Odakle su ministri: Najmanje „južnjaka” u vladama od 2012.
U Vladi Zdravka Krivokapića su dominantno bili ministri rođeni u centralnoj regiji - njih devet, dok ih je u južnoj i inostranstvu rođeno po dvoje, a u sjevernoj samo trenutni premijer Milojko Spajić koji je tada obavljao dužnost ministra finansija
U crnogorskim vladama od 2012. godine najmanje je bilo ministara iz primorskih opština.
To pokazuju podaci iz biografija činioca izvršne vlasti objavljeni na sajtovima Vlade, parlamenta ili preduzeća u kojima su zaposleni.
Od ukupno 124 ministarska mandata, 35 su bili ministri rođeni u sjevernoj regiji, 51 u centralnoj, 20 u južnoj, 12 u inostranstvu, a za šest nisu dostupni podaci.
“Vijesti” su analizairale sastav vlada od 2012. godine, kada je premijer bio nekadašnji lider Demokratske partije socijalista (DPS) Milo Đukanović, donedavno rekonstruisane Vlade koju predvodi predsjednik Pokreta Evropa sad (PES) Milojko Spajić.
U 40. Vladi, koju je Đukanović predvodio od 2012. do 2016. godine, najviše članova je rođeno u centralnoj regiji, njih devet, od čega šest u Podgorici, sedam u sjevernoj, tri u južnoj, a četiri van granica Crne Gore.
Ipak, određene ministre samo mjesto rođenja veže za dato mjesto, poput bivšeg potpredsjednika Vlade za ekonomsku politiku i finansijski sistem Vujice Lazovića koji je rođen u Plavu, ali je veći dio života proveo u Podgorici, ili ministra zdravlja nakon prve rekonstrukcije te Vlade Budimira Šegrta koji je rođen u Trebinju, ali veći dio života i radnog angažmana proveo u Nikšiću.
Đukanovićeva Vlada je doživjela rekonstrukciju u martu 2015. godine, kada je, pored Šegrta, dobila još četiri nova ministra. Među njima je bio i Predrag Bošković koji je prvo bio ministar rada i socijalnog staranja, a zatim ministar prosvjete. On je rođen u Pljevljima, ali je osnovnu i srednju školu završio u Podgorici.
Osim Šegrta, van granica Crne Gore rođeni su i nekadašnji ministar unutrašnjih poslova Raško Konjević koji je rođen u Zenici, ministarka bez portfelja Marija Vučinović koja je rođena u Rijeci i Zoran Pažin koji je rođen u Šibeniku.
Kad je riječ o takozvanoj Vladi izbornog povjerenja, čije su formiranje izglasali poslanici u maju 2016. godine i u koju je ušao jedan dio ministara iz opozicije, od pet novih članova dva su bila rođena u centralnoj regiji. Po jedan je rođen u sjevernoj regiji i inostranstvu, dok za tadašnjeg ministra poljoprivrede Budimira Mugošu nije bilo moguće pronaći podatak o mjestu rođenja. Riječ je o funkcioneru koji je radni i politički angažman vezao za Podgoricu, jer je u trenutnom sazivu odbornik u Skupštini Glavnog grada.
Osim Pažina, Konjevića, Šegrta i Vučinović koji su ostali u Vladi, i potpredsjednik Milenko Popović je rođen van granica Crne Gore - u Nišu.
Kad je riječ o Vladi bivšeg funkcionera DPS-a Duška Markovića, koju je predvodio od 28. novembra 2016. do 2020. godine, devet članova je rođeno u centralnom dijelu države, osam u sjevernom, tri u južnom i dva u inostranstvu.
I u ovom sazivu postoje slučajevi rođenja u jednoj, a života u drugoj regiji. Naime, tadašnja ministarka javne uprave Suzana Pribilović je rođena na Cetinju, ali je veliki dio radnog i političkog angažmana vezala za Budvu u kojoj je, između ostalog, radila u kabinetu predsjednika opštine, ali i obavljala funkciju potpredsjednice.
Nakon smjene trodecenijske vladavine DPS-a, Markovićevu Vladu naslijedila je Vlada Zdravka Krivokapića. U njoj su dominantno bili članovi rođeni u centralnoj regiji - njih devet, dok ih je u južnoj i inostranstvu rođeno po dvoje, a u sjevernoj samo trenutni premijer Milojko Spajić, koji je tada obavljao dužnost ministra finansija.
