Spremaju zakon za državna preduzeća

Ministarstvo finansija ušlo je u proceduru izradi novog Zakona o upravljanju preduzećima koja su u vlasništvu države i pozvalo je juče zainteresovanu javnost (organe, organizacijama, udruženjima i pojedince) da dostave svoje inicijative, prijedloge, sugestije u vezi ovog zakonskog rješenja.

Resor kojim rukovodi ministar Novica Vuković je objavio i javni poziv za nevladine organizacija da predlože jednog predstavnika u Radnu grupu za izradu ovog zakona.

“Zakonom o upravljanju privrednim društvima u državnom vlasništvu će se regulisati način sprovođenja politike državnog vlasništva, upravljanje, imovina i druga pitanja od značaja za privredna društva koja su u većinskom vlasništvu države/opštine, kao i javna preduzeća, a koja sada nijesu na pravi način prepoznata Zakonom o privrednim društvima, kao ni drugim pravnim propisima Crne Gore”, pojašnjeno je iz Ministarstva finansija.

Zakonskim propisivanjem jasne vlasničke funkcije države/opštine sa pripadajućim ciljevima direktno će se, kako se navodi na sajtu ministarstva, doprinijeti uspostavljanju osnovnih principa korporativnog upravljanja, kao što su efikasnost, transparentnost i odgovornost.

“Uspostavljanje principa korporativnog upravljanja u skladu je sa Smjernicama OECD-a, kao i direktivama EU (Direktiva o transparentnosti). Pripremom nacrta novog zakonskog rješenja ima se za cilj da se na sveobuhvatan način uredi sistem upravljanja i nadzora nad sektorom državnih preduzeća kao i sve specifičnosti vezane za funkcionisanje i poslovanje ovih društava. Konsultacije zainteresovane javnosti u pripremi Nacrta zakona o upravljanju privrednim društvima u državnom vlasništvu trajaće 15 dana od dana objavljivanja ovog poziva. Ministarstvo finansija će sve pristigle inicijative, prijedloge, sugestije i komentare razmotriti i uzeti u obzir prilikom sačinjavanja Nacrta zakona o upravljanju privrednim društvima u državnom vlasništvu”, kazali su u ovom resoru.

Vlada je ljetos objavila Registar javnih preduzeća i privrednih društava u većinskom državnom vlasništvu na kome se nalaze 53 preduzeća.

U registru je navedeno da je u prošloj godini porasla profitabilnost državnih preduzeća u odnosu na ranije godine što ukazuje na oporavak cjelokupnog sektora preduzeća nakon pandemije koronavirusa.

“Odnos neto rezultata i imovine, odnos kapitala na agregatnom nivou ukazuju da se izračunati koeficijenti profitabilnosti postepeno poboljšavaju. Istovremeno koeficijent povraćaja troškova, koji mjeri sposobnost da preduzeće u cjelosti generiše adekvatan prihod za pokrivanje operativnih troškova ukazuje da se prema ukupnom rezultatu ovaj sektor nalazi u kategoriji srednjeg rizika što ukazuje da preduzeća na stvaraju dovoljno povrata kojim bi se pokriva uložena sredstva države. Koeficijenti likvidnosti sektora preduzeća u državnom vlasništvu su u padu što ukazuje da cjelokupan sektor državnih preduzeća ima manje likvidnih kratkoročnih sredstava sa kojima može izmiriti svoje obaveze nego što je to bio slučaj prije pandemije”, navedeno je u registru.

Iako se čini da je sektor državnih preduzeća zdrav postoje određene kompanije koje ostvaruju značajne gubitke ili ne ostvaruju dovoljno dobiti da bi servisirali svoje obaveze, a neke kompanije se suočavaju i sa izazovima vezanim za likvidnost.

“Konkretno mnogim kompanijama u državnom vlasništvu je potrebno dosta vremena da isplate svoje povjerioce iako u nekim slučajevima visok broj dana obrta može biti posljedica i ugovorenog odnosa”, navodi se u registru.

( Marija Mirjačić )