Saboteri tačno znali gdje da udare

Saboteri su juče udarili na francusku mrežu TGV brzih vozova u seriji napada prije zore širom zemlje, uzrokujući haos u putovanjima i otkrivajući bezbjednosne rupe uoči sinoćnje ceremonije otvaranja Olimpijskih igara.

Koordinisana sabotaža se dogodila dok je u Francuskoj u toku velika bezbjednosna operacija koja uključuje desetine hiljada policajaca i vojnika, a na snazi su nezapamćene bezbjednosne mjere kojima je ograničeno kretanje u prijestonici koju pojedini opisuju kao grad pod čeličnim oklopom.

Državna željeznička kompanija SNCF saopštila je da su vandali oštetili signalne podstanice i kablove duž pruga koje povezuju Pariz s gradovima kao što su Lil na sjeveru, Bordo na zapadu i Strazbur na istoku. Napad na prugu Pariz - Marselj je spriječen.

Juče niko nije preuzeo odgovornost za napade na željezničku mrežu, koja je izvor ponosa za mnoge u Francuskoj. Dva bezbjednosna izvora kazala su za Rojters da zbog načina na koji je operacija sprovedena prva sumnja pada na ljevičarske militante ili aktiviste za zaštitu životne sredine, ali su istakli da još nema dokaza.

Kancelarija tužioca u Parizu saopštila je da će istragu nadgledati njen odsjek za organizovani kriminal, uz koordinaciju istraživanja od strane antiterorističkog odjeljenja (SDAT), ogranka policije koji obično prati ekstremno ljevičarske, ekstremno desničarske i radikalne ekološke grupe. Premijer Gabriel Atal je odbio da spekuliše o mogućnosti da su takve grupe stajale iza sabotaže.

“Ono što znamo, ono što vidimo jeste da je ova operacija pripremljena, koordinisana i da su ciljani ‘nervni centri’, što pokazuje određeno poznavanje mreže i znanje gdje udariti”, rekao je Atal tokom posjete kriznom centru ministarstva za saobraćaj.

Koordinisani napadi na željezničku mrežu pojačali su osjećaj zabrinutosti uoči otvaranja Olimpijskih igara u srcu Pariza.

U odvojenom slučaju, aerodrom Bazel-Miluz, koji se nalazi na granici Francuske sa Švajcarskom, bio je privremeno zatvoren i evakuisan zbog bezbjednosne prijetnje.

Predsjednik Međunarodnog olimpijskog komiteta Tomas Bah kazao je da ima puno povjerenje u francuske vlasti. “Nemam bojazni”, kazao je on juče novinarima u Olimpijskom selu.

Oko 300 000 ljudi sinoć je s obala rijeke Sene pratilo ceremoniju otvaranja, kojoj su prisustvovali i brojni svjetski lideri. Francuska je rasporedila 45 000 policajaca, 10 000 vojnika i 2000 privatnih bezbjednosnih agenata da obezbjeđuju ceremoniju sa snajperima na krovovima i dronovima u vazduhu. Međutim, dok je prijestonica praktično zatvoreni grad, obezbjeđenje u drugim djelovima zemlje je blaže.

Olimpijada u Parizu održava se u napetoj geopolitičkoj atmosferi. Od posljednjih Igara - Zimskih olimpijskih igara u Pekingu 2022. godine - izbili su ratovi u Ukrajini i Gazi. Takmičare iz Izraela u Parizu štite pripadnici elitnih taktičkih jedinica tokom dolaska na događaje i povratka i imaju stalnu bezbjednosnu pratnju.

Međunarodni olimpijski komitet (MOK) je, zbog sankcija uvedenih Rusiji usljed rata u Ukrajini, donio odluku da ruski sportisti mogu nastupati pod neutralnom zastavom i kao dio “neutralnih sportista” ili “neutralnih timova”, što znači da ne mogu koristiti ruske simbole ili boje.

Francuske vlasti saopštile su da su u mjesecima i nedjeljama spriječile nekoliko planova za ometanje Olimpijskih igara, uključujući hapšenje ruskog državljanina zbog sumnje da je planirao da destabilizuje igre.

Ranije ove nedjelje, francuski ministar unutrašnjih poslova Žerald Darmanin je izjavio da je oko 1.000 osoba, za koje se sumnja da bi mogle da ometaju u ime strane sile, spriječeno da prisustvuje Igrama. Među njima su se nalazili ljudi za koje se sumnjalo da su islamski radikalisti ili da pripadaju lijevim ili desnim političkim ekstremistima, kao i oni sa značajnim krivičnim dosijeima, dodao je.

Mada je više puta ukazivao na sumnje u miješanje uz podršku Rusije, Darmanin je dodao da su takve prijetnje dolazile i iz drugih zemalja koje nije imenovao.

Pariz je bio meta smrtonosnih terorističkih napada u posljednjoj deceniji, a neki francuski zvaničnici su vidjeli Igre kao priliku da se nacija oporavi od godina traume.

Francuski predsjednik Emanuel Makron, koji je osvojio drugi mandat prije dvije godine, nadao se da će Olimpijske igre učvrstiti njegovu ostavštinu. Međutim, nakon vanrednih parlamentarnih izbora njegova pozicija je značajno oslabljena na domaćoj i na međunarodnoj sceni.

( N. Bogetić )