Rana i srednjovjekovna muzika u Kotoru

Novi festival u Kotoru, posvećen ranoj, srednjovjekovnoj muzici “Tollite portas”, biće održan od petog do 19. oktobra, a tom prilikom će neka od djela prvi put biti izvedena u modernom dobu, najavljuju organizatori u saopštenju. Svi planirani koncerti biće održani u katedrali Sv. Tripuna u 19 časova.

Ulaz na festival čiji je direktor don Robert Tonsati, a umjetnički direktor Danil Ribčikov, slobodan je.

Tokom pet koncerata istaknutih umjetnika i ansambala specijalizovanih za izvođenje rane muzike, mahom na originalnim instrumentima toga razdoblja, biće predstavljena muzika srednjovjekovnog Kotora, kao i rana muzika Vizantije, Dalmacije, Južne Italije i Venecije. Multietnički prostor južne Italije poznat je po preplitanju različitih kultura i civilizacija (Grčka - Vizantija, islam - Saraceni, Langobardi, Normani…).

Na prvom koncertu pod nazivom “Anno Domini 1166” (Godine Gospodnje 1166), ansambl “Labyrinthus” će petog oktobra predstaviti muziku iz dva kotorska rukopisa iz 12. vijeka: Kotorskog misala i Kotorskog pontifikala.

Drugi koncert, “Carmina Normana Regni Siciliae” (Normanske pjesme kraljevstva Sicilije), biće održan devetog oktobra i tom prilikom će biti predstavljena muzika 12. vijeka iz Normanskog kraljevstva Sicilije, perioda kada su južnom Italijom vladali normanski vladari vikinškog porijekla, objašnjavaju organizatori.

Ansambl “Dialogos” će 12. oktobra izvesti “Juditu”, biblijsku pripovijest iz razdoblja hrvatske renesanse. Vođa ansambla, vokalna solistkinja i muzikološkinja Katarina Livljanić, jedna je od istaknutijih međunarodnih stručnjaka za izvođenje gregorijanskog korala i srednjovjekovne liturgijske muzike. Ansambl će izvesti muzičko-scensku dramu po tekstu Marka Marulića iz 1521. godine uz muzičke rekonstrukcije Katarine Liljanić rađene na temelju gregorijanskog korala, glagoljaškog pjevanja, te dalmatinskih i italijanskih muzičkih izvora koji korespondiraju istorijskom i geografskom kontekstu nastanka originalnog teksta i evociraju srednjovjekovna liturgijska dramska skazanja i prenja.

Na koncertu pod nazivom “Orientis splendor” (“Sjaj istoka”), 16. oktobra, ansambl “Chronos”, predstaviće program zasnovan na muzici predosmanske Vizantije i njenih susjednih zemalja. Izvodiće se vizantijska muzika od 11. do 15. vijeka kao i muzika s područja današnje Srbije.

Festival se završava koncertom pod nazivom “Et in terra pax” (I na zemlji mir) 19. oktobra, gdje će publika imati priliku da sluša meditativnu muziku za solo lautu venecijanske renesanse.

“Tollite portas/podignite - otvorite vrata/antifona je Psalma 24 koja se pjevala u srednjem vijeku prilikom posvete crkve a ujedno je i jedna od najstarijih sačuvanih muzički notiranih kompozicija na području današnje Crne Gore. Najstariji muzički izvori nalaze se u kotorskom Lekcionaru i Pontifikalu koji je korišten prilikom posvete Katedrale 1166. godine. Katedrala je ta koja nam otvara vrata i omogućuje da se duhom i mislima, prebacimo u neko drugo vrijeme, da se na trenutak isključimo iz svakodnevice i ispunimo um i dušu nesvakidašnjim doživljajem”, istakao je don Robert Tonsati u saopštenju.

Svi koncerti imaju za cilj da prikažu bogato muzičko nasljeđe Kotora i Crne Gore koje je do sada bilo nepoznato čak i stručnim licima u ovoj oblasti, ocjenjuju organizatori.

“Oživljavanjem notnih zapisa možemo posmatrati Kotor, Boku, pa i cijelu Crnu Goru kroz širi kontekst mediteranskog srednjovjekovnog kulturnog nasljeđa. Mjesto održavanja - Katedrala Sv. Tripuna, čija je gradnja započela prije 900 godina, veoma je simbolično, jer je upravo Katedrala sa svojom liturgijskom muzičkom tradicijom, najstarija čuvarica i nadahniteljica muzičke umjetnosti na našem području”, navodi se u saopštenju.

Festival “Tollite portas” organizuje Kotorska biskupija uz podršku Opštine Kotor kao generalnog pokrivitelja, te partnera Međunarodnog festivala KotorArt, HNV CG i zajednice Italijana Crne Gore.

( Anastasija Orlandić )