Riješen taksi haos dok se čeka gradski prevoz: Država mijenja pravilnik zbog linije između Podgorice i aerodroma

Da bi se uspostavio gradski prevoz koji bi spojio Podgoricu s aerodromom u Golubovcima potrebno je da se stvori zakonski okvir, odnosno da se ta linija uvrsti u Pravilnik o određivanju minimalnog vremena trajanja vožnje, a zatim da se uputi preko Privredne komore inicijativa za vanredno usklađivanje međugradskih redova vožnje, s ciljem pružanja prilike prevoznicima koji saobraćaju unos stajališta aerodrom Podgorica.

To je zvanično rečeno iz Ministarstva saobraćaja kojim rukovodi Maja Vukićević.

“Minimalno vrijeme za izmjenu propisa, potrebne postupke pred Privrednom komorom i ministarstvom je najkraće dva mjeseca”, rečeno je u Ministarstvu.

I dok se čeka da se završe administrativne procedure za ovu gradsku liniji, problem s otimanjem za prevoz, vožnje s taksi vozilima različitiih registarskih oznaka, fiksne i cijene po dogovoru, neoznačeni i “divlji” taksisti i drugi prevozni haos koji je godinama dočekivao putnike na Aerodromu Podgorica, najvećim dijelom je riješen.

Sada se pred zgradom terminala mogu naći samo taksi automobili s tablicama Opštine Zeta, taksisti sa znakovima, i iznenađujuće regulisan saobraćaj. “Vijesti” su Aerodrom posjetile i u aprilu ove godine, kada je taksi opsada bila u punom jeku, ali ovih dana, ipak, putnike ne preuzima niko osim prevoznika sa zetskim registarskim oznakama, dok rijetki “divlji” taksisti mame putnike u neoznačena vozila isključivo na 50 metara udaljenom parkingu.

Opština Zeta je aktuelizovala činjenicu da aerodrom teritorijalno pripada njima, pa po Zakonu o prevozu u drumskom saobraćaju, putnike na ovoj lokaciji mogu da preuzimaju samo taksi-udruženja koja su licencirana kod njih i posjeduju njihove registarske oznake.

Iz te Opštine su pojasnili da su nekadašnji problemi smanjeni na minimum, nakon što su osnovali tamošnju službu Komunalne policije i inspekciju, ali da te službe svakako imaju pune ruke posla u nadziranju preuzimanja putnika na aerodromu. Istakli su da taksiste kažnjavaju u skladu sa Zakonom o drumskom saobraćaju.

Inspekcija za drumski saobraćaj je tim povodom, kako su “Vijestima” kazali iz Ministarstva saobraćaja, do sada izrekla 37 prekršajnih naloga, ukupne vrijednosti 60.500 eura. Pojasnili su da se uz pojačanu aktivnost inspektora, postupalo i po dvije prijave Opštine Zeta za nezakonito ukrcavanje putnika.

Aerodromi Crne Gore (ACG) su u maju takođe raskinuli ugovore sa dva podgorička taksi udruženja “Royal taksi” i “Halo taksi”, jer su ugovori skopljeni nakon 16. avgusta 2022. godine, kad je Zeta postala samostalna opština. ACG su 13. septembra raspisali novi tender za ovaj posao, s tim da sada mogu da se prijave isključivo zetske taksi firme.

Prekid bez posljedica

Izvršni direktor ACG Roko Tolić je pojasnio da je opcija za raskidanje saradnje s ovim kompanijama postojala u sklopljenim ugovorima. “Vijestima” je kazao da su se, kada je stigao jasan odgovor Sekretarijata za saobraćaj Glavnog grada, u kojem je navedeno da taksisti sa područja Podgorice više ne mogu imati licencu za obavljanje polaznišnog transporta sa ovog Aerodroma, uhvatili za tu tačku ugovora, što im je omogućilo da ih bez pravnih posljedica raskinu.

