Od kju groznice najugroženiji farmeri i veterinari
Iz Instituta za javno zdravlje kažu da je gotovo nemoguć prenos infekcije kju groznicom sa bolesnog na zdravog čovjeka, ali i ukoliko je mlijeko pasterizovano ili prokuvano do ključanja
Od Q (kju) groznice najviše su ugroženi ljudi koji rade sa životinjama - veterinari, poroljoprivrednici, ali i trudnice, osobe sa oslabljenim imunitetom i pacijenti sa srčanim problemima.
Iz Instituta za javno zdravlje (IJZ) pojašnjavaju da je kju groznica obično bez simptoma, ali može imati blagi do teški i rijetko smrtonosni ishod.
Simptomi kju groznice obično se javljaju dvije do tri sedmice nakon kontakta sa bakterijom i slični su gripu.
“Može uključivati simptome kao što su iznenadna glavobolja, groznica, bolovi u mišićima, umor, noćno znojenje, gubitak u težini, bolovi u zglobovima, mučnina/povraćanje. Kod pojedinih slučajeva obolijevanja može se razviti i upala pluća, a simptomi poput umora mogu trajati duže vrijeme”, ističu iz IJZ.
Bakterija koja izaziva ovu bolest je Coxiella burnetii, a prenosi se sa životinja i to uglavnom goveda, ovaca i koza. Bolest se prenosi putem direktnog i indirektnog kontakta sa zaraženim životinjama i kontaminiranim materijalom. Najčešće se širi inhalacijom kontaminiranih čestica, kao i direktnim kontaktom sa kontaminiranim mesom, mlijekom, vunom i aerosolima koji potiču od životinjskih izlučevina (urina, fekalija ili tečnosti prilikom porođaja).
“Direktno prenošenje sa inficiranog na zdravog čovjeka je vrlo rijetka pojava (u uobičajenim okolnostima praktično ne postoji). Što se tiče rizika od prenosa putem mlijeka, on je praktično nepostojeći ako se koristi pasterizovano ili mlijeko koje se prokuva do ključanja. Za pripremu sira trebalo bi koristiti pasterizovano mlijeko”, navode iz IJZ.
Kažu da liječenje antibioticima obično skraćuje trajanje simptoma, dok se simptomi poput groznice i bola mogu ublažiti antipireticima i analgeticima. Za ovu bolest ne postoji vakcina.
Iz IJZ pojašnjavaju da preventivne mjere protiv ove bolesti uključuju nošenje zaštitne opreme, često pranje ruku, vakcinacija stoke, pravilno upravljanje životinjskim objektima, dezinfekcija kontaminiranih prostora, termička obrada životinjskih proizvoda, izbjegavanje sirovog mlijeka i edukacija radnika.
Iz IJZ je saopšteno da je ova infekcija u Crnoj Gori uobičajeno prisutna, javlja se sporadično, a u posljednjih deset godina registrovano je 27 slučajeva kju groznice.
“Dva slučaja su registrovana u junu (po jedan iz Podgorice i Bijelog Polja) i dva u septembru (iz Danilovgrada). Novoregistrovane osobe iz septembra imaju farmu goveda i zbog prirode posla su bile u bliskom kontaktu sa oboljelim životinjama. S obzirom na to da je najčešći put prenosa putem kontaminiranih čestica vazduha, najveća je vjerovatnoća da su se inficirali na taj način”, rekli su iz IJZ.
Kju groznica do 11. septembra potvrđena je kod devet grla stoke, saopšteno je iz Uprave za veterinu i fitosanitarne poslove. Pojasnili su da sprovode sve propisane mjere po Zakonu o veterinarstvu, formiran je stručni tim koji je izradio Naredbu za sprečavanje pojave, otkrivanje, suzbijanje i iskorjenjavanje zarazne bolesti kju groznice kod goveda, a koju je usvojilo resorno ministarstvo 17. avgusta. Tvrde da je od 1. ujna do 11. septembra testirano 785 grla na osam farmi.
“Trenutni serološki nalazi potvrđuju da kod 203 grla postoji sumnja na prisustvo bolesti (pozitivan serološki nalaz – prisustvo antitijela), dok je kod devet PCR testom u mlijeku i drugim izlučevinama ili analizom tkiva utvrđeno da infekcija postoji”, naveli su iz Uprave i pojasnili da je u istom periodu eutanazirano 59 grla.
Iz IJZ su juče saopštili da je, s obzirom na to da je kju groznica otkrivena na više gazdinstava, za očekivati da se u narednom periodu registruje još neki slučaj, naročito među farmerima i veterinarima.
( Ana Komatina )