Počelo glasanje u Francuskoj za drugi krug parlamentarnih izbora

U Francuskoj je danas počelo glasanje za drugi, ključni krug parlamentarnih izbora na kojima bi mogla da ostvari istorijsku pobjedu krajnje desničarska partija Nacionalno okupljanje Marin Le Pen sa antiimigrantskom politikom ili da dođe do blokade parlamenta bez jasne apsolutne većine.

Ekstremna desnica se nada da će osvojiti apsolutnu većinu, 289 mjesta u parlamentu sa 577 poslanika, dok su ljevičari okupljeni oko koalicije Novi narodni front, drugi u prvom krugu, i centristi predsjednika Emanuela Makrona, preduzeli mjere za sprečavanje pobjede ekstremne desnice.

Kako su ranije ocijenili analitičari, ishod izbora mogao bi dugoročno da promijeni politički horizont Francuske, nakon što je Makron raspustio parlament poslije izbora za Evropski parlament 9. juna kada je najviše glasova osvojila ekstremna desnica.

Strah od vlade koju bi vodila ekstremna desnica, što bi bilo prvi put od kraja Drugog svjetskog rata, doveo je do formiranja Republikanskog fronta sa strankama desnice, desnog centra i ljevice namijenjenog da kontrira kandidatima Nacionalnog okupljanja.

Veliki broj kandidata iz Republikanskog fronta koji se kvalifikovao za drugi krug izbora povukao se u prilog kandidata koji ima najveće šanse da pobijedi protivnika iz Nacionalnog okupljanja. Na taj način se takođe izbjegava rasipanje glasova.

Prema posljednjim anketama, ekstremna desnica i njeni saveznici bi mogli da osvoje relativnu većinu, odnosno između 175 i 230 mjesta u parlamentu, na drugom mjestu bi bila koalicija ljevice Novi narodni front sa 145 do 190 poslanika, a Makronov tabor bi mogao da osvojio od 118 do 162 mjesta.

Lider Nacionalnog okupljanja, mladi Žordan Bardela se nada apsolutnoj većini u nadi da postane premijer. On je nekoliko puta ponovio da će biti predsjednik vlade jedino ako ekstremna desnica osvoji apsolutnu većinu.

Analitičari ocjenjuju da bi poslije izbora moglo "da dođe do ćorsokaka", a neuspjeli pokušaji formiranja vlade mogli bi da se ponavljaju najmanje do jula 2025. jer, prema Ustavu, novi parlament ne može da se ponovo raspusti u tekućoj godini kada je stari saziv raspušten.

Francuski mediji pominju i povećanje rizika od nemogućnosti upravljanja zemljom, sa parlamentom podijeljenjim na tri bloka (ekstremne desnica, makronisti i ljevica) bez apsolutne većine.

Takođe se pominje prelazna, tehnička vlada koju bi činili stručnjaci u svojim oblastima ali takva vlada ne bi imala političku težinu. Makron bi mogao, u želji da izbjegne veliku nestabilnost vlade tokom nekoliko mjeseci, da imenuje mandatara koji ne izaziva političke podjele a ministri bi se birali konsezusom.

Današnji izbori u zemlji sa nuklearnim oružjem imaju potencijalni uticaj na rat u Ukrajini, globalnu diplomatiju i evropsku ekonomsku stabilnost. Oni će gotovo sigurno potkopati predsjednika Emanuela Makrona u preostalihi tri godine njegovog predsjedništva.

Rasizam i antisemitizam narušili su izbornu kampanju, kao i ruski sajber napadi, i više od 50 kandidata prijavilo je fizičke napade što je vrlo neuobičajeno za Francusku. Vlada raspoređuje 30.000 policajaca na dan izbora.

Glasanje u drugom krugu počelo je u subotu u francuskim prekomorskim teritorijama od Južnog Pacifika do Kariba, Indijskog okeana i Sjevernog Atlantika. Izborna mjesta se zatvaraju večeras u 20.00 časova u kontinentalnoj Francuskoj, a prve projekcije rezultata očekuju se večeras a prvi zvanični rezultati kasno večeras ili u ponedjeljak rano ujutru.

( Beta )