FIAT je pokret, brend i simbol
Predstavom “Smrt i njeni hirovi” 6. septembra u Podgorici počinje 39. izdanje Festivala internacionalnog alternativnog teatra koji traje do 15. septembra
U nikad težim okolnostima, kada je organizacija u pitanju, od 6. do 15. septembra biće održan Festival internacionalnog alternativnog teatra FIAT koji neće stati bez obzira na sve, poručila je rediteljka i direktorka FIAT-a Ana Vukotić na konferenciji za medije. Program 39. izdanja manifestacije počinje u petak predstavom “Smrt i njeni hirovi” rediteljke Lidije Dedović, u produkciji Crnogorskog narodnog pozorišta na čijoj će Sceni Studio predstava biti izvedena u 19 časova.
Pod sloganom “FIAT klatno” za deset festivalskih dana pripremljeno je više od 30 programa, devet predstava u takmičarskoj selekciji, devet u “Off selekciji”, a kao što je publika i navikla, tu je i raznovrstan muzički, likovni program, filmski i književni segment.
Selektorka glavnog takmičarskog programa Ana Vujošević najavila je predstave iz Litvanije, Italije, Francuske, Kosova, Makedonije, Hrvatske, Bosne i Hercegovine, Srbije, kao i iz Crne Gore, dok je Vukotić najavila i interesantan prateći program.
“I ove godine je bilo “biti ili ne biti”, ali i ove godine će FIAT-a ipak biti. Prevazilazimo finansijske, ali i razne druge probleme. Selekcija je inspirisana civilizacijskim posrnućima, pa je tako na neki način tema, odnosno nešto što je zajedničko svim predstavama i projektima, nažalost smrt, nasilje, zločini, a sve to je nešto sa čime mi ozbiljno moramo da se suočimo i nešto za šta mi moramo da reagujemo i da preuzmemo odgovornost. Znači, da zadremo u neke naše duboke strahove i da probamo da vratimo humanost”, poručila je Vujošević.
Ovogodišnjim žirijem predsjedava koreografkinja i balerina Sonja Vukićević, a članovi su pozorišni reditelj Mirko Radonjić i glumac Aleksandar Gavranić. FIAT se održava na lokacijama: Kulturno-informativni centar “Budo Tomović”, Crnogorsko narodno pozorište, dvorište Kuslevove kuće, plato Narodne biblioteke “Radosav Ljumović”, CKZ Ribnica, Nova galerija savremenih umjetnosti (201) i Galerija ART.
Vukotić je iznijela zahvalnost partnerima, sponzorima i prijateljima, te svim ljudima koji imaju razumijevanja za FIAT i doprinose da bude realizovan na najvišem mogućem nivou.
“Navikli smo na to da se uvijek kuburi s budžetom, statusom FIAT-a, institucionalizacijom i raznim problemima koji i dalje stoje. Čini mi se da nikada u težim okolnostima nijesmo realizovali festival, ali uprkos svemu, uspjeli smo da publici ponudimo kvalitetan program”, kazala je ona.
Urednici filmskog i muzičkog programa FIAT-a Vladimir Vučinić i Damir Murseljević predstavili su sadržaje u tim segmentima, dok je Murseljević istakao da je “FIAT nešto mnogo više od festivala, brend i simbol”.
Predstavnica Sekretarijata za kulturu Glavnog grada Podgorica Jelena Đurđić pozdravila je organizatore ističući da FIAT već decenijama zauzima važno mjesto u kulturnom kalendaru Podgorice i Crne Gore.
“FIAT nije samo događaj, već i pokret i prostor za razmjenu umjetničkih i društvenih ideja, koje nadilaze granice konvencionalnog i spajaju nas kroz umjetnost. Podgorica se kroz FIAT transformiše u scenu na kojoj se preispituju granice umjetnosti, na kojoj se ruše zidovi između umjetnika i publike, i gdje se otvaraju vrata ka novim, nekonvencionalnim perspektivama. FIAT pokazuje snagu umjetnosti da komunicira, inspiriše, ali i da nas izazove da promišljamo svijet oko sebe”, rekla je ona i dodala da FIAT nudi priliku da doživimo i razumijemo umjetnost izvan standardnih okvira, te da kroz to iskustvo rastemo kao zajednica.
