Mizoginija koštala više od 5.500 eura - detalji povučenog promotivnog spota "Podgorica blista kad je čista"

Za spot “Podgorica blista, kad je čista”, iz kase Glavnog grada plaćeno je preko 5.500 eura. Spot je, zbog kritika javnosti da je mizogin i seksistički, povučen tri dana nakon što je objavljen na društvenim mrežama.

O tome koliko je izdvojeno za snimanje spornog spota i kome su plaćeni honorari, “Vijesti” saznaju iz kopija ugovora iz nezvaničnih izvora. Glavnom gradu, nakon što prethodno nisu odgovorili na pitanja redakcije, 16. septembra upućen je i zahtjev za slobodan pristup informacijama (SPI).

Prema dokumentaciji koja je dostavljena “Vijestima”, ugovore o djelu za snimanje spota, u ukupnom iznosu 5.630 eura, Služba gradonačelnice Olivere Injac sa osam lica potpisala je 2. septembra.

Za poslove režije i montaže Aleksandru Vujoviću plaćeno je 1.700 eura, Ivoni Čović Jaćimović, v.d. direktorici Gradskog pozorišta koja je odigrala i glavnu ulogu u spotu, plaćeno je 1.300. U njenom ugovoru stoji da je taj iznos predviđen “za posao organizatora i vozača”. Za ulogu u spotu, glumac Vukan Pejović dobio je honorar od 300 eura.

Honorar Miodraga Markovića, za posao direktora fotografije i opreme prema istoj dokumentaciji, iznosi 1.250 eura, dok je 500 eura plaćeno Jovu Kljajeviću za posao dizajnera zvuka.

Ostali honorari u iznosima 200, 150, 130 i 100 eura odnose se na osobe koje su angažovane na poslovima snimanja zvuka, šminke i rasvjete. Iako u ugovoru o djelu stoji ista vrsta posla, kao što je to slučaj sa Čović Jaćimović, za posao organizatora i vozača drugom licu plaćeno je 150 eura.

Spot “Podgorica blista kad je čista” objavljen je 9. septembra, nedjelju dana pošto su potpisani ugovori o djelu. Nedugo po objavi, zbog sadržaja, spot je naišao na kritike korisnika društvene mreže Facebook, koji su ga okarakterisali kao “seksistički” i “mizogin”, da je “opasno i vrlo površno upotrebljavati stereotipe koji su zastarjeli i problematični”, postavljali pitanja poput “da li je neophodna seksulana tenzija da bi se bacilo smeće”...

Vršilac dužnosti izvršnog direktora “Čistoće” Denis Hot tog je dana “Vijestima” rekao da nije bio uključen u kreiranje spota. “Vijesti” su nakon toga, 10. septembra uputile pitanja i Glavnom gradu, a nakon što redakcija nije dobila odgovor, upit je ponovljen dva dana kasnije. Pored ostalog, “Vijesti” su pitale koliko je koštalo i ko je angažovan za snimanje reklame, ko je autor scenarija.

U spornom spotu, koji je trebalo da promoviše podgoričku “Čistoću” i, kako su to iz Glavnog grada naveli uz objavu na Facebooku, da apeluje na građane da budu savjesni i zaposlenima u “Čistoći” pomognu da Podgorica “bude čista i da blista”, prikazana je mlađa, dotjerana žena, koja nosi kesu sa smećem i gura kofer, a potom smeće i ostavlja pored kontejnera.

U spotu ženu pogledom prati mladić koji sjedi na klupi i čita novine “Vijesti”, a nakon što ona odlaže kesu sa smećem on joj prilazi i odlaže kesu u kontejner, nakon čega odlaze zajedno i momak grli ženu. Iz menadžmenta Daily Presa, izdavača “Vijesti”, ranije su listu rekli da kompanija nije dala saglasnost za pojavljivanje njenog brenda u spotu.

U vezi sa spotom reagovanje je uputila i Jelena Borovinić Bojović, predsjednica Skupštine Glavnog grada Podgorica, koja je kazala da “posebno zabrinjava činjenica da su žene u spotu prikazane na stereotipan i degradirajući način i svedene na objekte pažnje slučajnih prolaznika”.

“Jasno je da je spot seksistički i da dodatno učvršćuje rodne stereotipe...”, kazala je ona.

Nakon saopštenja predsjednice Skupštine Glavnog grada medijima je upućeno i saopštenje podgoričke uprave, sa porukom da su, u vezi sa spotom, najbrojnije politički motivisane interpretacije, a da umjetnost nudi slobodu izraza u kojoj nema mjesta politici.

“Autorski tim koji je radio na realizaciji video spotova u kampanji ‘Podgorica blista kad je čista’ apsolutno nije imao namjeru da povrijedi bilo čije osjećanje, već da podstakne na društvenu angažovanost u cilju rješavanja jednog od ključnih problema u Podgorici”, saopštili su iz Službe za odnose sa javnošću Glavnog grada 11. septembra.

Spot je sa društvene mreže Facebook uklonjen 12. septembra. Dva dana potom, reagovanje su uputile i članice Ženskog kluba Skupštine Glavnog grada Jevrosima Pejović, Nađa Ljiljanić, Biljana Ćulafić, Milena Vuković, Ranka Otašević i Anika Bajić.

U reagovanju koje je dostavljeno iz izborne liste “Jakov Milatović - Za bolju Podgoricu”, one su navele da je “uklonjen ili ne ...nemoguće otćutati onakav neukus i uvredu za svaku misleću građanku i mislećeg građananina”.

“Decenije borbe, učenja i osvješćivanja o štetnosti rodnih (i svih drugih) stereotipa, zbrisano je u onih nekoliko sekundi”, navode u reagovanju.

( Damira Kalač )