Bizarni skup u hotelskom podrumu

"I am right. I'm always right. One time I thought I was wrong, I found out I was right." Jerry Lee Lewis

Izborna (zamalo napisah - bizarna) skupština nečega što se, ko zna zašto, zove NVO Savez arhitekata Crne Gore (SACG), održana je u pretprošli petak, 7. jula, u podrumu bivšeg Hotela "Ljubović", pod vrlo dubioznim okolnostima i u vrlo konspirativnoj atmosferi.

Prisustvovao sam, moram priznati, tom surealnom događaju - uz 14 kolegica i kolega - poglavito iz razloga što mi je CG arhitekturica baš na srcu - i sad ispade da sam dao legitimitet čitavoj toj mutnoj raboti, samim tim što sam se, čista srca i u opeglanoj košulji, pojavio u tom podrumu - bez obzira što nisam glasao (glasački listić sam odnio doma, za uspomenu i dugo sjećanje).

Kad bih morao da jednom riječju opišem to podrumsko dešavanje, dvoumio bih se između: bizarno i surealno. Bizarno - zato što se žarka želja vesele bratije, okupljene oko NVO SACG, da nastupa u ime cjelokupne, apsolutno nezainteresovane CG arhitektonske struke - graniči sa psihozom - toliko je ta njihova želja otuđena od realnosti, što bi se reklo - a surealno zato što još uvijek ne mogu da povjerujem u sve ono što su moje oči vidjele i što su moje uši čule 7. jula, u podrumu bivšeg Hotela "Ljubović". Možda je sve to bio san, što bi rekao pjesnik, ali bojim se da nije...

Da je ta bratija svoj NVO nazvala Savez arhitekata - tamo nekih arhitekata, bilo kojih - ne bi bilo nikakvih problema, čak bih im poželio srećan i uspješan rad - ali ako uzmemo da ta bratija pretenduje na opšte-crnogorski prostor, u pustoj želji da zastupa kompletnu, hronično nezainteresovanu CG struku - onda je to definitivno van pameti - ako mene pitate.

To što se dešavalo te večeri u podrumu City Hotela nije imalo ama baš nikakve veze sa važećim Statutom SACG - koji nikad nisam vidio, moram priznati, ali vjerujem da postoji. Među prisutnima na Izborno-bizarnoj skupštini našao se i kolega koji je držao u ruci nekih desetak listova - tvrdeći da je upravo to taj famozni, važeći Statut SACG iz 2004. godine - uporno se pozivajući na pojedine članove Statuta, u očajničkom pokušaju da udahne barem zeru smisla u tu nazovi-izbornu proceduru - ali je složna bratija ostala gluva, riješena da izgura svoje, po svaku cijenu, čak i po cijenu ignorisanja ne samo Statuta, nego i elementarne pristojnosti, odnosno elementarnog razuma.

Na kraju se ispostavilo da smo te večeri, u tom podrumu, značajno proširili granice besmisla u kojem se godinama i decenijama davi CG arhitektonsko-urbanistička struka. Svojevrsni je paradoks, međutim, da svaki put kad proširimo granice besmisla - u bilo kojoj oblasti - ispostavi se da nikome ni na kraj pameti nije da pokuša da vrati stvari u nazovi-normalu - upravo suprotno, svi osjećamo poriv da te proširene granice besmisla i dalje širimo - do eksplozije koja je, bojim se, neminovna.

Ne velim da mi je Nebojša Adžić - doskorašnji predsjednik SACG, ujedno i v.d. sekretara Sekretarijata za uređenje prostora i zaštitu životne sredine pri Opštini Nikšić - nesimpatičan čovjek - daleko od toga - previše sam popio piva sa njim (na njegov račun) da bih danas tvrdio da mi je nesimpatičan - upravo suprotno, drag mi je stari Nebo, stara zmija - ubijeđen sam da negdje duboko, pod tim teškim oklopom partijske odgovornosti, ipak kuca jedno ljudsko, nježno srdašce - ali ipak moram priznati da mi je to nemilosrdno silovanje prečiste djevice arhitekture u Nebovoj režiji, u onom mračnom podrumu - ostavilo ranu na duši.

