Rusiji stižu milijarde dolara i eura

Otprilike 2,3 milijarde dolara u novčanicama u dolarima i eurima isporučeno je u Rusiju otkako su Sjedinjene Države i Evropska unija zabranile izvoz svojih novčanica u martu 2022. nakon invazije na Ukrajinu, prema podacima carine do kojih je došao Rojters.

Ranije neobjavljene cifre pokazuju da je Rusija uspjela da zaobiđe sankcije koje blokiraju uvoz gotovine, i sugerišu da dolari i euri ostaju korisni alati za trgovinu i putovanja, čak i dok Moskva nastoji da smanji izloženost ovim valutama, piše Rojters.

Podaci iz carine, dobijeni od komercijalnog dobavljača koji evidentira i prikuplja informacije, pokazuju da je gotovina prebačena u Rusiju iz zemalja uključujući Ujedinjene Arapske Emirate i Tursku, koje nisu uvele ograničenja u trgovini s Rusijom. Zemlja porijekla više od polovine ukupne sume nije navedena u evidenciji.

Američka vlada je u decembru zaprijetila kaznama za finansijske institucije koje pomažu Rusiji da zaobiđe sankcije i uvela kaznene mjere kompanijama iz trećih zemalja tokom 2023. i 2024.

Kineski juan je pretekao dolar i postao strana valuta kojom se najviše trguje u Moskvi, iako i dalje postoje značajni problemi s plaćanjem.

Dmitrij Polevoj, šef ulaganja u Astra Asset Management u Rusiji, rekao je da mnogi Rusi i dalje žele stranu valutu u gotovini za putovanja u inostranstvo, kao i za male uvoze i domaću štednju.

"Za pojedince, dolar je i dalje pouzdana valuta", rekao je za Rojters.

Rusija je dolar i euro počela da označava kao "toksične" 2022. jer su joj opsežne sankcije smanjile pristup globalnom finansijskom sistemu, ometajući plaćanja i trgovinu. U Evropi je zamrznuto oko 300 milijardi dolara deviznih rezervi Banke Rusije.

Portparol Evropske komisije rekao je da ne može komentarisati pojedinačne slučajeve primjene sankcija i dodao da EU sarađuje s trećim zemljama kada sumnja da se one zaobilaze.

Carinska evidencija pokriva period od marta 2022. do decembra 2023. i Rojters nije mogao da pristupi novijim podacima. Dokumenta su pokazala porast uvoza gotovine neposredno prije invazije, što ukazuje na to da su neki Rusi željeli da se izoluju od mogućih sankcija.

"Dok su SAD i njihovi saveznici naučili važnost kolektivne akcije u maksimiziranju ekonomskih posljedica, Rusija uči kako da izbjegne i ublaži te posljedice", rekao je Daniel Pikard, vođa Grupe za međunarodnu trgovinu i nacionalnu bezbjednost u američkoj advokatskoj firmi Buchanan Ingersoll & Rooney. On je dodao da podaci gotovo sigurno potcjenjuju stvarne tokove valuta.

Ruska centralna banka je brzo ograničila podizanje gotovine pojedinaca nakon invazije na Ukrajinu, u pokušaju da uspori slabljenje rublje.

Prema podacima, samo 98 miliona dolara u novčanicama dolara i eura napustilo je Rusiju između februara 2022. i kraja 2023. Nasuprot tome, devizni prilivi su bili daleko veći.

( A.Š. )