i besplatnog i kvalitetnog obrazovanja”.

Poseban akcenat biće stavljen, piše u deklaraciji, na unapređenje kvaliteta zdravstvene zaštite i njene bolje dostupnosti.

“Kreiraćemo zdravstveni sistem koji je finansijski održiv i u kom će građani, odnosno pacijenti, biti zadovoljni kvalitetom pruženih usluga, a zdravstveni radnici svojim položajem u društvu”, stoji u dokumentu u koji su “Vijesti” imale uvid.

Navedeno je i da će savez podržati, na svaki način koji se ocijeni adekvatnim, sindikalnu i borbu za radnička prava, “koja mora biti intenzivirana u još većoj mjeri usljed neispunjavanja nekih od najvećih predizbornih obećanja vlasti”.

Poručeno je i da će se savez zalagati za “sistemski ‘restart’” u oblasti kulture i njenu “temeljnu revitalizaciju”.

( Nikola Dragaš )