Osjećam da je cijena koju Adžić, i njemu slični, plaćaju za to mizerno parče slatke "ostvarenosti" pod okriljem partije, odnosno sistema koji očigledno nema budućnost - ipak previsoka. Neuporedivo je viša od cijene koju mi "neostvareni" plaćamo njima "ostvarenima" za našu "neostvarenost".

Na stranu što mi nova SACG postava ne uliva apsolutno nikakvu nadu po pitanju spremnosti da se suoči sa suštinski važnim zadatkom - neodložnim zadatkom - teškom borbom za preuzimanje ingerencija koje svuda u svijetu, po definiciji, pripadaju strukovnoj organizaciji arhitekata - poput ingerencija koje se tiču domena organizovanja, raspisivanja i sprovođenja arhitektonskih i urbanističkih konkursa - ingerencija koje u ovom trenutku, po važećem Zakonu o uređenju prostora i izgradnji objekata - a i po Nacrtu Zakona o planiranju i izgradnji - pripadaju organu Državne uprave (Ministarstvo održivog razvoja i turizma) i lokalnih uprava.

Arhitekti danas, veli vrli novi predsjednik SACG - bolje da mu ne pominjem ime - manje zarađuju od zidara i keramičara - i dodaje da mu se često dešava da pozajmi 20 eura od svojega automehaničara - u tolikoj mjeri je degradirana arhitektonska struka u CG - ali ne veli što planira da preduzme po tom pitanju. Biće da mu još ništa konkretno nije palo na pamet. Malo je falilo da ga častim 20 eura, baš toliko sam imao u novčaniku u tom trenutku, ali rekoh bolje da sačekam - bolje da novi predsjednik SACG prvo zaradi/zasluži tih 20 eura.

Dakle, predlažem da svi mi koji smo u pretprošli petak prisustvovali istorijskom silovanju prečiste djevice arhitekture od strane složne bratije u podrumu bivšeg Hotela "Ljubović" u Podgorici - kao i svi koji su bili dovoljno pametni da se ne pojave u tom podrumu te večeri - pokušamo da zaboravimo te jezive scene - jer ne postoji način, bojim se, da utičemo na novu bratiju da skrene sa puta koji ne vodi nigdje. Ali dajmo im ipak malo vremena...

Simptomatično je i da se na Izborno-bizarnoj skupštini nije pojavila ni jedna od krupnih i krupnijih figura sa CG arhitektonske scene - od figura koje su udarile temelje svemu ovome na sjednici Osnivačke skupštine SACG, održanoj 31. marta davne 2004. godine u Podgorici. Biće da su i oni digli ruke od SACG. A ako su oni digli ruke, ne vidim razlog da i mi ne dignemo ruke.

Sad će novi predsjednik SACG - podržan, u svakom pogledu, od strane vrlo ambiciozne dopredsjednice, a više nego očigledno i od strane malo poznatoga, gotovo nepoznatoga arhitekta iz Ivangrada (kojemu nikako da se sjetim imena) - da se pojavljuje na svim televizijama redom i da - u ime CG arhitekata, u ime svih nas - iznosi svoje i samo svoje stavove vezano za aktuelna pitanja. A budite sigurni i da neće izostati podrška predsjednika SACG kad god neko iz MORiT osjeti da mu je potrebna podrška te vrste.

Ako ste mislili da ćete barem biti obaviješteni o sastavu novog, tj. novoizabranog Upravnog odbora SACG, prevarili ste se - na Internet stranici SACG (sacg.me) nema ništa o tome (četvrtak, 13. jul, 15:45).

Možda bi se trebalo osvrnuti i na rezultate koje je SACG ostvario u periodu od 18. jula 2012. godine do 7. jula 2017. godine - u periodu neprikosnovene vladavine pomenutog gospodina Adžića - ali mislim da je bolje da sačekamo da Adžić okači na Internet stranicu SACG ono nešto što je nazvao Izvještaj, ako se ne varam, i što je pročitao na Izborno-bizarnoj sjednici u pretprošli petak - pa da bacamo malo komentare na to nešto.

( Borislav Vukićević )