CGO: Žrtve "Oluje" ostaju bez pravde, nadležni organi država regiona da osiguraju sjećanje na zločin
"Tokom trajanja ove operacije, hrvatske snage su sprovele sistemske zločine nad civilnim stanovništvom srpske nacionalnosti i njihovom imovinom, pri čemu je oko 250.000 Srba protjerano, uz masovno uništavanje i pljačku njihove imovine, i kasnije onemogućavanje povratka"
Žrtve vojno-policijske operacije "Oluja", koja je sprovedena od 4. do 7. avgusta 1995. godine, ostaju bez pravde bilo da danas žive u Hrvatskoj, Srbiji ili Crnoj Gori. U Srbiji, gdje ih je najviše izbjeglo, civilni invalidi i porodice žrtava "Oluje" nemaju finansijsku, zdravstvenu i psihosocijalnu podršku institucija, iako se njihova tragedija i na zvaničnom nivou u ovoj državi obilježava i zloupotrebljava, saopšteno je iz Centra za građansko obrazovanje (CGO).
Iz te nevladine organizacije (NVO) su pozivali nadležne organe država regiona da kroz svoje djelovanje osiguraju "da sjećanje na ovaj zločin bude utemeljeno na činjenicama, ali i učine sve što je u njihovoj moći da se pravda zadovolji".
Kako su istakli, CGO odaje počast nevinim žrtvama zločina "Oluje", i iznova opominje na značaj i obavezu otkrivanja istine o nestalima, procesuiranja ratnih zločina i pravde za žrtve kao trajne dužnosti svih vlada u regionu.
"Tokom trajanja ove operacije, hrvatske snage su sprovele sistemske zločine nad civilnim stanovništvom srpske nacionalnosti i njihovom imovinom, pri čemu je oko 250.000 Srba protjerano, uz masovno uništavanje i pljačku njihove imovine, i kasnije onemogućavanje povratka. Podaci Hrvatskog helsinškog odbora za ljudska prava iz 2001. godine, ukazuju da je 677 civila ubijeno tokom i neposredno nakon operacije 'Oluja'. U evidenciji D.I.C. 'Veritas' nalaze se imena 1.893 građana i građanki Hrvatske srpske nacionalnosti, koji su poginuli ili nestali tokom operacije 'Oluja', a među kojima je bilo 1.236 civila. Nažalost, ni nakon 29 godina pravda u ovom slučaju nije zadovoljena, jer je izostalo procesuiranje većine tih zločina i kažnjavanje odgovornih", navodi se u saopštenju koje potpisuje saradnik na programima u CGO Damir Suljević.
Kako su kazali iz CGO, pred Međunarodnim krivičnim sudom za bivšu Jugoslaviju (MKSJ), 2008. godine za zločine nad srpskim stanovništvom u "Oluji" optuženi su Ante Gotovina, komandant Zbornog područja Hrvatske vojske Split i glavni operativni komandant operacije “Oluja” u južnom dijelu područja Krajina, zatim Ivan Čermak, komandant Zbornog mjesta Knin i Mladen Markač, komandant Specijalne policije MUP-a Republike Hrvatske.
"Prvostepenom presudom, iz 2011. godine, Gotovina i Markač su osuđeni na 24 i 18 godina zatvora za ratni zločin i zločine protiv čovječnosti, dok je Čermak oslobođen, da bi nakon žalbe, naredne godine, Gotovina i Markač bili oslobođeni od krivične odgovornosti. Ova presuda je izazvala dosta kontroverzi jer su Raspravno i Žalbeno vijeće MKSJ – na osnovu istih činjenica i istog prava – došli do dijametralno suprotnih zaključaka o ključnim pitanjima o kojima su se na suđenju sporili optužba i odbrana. Važno je naglasiti da ti zaključci ne dovode u pitanje utvrđene činjenice o tome šta se dogodilo tokom i nakon operacije 'Oluja'", piše u saopštenju.
"Dio tih činjenica dostupan je na sajtu REKOM Mreže pomirenja, kroz izvode iz presuda MKSJ i sudova u Hrvatskoj, izjave žrtava pred MKSJ i sa REKOM foruma za tranzicionu pravdu u postjugoslovenskim zemljama, izvještaj Fonda za humanitarno pravo 'Bombardovanje izbegličkih kolona tokom ‘Oluje’ – avgust 1995.', digitalni narativ 'Prisilna mobilizacija izbeglica', kao i interaktivni narativ Centra za tranzicijsku pravdu SENSE i Srpskog narodnog vijeća u Hrvatskoj 'Oluja u Hagu'", kažu iz CGO.
( B.R. )