Van granica Crne Gore rođena je tadašnja ministarka prosvjete, nauke, kulture i sporta Vesna Bratić koja je rođena u Trebinju, kao i ministar poljoprivrede Aleksandar Stijović za kog nije bilo moguće naći podatak o mjestu rođenja, ali je prilikom ministarskog sata kazao da je rođen u Srbiji.
Nakon nepune dvije godine, Krivokapićevoj Vladi je u februaru 2022. godine Skupština izglasala nepovjerenje, čime joj je prestao mandat.
Dva mjeseca kasnije, izabrana je Vlada Dritana Abazovića. Dok je na čelu Vlade bio Abazović, primorske opštine su u izvršnoj vlasti bila zastupljenije. U južnoj regiji je rođeno sedam ministara iz ovog mandata, isto koliko i u centralnom, dok su opštine na sjeveru takođe bile mjesto rođenja sedam članova 43. Vlade, a inostranstvo dva.
Sem Konjevića, van granica Crne Gore rođena je i Maša Vlaović. Mjesto rođenja nekadašnje ministarke kulture je Mostar.
Abazovićeva vlada je pala već u avgustu 2022.godine. U tehničkom mandatu je radila duže od godinu, sve do 31. oktobra 2023. godine i izbora nove, 44. Vlade koju predvodi Milojko Spajić.
U Spajićevom mandatu je nastavljen trend najmanjeg broja članova Vlade iz južne regije, koji je prekinuo 43. saziv, predvođen Abazovićem.
U periodu od formiranja do rekonstrukcije Vlade u julu tekuće godine, dva funkcionera izršne vlasti rođena su u primorskim opštinama, šest u sjevernim, a 11 u centralnim.
Za tri ministra iz ovog saziva nije bilo moguće pronaći podatke o mjestu rođenja - Tamaru Vujović, Naidu Nišić i Novicu Vukovića.
Vujović je veći dio svog radnog vijeka provela u Herceg Novom, a bila je i potpredsjednik te opštine.
Podaci iz Vukovićeve biografije govore da je veći dio svog radnog vijeka proveo u Podgorici.
Takođe, ministar energetike Saša Mujović je rođen u Kotoru, ali je nastanjen u Podgorici, dok je ministar odbrane Dragan Krapović rođen u glavnom gradu, ali živi u Budvi gdje je i započeo politički angažman.
Nakon rekonstrukcije Vlade u koju su ušle Bošnjačka stranka (BS) i prosrpske stranke Nova srpska demokratija (NSD) i Demokratska narodna partija (DNP), broj članova Vlade rođenih na jugu je ostao isti kao i prije.
Centar je “ojačao” sa 11 na 14, a sjever sa šest na deset, dok je jedan ministar rudarstva, nafte i gasa Admir Šahmanović rođen van Crne Gore - u Prištini. Osim za Vukovića, Nišić i Vujović, nije bilo moguće utvrditi mjesto rođenja ni za ministra dijaspore Mirsada Azemovića, kao ni za ministra bez portfelja Milutina Butorovića.
Azemović je bio potpredsjednik Opštine Rožaje, kao i odbora Bošnjačke stranke u toj opštini.
Butorović je većinu svog radnog vijeka proveo u Nikšiću, a bio je član pokreta “Ne damo Nikšić” koji je u koaliciji sa Demokratama nastupio na posljednjim lokalnim izborima.
Iako formalno po mjestu rođenja pripadaju Podgorici, ministarka turizma Simonida Kordić je od 2002. do 2020. godine bila na raznim pozicijama u opštini Herceg Novi, a takođe je bila i odbornica u lokalnom parlamentu. Takođe, u izjavi za medije prije tri godine kazala je da od 2002. “nije glasala nigdje sem u Herceg Novom”.
Slična situacija je i sa ministarkom saobraćaja Majom Vukićević koja je rođena u glavnom gradu, ali je nastanjena u Baru.
Gusinje i Petnjica bez ministra u nezavisnoj državi
Od obnove nezavisnosti skoro sve crnogorske opštine su imale “predstavnika” u izvršnoj vlasti.
Izuzetak su Gusinje i Petnjica.
Iako je Podgorica najveći grad, u nekim situacijama su određene opštine imale jednak broj ministara. Vladu Duška Markovića su, između ostalih, činila po tri ministra rođena u Nikšiću, Podgorici i Cetinju.
Najviše članova Vlade rođenih van granica Crne Gore imala je Vlada izbornog povjerenja - pet.
( Aljoša Turović )