“Iako vjerujem da će sadašnji partner pokušati posegnuti za pravnim lijekom jer više nisu ti koji obavljaju posao. Nismo brzali s odlukom da istovremeno raspišemo tender iz dva razloga, prvi je što prema našim spoznajama vozila kojim raspolažu sva taksi udruženja na području Zete, nisu na onom nivou komfora kakva jesu vozila koja smo imali od dosadašnjeg zakupca. To je svojevrsni korak nazad za naše putnike, ali je stvarnost kojoj se treba prilagoditi. Druga stvar je da ne želimo ponovo doći u situaciju da na području aerodroma imamo svojevrsni nered od strane što legalnih što nelegalnih ponuđača svojih usluga, a posebno nas iritiraju ovi nelegalni. Riječ je o ljudima koji ruše obraz i Aerodroma i Crne Gore kao države, i Podgorice kao grada, i sužene su naše pravne mogućnosti. Probali smo organizacijski napraviti stvari da promet u mirovanju, što dolazni što polazni, bude adekvatno organizovan. Mi smo zatražili preinačenje saobraćajnog rješenja, angažovali smo saobraćajnog inženjera da nam izađe s tom idejom, odradili smo s partnerima industrije nekoliko sastanaka da nam se ponude najnovija tehnološka rješenja, rampe, kamere i sve ono što postoji danas na tržištu, i što je fino implementirano i u Crnoj Gori u turističkim rizortima. I to je bio i još jeste razlog zašto sve stvari nisu do kraja implementirane”, naveo je Tolić.

Dodao je da će proces tih nabavki započeti kada dobiju odgovarajuće saobraćajno rješenje. Najavio je i da će reorganizovati rent-a-car usluge, tako da ovi ponuđači neće biti unutar aerodromske zgrade već na parkingu iza, jer im nedostaje operativnog prostora za putnike.

Upitan o uvođenju šatl prevoza do podgoričkog aerodroma, Tolić je naveo da podržavaju tu ideju, te da žele pripomoći da zaživi, kako bi i njihovi zaposleni lakše dolazili na posao.

“Šatl prevoz je nešto što postoji na svim aerodromima svijeta, ideja je jako dobra i potpuno kompatibilna sa, za sada, jedinim organizovanim prevozom koji postoji do Aerodroma, a to je taksi. Postoje dugo vremena označena autobuska stajališta i što se tiče ACG, mi ćemo biti spremni i označiti ih da naši putnici lako dođu do njih. Mislim da to treba brendirati, ne onako suvoparno kao autobusku liniju nego kao aerodromski šatl, prevoz autobusom od aerodroma do većih hotela i boljih lokacija u gradu. Onaj dio sredstava koji lociramo na organizaciju prevoza svojih zaposlenih ćemo rado preusmjeriti na podršku ovoj liniji, uz davanje autobuskog stajališta i to nije stvar u kojoj mi tražimo novčanu naknadu, nego je u interesu komfora naših putnika i zaposlenih”, naglasio je on.

Zeta bi rukovodila linijom

Iz Opštine Zeta su pojasnili da su izdali 50 taksi licenci, te da se dobar dio taksista bavi aerodromskim vožnjama. Istakli su da je u početku bilo žalbi zbog rada taksi prevoznika s drugim registarskim oznakama, ali da su se one po formiranju Komunalne policije i inspekcije smanjile, te da ih skoro i nema.

Upitani o autobuskoj liniji koja bi spojila Glavni grad i Aerodrom, pojasnili su da zakon trenutno ne dozvoljava otvaranje takve linije, ali i da te stanice nema u Pravilniku o određivanju minimalnog vremena trajanja vožnje (daljinaru), što je preduslov koji se mora obezbijediti. Na pitanje ko bi upravljao ovom linijom i koliko bi autobusa bilo potrebno za njen rad, iz Opštine su naveli da bi njome rukovodila Zeta, odnosno autoprevoznik s kojim bi sklopili ugovor, ali da svakako vjeruju da je najbolje rješenje da se linija uklopi u postojeće međugradske s Podgoricom.

