Liban optužuje Izrael za eksplozije pejdžera, Hezbolah obećava odgovor

Najmanje osam osoba je stradalo a 2750, uključujući borce Hezbolaha, medicinske radnike i iranskog ambasadora u Bejrutu, su povrijeđene kada su pejdžeri koje koriste za komunikacije eksplodirali širom Irana, saopštili su juče bezbjednosni izvori i libanski ministar zdravlja.

Libanski ministar informisanja Zijad Makari kazao je da je vlada osudila detonacije pejdžera kao “izraelsku agresiju”. Hezbolah je takođe okrivio Izrael za eksplozije pejdžera i kazao da će uslijediti “pravedna kaznu”.

Izraelska vojska sinoć nije odgovarala na pitanja o detonacijama.

Jedan zvaničnik Hezbolaha, koji je želio da ostane anoniman, kazao je da su detonacije pejdžera “najveći proboj bezbjednosti” u skoro godinu dana konflikta sa Izraelom.

Hezbolah održava svoju komunikacionu mrežu koja je odvojena od ostatka Libana. Sumnje da je Izrael uspio da prodre u telekomunikacije ove grupe postoje još od oktobra, s obzirom na to da je nekoliko komandanata Hezbolaha ubijeno u ciljanim napadima.

Izrael i Hezbolah, kojeg podržava Iran, u sukobu su duž granice otkako je prošlog oktobra izbio rat u Gazi, podsjeća Rojters.

Hezbolah je u saopštenju potvrdio da je stradalo najmanje troje ljudi, uključujući dvojicu njihovih boraca. Treća žrtva je devetogodišnja djevojčica, navodi se u saopštenju i dodaje da je u toku istraga o uzrocima eksplozija.

Zvaničnik Hezbolaha, koji je želio da ostane anoniman, kazao je za agenciju Asošiejtid pres da su novi modeli pejdžera koje je grupa koristila prvo postali vrući, a zatim eksplodirali, usmrtivši najmanje dvojicu pripadnika grupe i povrijedivši ostale. On je kazao da su pejdžeri imali litijumske baterije koje su očigledno eksplodirale. Požari izazvani litijumskim baterijama mogu dostići temperature do 590 stepeni Celzijusa.

Lider Hezbolaha Hasan Nasrala prethodno je upozorio članove grupe da ne nose mobilne telefone, rekavši da ih Izrael može koristiti za praćenje njihovog kretanja i sprovođenje ciljanih napada. Nasrala nije povrijeđen u eksplozijama, saopštio je Hezbolah.

Talas eksplozija je trajao oko sat vremena nakon prvih detonacija, koje su se dogodile oko 15:45 po lokalnom vremenu. Juče nije bilo jasno kako su uređaji detonirani.

Libansko ministarstvo inostranih poslova opisalo je eksplozije kao “opasnu i namjernu izraelsku eskalaciju” koja je bila “praćena izraelskim prijetnjama da će proširiti rat prema Libanu”.

Libanske unutrašnje bezbjednosne snage saopštile su da je određeni broj bežičnih uređaja za komunikaciju detoniran širom Libana, naročito u južnim predgrađima Bejruta, gdje je uporište Hezbolaha.

Pejdžeri koji su detonirani bili su najnoviji model koji je Hezbolah nabavio posljednjih mjeseci, kazala su za Rojters tri bezbjednosna izvora.

Libanski ministar zdravlja Firas Abiad kazao je da je 2750 ljudi povrijeđeno u eksplozijama, a da je njih 200 u kritičnom stanju.

Nakon jučerašnjih eksplozija, Rojtersov novinar je vidio kola hitne pomoći kako jure kroz južna predgrađa Bejruta uz opštu paniku stanovnika. Bezbjednosni izvori su kazali da su uređaji takođe eksplodirali i na jugu Libana i u Siriji. U bolnici Mt. Lebanon, Rojtersov novinar je vidio kako dovoze ljude sa krvavim rukama koji vrište u bolovima.

Šef javne bolnice u Nabatiehu na jugu zemlje, Hasan Vazni, rekao je za Rojters da se oko 40 povrijeđenih osoba liječi u njegovoj ustanovi. Povrede uključuju povrede lica, očiju i ekstremiteta.

Regionalna televizija objavila je snimak sa nadzornih kamera na kojem vidi eksplozija mobilnog uređaja pored kase u prodavnici, gdje je jedna osoba plaćala. Na drugom snimku, eksplozija je izgledala kao da je pogodila nekoga ko je stajao pored štanda sa voćem na tržnici.

Libanski centar za krizne situacije, koji upravlja ministarstvo zdravlja, pozvao je juče sve medicinske radnike da se jave na posao kako bi pomogli u zbrinjavanju ogromnog broja povrijeđenih. Takođe je upozorio medicinske radnike da ne koriste pejdžere.

Među povrijeđenima je veliki broj boraca Hezbolaha koji su sinovi najviših zvaničnika ove oružane grupe, kazala su za britansku agenciju dva bezbjednosna izvora. Jedan od stradalih boraca je sin pripadnika Hezbolaha i libanskog poslanika, Alija Amara.

Iranski ambasador u Libanu, Modžtaba Amani, zadobio je “površinske povrede u eksploziji pejdžera i trenutno je na posmatranju u bolnici”, prenijela je iranska agencija Fars.

Ranije juče, izraelska domaća bezbjednosna agencija saopštila je da je razotkrila zavjeru Hezbolaha za ubistvo bivšeg visokog odbrambenog zvaničnika. Agencija Šin Bet, koja nije imenovala zvaničnika, navela je u saopštenju da je zaplijenila eksplozivnu napravu koja je bila povezana sa detonatorom na daljinsko upravljanje.

Hezbolah tvrdi da želi da izbjegne opšti sukob sa Izraelom, ali da će samo okončanje rata u Gazi zaustaviti sukobe duž granice. Napori za postizanje prekida vatre u Gazi i dalje su u ćorsokaku nakon mjeseci pregovora kojima su posredovali Katar, Egipat i SAD.

Ujedinjene nacije su juče saopštile da su događaji u Libanu naročito zabrinjavajući, naročito ako se ima u vidu “izuzetno nestabilan” kontekst. U saopštenju se dodaje da UN osuđuju svako stradanje civila.

Melman: Operacija ima obilježja Mosada

Josi Melman, jedan od autora knjige “Spies Against Armageddon” i drugih djela o izraelskoj obavještajnoj službi, rekao je za Gardijan da jučerašnje eksplozije imaju “sve karakteristike operacije Mosada. Neko je postavio male eksplozive ili malver unutar pejdžera. Koliko sam shvatio pejdžeri su nedavno i isporučeni.”

Melman je kazao da je, koliko je on upućen, “mnogo ljudi u Hezbolahu nosilo te pejdžere, ne samo komandanti najvišeg nivoa”. Koristili su ih članovi libanske grupe jer su se plašili da njihove mobilne telefone prate izraelske obavještajne službe kako bi sprovele ciljane napade raketama.

Prema njegovim riječima, operacija je pokazala da “Mosad može da prodre i infiltrira se u Hezbolah iznova i iznova”, ali je upitno da li postoji bilo kakva strateška korist od koordiniranih eksplozija. “To neće promijeniti situaciju na terenu i ne vidim nikakvu korist u tome”.

( N.B. )