Likvidatori na korak do Eurofonda i Solane
Predstavnici ZIF Eurofonda uložili žalbu. Većina imovine isisana iz nekada moćnog fonda čiji je račun sada u blokadi duže od sedam godina
Privredni sud priznao je pravosnažnu presudu po kojoj je Zatvoreni investicioni fond (ZIF) Eurofond iz Podgorice dužan da 4,5 miliona eura i kamate za deset godina isplati Sora banci u likvidaciji iz Lihtenštajna, bivša Alpinum banka, i njenom likvidacionom zastupniku KPMG.
To je potvrđeno “Vijestima” iz Privrednog suda.
Riječ je o presudi koju je donio Regionalni sud iz Vaduza, glavnog grada Lihtenštajna
“Privredni sud je rješenjem.br. 30/23 od 15. 5. 2024. godine odlučio u pravnoj stvari predlagača obezbjeđenja Sora banka u likvidaciji protiv protivnika predlagača obezbjeđenja Zatvoreni investicioni fond “Eurofond” i priznao u pravnom poretku Crne Gore stranu sudsku odluku - presudu Regionalnog suda Kneževine Lihtenštajn u Vaduzu u spojenom postupku br. 06 CG.2021.6 redni broj 69 od 21. 7. 2022. godine, koja je postala pravosnažna i izvršna 23. 9. 2022. godine, te izjednačio istu s odlukama sudova u Crnoj Gori”, odgovorio je zvanično “Vijestima” sudija i portparol Privrednog suda Vladimir Bulatović.
On je pojasnio da je na takvu odluku prvostepenog suda, Eurofond izjavio prigovor Vijeću Privrednog suda, a da se odluka po tom prigovoru može očekivati u najskorijem roku.
Prema informacijama “Vijesti” dug je s kamatama i sudskim troškovima narastao na oko deset miliona eura. Naplata duga po likvidacionom postupku znači blokadu dužnika, a ako na računu nema novca i blokadu sve imovine i njenu prodaju preko javnih izvršitelja.
ZIF Eurofond, nekada moćni investicioni fond nastao iz vaučerske privatizacije, kojim je godinama upravljao biznismen Veselin Barović, u neprekidnoj je blokadi već duže od sedam godina - od juna 2017. godine. Iznos duga po već predatim nalozima za prinudnu naplatu drugih povjerilaca iznosi 3,1 milion eura. Tako da se likvidatori iz Lihtenštajna ne bi ni mogli naplatiti sa žiro-računa, odnosno naplata bi jedino bila moguća kroz zapljenu imovine. Najvrednija imovina ZIF Eurofonda je 74 odsto akcija Solane “Bajo Sekulić” u Ulcinju.
Blokadom i bankrotom ZIF Eurofonda i formalno više hiljada njegovih preostalih akcionara bi ostalo bez imovine, ako ona uopšte više i vrijedi. Takođe, od ovog postupka zavisiće i sudbina firmi čiji je Eurofond i dalje većinski vlasnik, kao što su ulcinjska Solana i Izbor Bar.
Ni sajt ZIF Eurofonda više nije u funkciji, a do prije godinu dana posljednji objavljeni izvještaj o imovini objavljen je u maju 2020. godine. Prema tim podacima ukupna vrijednost je 12,2 miliona eura, ali se većina odnosi na firme u stečaju i na kompanije u Bosni i Hercegovini sa spornim poslovanjem.
Vrijednost akcija u crnogorskim kompanijama, prema tadašnjim berzanskim cijenama, iznosila je 5,2 miliona eura, od čega se najviše odnosilo na 4,3 miliona vrijedne akcije ulcinjske Solane u stečaju, 411 hiljada na “Bjelasicu radu” koja je bankrotirala i više nema vrijednost, a 345 hiljada na akcije “Izbora” iz Bara, čiji je račun takođe u blokadi i to od 2015. godine na iznos od 3,2 miliona eura.
U inostranstvu ZIF Eurofond je tada imao vrijednost od sedam miliona eura, koja se odnosi na vlasništvo u “Elektrogrupi Jajce” 4,52 miliona, “Zadrugaru” iz Jajca 2,1 milion eura i “Elektromontaži” iz Tuzle 383 hiljade eura. Eurofond je u ove kompanije nakon prodaje akcija u EPCG 2009. godine italijanskoj A2A, uložio 12 miliona eura.
Grupa malih akcionara Eurofonda je 2019. godine tražila da Komsija za hartije od vrijednosti ispita ova ulaganja, s obzirom na problematično poslovanje tih kompanija, sporove u BiH i sumnje da ove firme služe samo za izvlačenje novca iz Fonda na štetu ostalih akcionara.
U dokumentima sa sajta Eurofonda piše da su u banci Alpinum otvorili kastodi račun i potpisali ugovor o lombardnom kreditu 19. novembra 2009. godine. Ukupan iznos kredita do kog se ZIF mogao zadužiti tada je bio pet miliona eura, ali je novim ugovorom od 12. avgusta 2014. iznos zaduženja ograničen na četiri miliona, od čega je uzeto 3,99 miliona.
Od 290 miliona do nule
Eurofond je osnovan pred masovnu vaučersku privatizaciju iz 2001. godine i tada je bio najvredniji privatizacioni fond s procjenom kapitala koja je iznosila i 290 miliona eura. Većina firmi gdje je Eurofond bio vlasnik je otišla u stečaj, a njihova imovina je rasprodata, dok su radnici završili na ulici s neisplaćenim zaradama, nepovezanim radnim stažom i s minimalnim penzijama.
Novac dobijen prodajom akcija i imovine trošen je na ulaganja u druge akcije, koje se za Fond nisu pokazale isplativim, i na isplate naknada za upravljanje osobama u njegovoj upravi. Tako je isisana većina njegovog kapitala, a da fond nije pokrenuo nijednu investiciju koja je opstala i doprinijela ekonomskom razvoju Crne Gore što je bio zvanični cilj vaučerske privatizacije.
Od osnivanja njime je preko svojih ljudi upravljao biznismen Veselin Barović. Njegov advokat Zoran Piperović 2016. godine tvrdi da on nema udjela u Eurofondu.
( Marija Mirjačić )