Iz Ministarstva saobraćaja su kazali da Inspekcija za drumski saobraćaj svakodnevno vrši nadzor taksi prevoza koji se obavlja na teritoriji opštine koja mu nije izdala licencu za taj posao, kako na međugradskim tako i na međunarodnim relacijama, ali i da su ove mjere tokom ljetnje turističke sezone pojačane, kao i nelegalni prevoz.

“Izrečeno je ukupno 37 prekršajnih naloga u ukupnom iznosu od 60.500,00 eura. Uz pojačanu aktivnost inspektora za drumski saobraćaj kroz redovne kontrole postupalo se i u po dvije prijave od strane Opštine Zeta, a koje se tiču nezakonitog ukrcavanja putnika ispred Aerodroma Podgorica”, kazali su iz ovog resora.

Istakli su da su već održali dva sastanka o uspostavljanju autobuskih linija do podgoričkog aerodroma, od čega jedan da bi rukovodstva ACG i Opštine Zeta upoznali s potrebnim procedurama, dok je drugi održan 4. septembra s podgoričkim Sekretarijatom za saobraćaj, kompanijom “Putevi”, predsjednikom Opštine Zeta Mihailom Asanovićem...

Najavili su da će ACG uputiti inicijativu za određivanje autobuskog stajališta na Aerodromu Podgorica.

“Pored već uspostavljenog taksi prevoza postoji i zakonsko rješenje za organizaciju šatl prevoza, koji podrazumijeva prevoz putnika od aerodroma do registrovanih smještajnih kapaciteta na teritoriji Crne Gore i obratno, a za koji je potrebno posjedovati ugovor s aerodromima. Ministarstvo će pristupiti dopuni Daljinara, s relacijom kružni tok (CKB Banka) - aerodrom Podgorica. Sa stupanjem na snagu dopunjenog Daljinara, resor će uputiti Privrednoj komori inicijativu za vanredno usklađivanje međugradskih redova vožnje, s ciljem pružanja prilike prevoznicima koji saobraćaju na relaciji Podgorica - Zeta unos stajališta aerodrom Podgorica. Nakon završenih navedenih procedura, shodno Zakonu o prevozu u drumskom saobraćaju, steći će se uslovi za ovjeru i registraciju izmijenjenih ili novih redova vožnji koji će sadržati aerodrom Podgorica. Shodno podnesenoj inicijativi Aerodromi bi trebali odrediti autobusko stajalište kako bi se znale karakteristike istog u cilju unosa potrebnih podataka (relacija i minimalnog vremena vožnje) u Daljinaru. Minimalno vrijeme za izmjenu propisa, potrebne postupke pred Privrednom komorom i Ministarstvom je najkraće dva mjeseca”, pojasnili su iz ovog resora.

List je o uspostavljanju ove linije tražio odgovore i od Glavnog grada, ali do zaključenja broja nisu stigli.

“Vijestima” su iz jedne od zetskih taksi kompanija prilikom posjete Aerodromu, kazali da divljih taksista ima i dalje, kao i taksista iz drugih opština koji preuzimaju putnike. Naglasili su da razumije da su ograničenja udar za budžet podgoričkih taksista koji su do sada mogli da uzimaju putnike, ali je i da je situacija mnogo bolja nego ranije.