Jelena Jovanović-Nikolić, vršiteljka dužnosti direktorke Direktorata za kulturno-umjetničko stvaralaštvo u Ministarstvu kulture i medija, podsjetila je na važnost alternativnog umjetničkog izraza u kulturi i umjetnosti koji od svoje pojave 60-ih godina 20. vijeka do danas “predstavlja jedan od najistaknutijih, ali i najmanje proučavanih fenomena”.
“Alternativni umjetnički izraz nastaje iz nezadovoljstva postojećim dominantnim modelima kulturnog života... Mi iz Ministarstva kulture i medija prepoznajemo značaj i kontinuirano podržavamo razvoj FIAT-a, festivala koji u oblasti pozorišne umjetnosti i produkcije njeguje autentičan izraz s istorijskom tradicijom dugom skoro četiri decenije, svjesni da je ovaj festival prerastao trenutne načine sufinansiranja po konkursnoj liniji podrške umjetničkim manifestacijama i festivalima”, kazala ona.
Na pitanje “Vijesti” o inicijativi da FIAT postane manifestacija od nacionalnog značaja za kulturu Crne Gore, a o čemu su “Vijesti” ranije pisale, Vukotić i Jovanović-Nikolić odgovorile su da su u toku pregovori.
“Mi smo ponovo otvorili tu temu, ali na jedan malo dublji način, a to je ono što smo i više puta inicirali. U pitanju je uspostavljanje ustanove kulture u privatno-javnom partnerstvu u kulturi s više aktera, što bi bilo zdravo za FIAT”, rekla je Vukotić.
Jovanović-Nikolić je kazala da ne može da obećava konkretne stvari i postavlja rokove, ali je potvrdila da se radi na rješenju pitanja funkcionisanja FIAT-a, te da se očekuje uspostavljanje najboljeg mogućeg modela.
Saradnja kulture i politike: “Stop kockanju i klađenju”
FIAT je dio kampanje “Stop kockanju i klađenju!”, a u partnerstvu s Vladom Crne Gore, Koordinacionim tijelom za zaštitu i unapređenje javnog interesa u oblasti priređivanja igara na sreću, Ministarstvom finansija, Direktoratom za igre na sreću.
Vukotić je kazala da je to primjer kako kultura i politika mogu da nađu zajednički jezik i da se bave društveno-odgovornim temama, bez boja bilo koje političke partije. Tim povodom na konferenciji za novinare govorio je i Momo Koprivica koji je kao potpredsjednik Vlade istakao izuzetan značaj FIAT-a “koji je jedan od najznačajnijih festivala kulturnog i pozorišnog atlasa Crne Gore, te jedan veoma važan znak raspoznavanja kulture naše zemlje”.
“Ove godine FIAT ide korak dalje, ne samo kao manifestacija koja slavi umjetnost i kreativnost, već i kao platforma za društvenu odgovornost. U partnerstvu sa Vladom pokreće se kampanja “Stop klađenju i kockanju” koja ima za cilj da skrene pažnju na alarmantne podatke u kockanju u našoj zemlji i svim onim problemima koje taj fenomen izaziva. Crna Gora je na trećem mjestu u Evropi po stopi adolescenata koji se klade sa 13 odsto, dok čak 32 odsto učenika u našoj zemlji ima kockarsko iskustvo, iako je učešće maloljetnih lica u klađenju i kockanju zakonom zabranjeno. Još više zabrinjava to što je Crna Gora na prvom mjestu u Evropi po broju studenata koji prekomjerno kockaju, njih čak 35 odsto”, istakao je on uz konstataciju da se kockanje u Crnoj Gori nedovoljno tretira kao ozbiljan društveni problem, dok stanje dodatno pogoršavaju oglašivači.
Vukotić je kazala da ovim putem uspostavljaju svojevrstan “kontrapunkt” oglašivačima, te da su angažovali odabrane ličnosti iz javnog života koje će poslati poruku o štetnom uticaju kockanja, s ciljem prevencije, ističući važnost podrške medija.
( Jelena Kontić )