“Gradski taksi vozi za 45 eura do Budve, dok divlji pogode te cijene po 65, 70, 80 eura. U suštini, dolaze i dalje i podgorički taksisti na zakazane vožnje, a da li zetska komunalna radi svoj posao, nećemo da zalazimo u to. Mi smo ovdje legalno, s dokumentacijom, poreskim prijavama i mogu da kažem da smo redovni, imamo licencu Opštine. Spremni smo da konkurišemo kada ACG raspišu konkurs za taksi mjesta i regularni smo 100 odsto. Bilo je rasulo, ali se sada putnici redovno odvoze, nema svađe, uspostavljen je red i sve funkcioniše redovno i mislim da je bolje. Ako se zakon promijeni, svi su svakako dobrodošli”, pojasnio je vlasnik ovog udruženja.

U zakup i mjesta i pultovi

U javnom pozivu koji su Aerodromi objavili 13. septembra se navodi da u zakup daju ukupno 24 parking mjesta za taksiste, kao i dva prostora od po 1,5 kvadratnih metara u zgradi aerodroma “Podgorica”, radi postavljanja dispečerskog pulta.

Cijena zakupa po prostoru je od 300 eura plus PDV, dok se parking izdaje u dva dijela, 14 mjesta uz glavni put i 10 na parkingu za autobuse.

Javni poziv će trajati do 4. oktobra, a odluka o izboru najpovoljnije ponude se mora donijeti najkasnije 21 dan nakon tog datuma.

“Rok trajanja zakupa je 12 mjeseci od dana potpisivanja ugovora, s mogućnošću produženja na period od dodatnih 12 mjeseci. Minimalna cijena zakupa 14 parking pozicija iznosi 4.800 eura plus PDV na mjesečnom nivou, a minimalna cijena zakupa parkinga sa deset pozicija iznosi 2.800 eura plus PDV, na mjesečnom nivou”, piše u javnom pozivu.

Ističe se i da pravo učešća imaju svi koji su registrovani za djelatnost taksi-prevoza i koji mogu da obezbijede 14, odnosno deset vozila iste marke i tipa. Osim toga, mora se dostaviti i spisak zaposlenih koji bi obavljali ove poslove pri čemu njihov broj za 14 vozila ne može biti manji od 30, dok za drugu grupu ne smije biti manji od 22. Dodatno, svaki od njih mora imati ugovore o radu kod poslodavca.

Kompanija pri zaključivanju ugovora o zakupu mora dostaviti i bankarsku garanciju od 15.000 eura.

“Cjenovnik usluga i njegove izmjene u toku trajanja ugovora, u konačnom moraju biti odobrene od strane Aerodroma, te Zakupodavac nikako neće odobriti nerazumno visoke cijene usluga, što može biti osnov za raskid ugovora”, piše u pozivu.

Razgraničenje i krivične prijave

Opština Zeta je u februaru ove godine podnijela krivične prijave protiv bivšeg izvršnog direktora ACG Vladana Draškovića i bivšeg predsjednika Odbora direktora ove kompanije Eldina Dobardžića zbog sklapanja ugovora s firmama “Royal taksi” i “Halo taksi”, nakon što je Zeta postala Opština.

Tada su saopštili da prijavu podnose zbog sumnje u zloupotrebu službenog položaja.

“Vijesti” su ranije pisale i da se Aerodrom Podgorica nalazi na katastarskoj parceli 541/12 iz lista nepokretnosti 2656 KO Golubovci, pa je činjenica da su podgorička udruženja nezakonito obavljala prevoz putnika od trenutka formiranja Opštine Zeta jer nisu imali licencu nadležne opštine.

U prijavi se navodi da su Drašković i Dobardžić omogućili kompanijama “Royal Plus” i “Halo taksi”, “koji imaju istog vlasnika i izvršnog direktora”, da obavljaju usluge taksi prevoza s aerodroma, “dajući im u zakup taksi stajališta, iako ta privredna društva po Zakonu o prevozu putnika u drumskom saobraćaju to ne smiju da rade na teritoriji Opštine Zeta”.

“Konkretno, omogućili su im da vrše auto-taksi prevoz suprotno članu 86 stav 3, 4 i 7”, saopštili su tada iz zetske opštine.

( Mirko Kotlaš )