Ipak se ne može u dvije fotelje: ASK stavio van snage odluke donijete u mandatu Jelene Perović

Poslanici koji su istovremeno i čelnici opština ili lokalnih parlamenata, moraće da se odreknu jedne od pozicija koje pokrivaju.

To proizilazi iz rješenja Agencije za sprečavanje korupcije (ASK) donijetih 25. septembra, kojima se poništavaju prošlogodišnje odluke te institucije, donijete dok je na njenom čelu bila Jelena Perović - da tadašnji predsjednici opština Bar, Kolašin i Tuzi, Dušan Raičević, Vladimir Martinović i Nik Đeljošaj, nisu u konfliktu interesa iako su, osim te funkcije, obavljali i poslaničku.

Ukidanje prošlogodišnjih odluka ASK-a, u praksi znači da se u dvije fotelje ne može ni po novom zakonu, ni po rješenju koje je ta institucija donijela dok je na njenom čelu bila Perović.

U doskora važećem Zakonu o sprečavanju korupcije, čija primjena je počela 2016. godine i na osnovu kog su predsjednici opština mogli biti i skupštinari, nisu se pominjali organi lokalne samouprave (predsjednik opštine i skupština opštine). Pisalo je da “javni funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organima lokalne uprave (sekretarijati, agencije, opštinske uprave...) ne može obavljati funkciju poslanika i odbornika”.

Iz ASK-a su u septembru prošle godine, obrazlažući zašto Raičević, Martinović i Đeljošaj nisu u konfliktu interesa, naveli da se ne radi o nespojivim funkcijama, jer poslovi koje obavlja predsjednik opštine ne pripadaju poslovima koji se obavljaju u državnoj upravi (ministarstva i organi državne uprave), “niti organima lokalne uprave (koju čine sekretarijati, uprave i direkcije), već po Zakonu o lokalnoj samoupravi pripadaju organu lokalne samouprave”. Ta rješenja više ne postoje u pravnom sistemu.

U junu ove godine, u sklopu tzv. IBAR zakona, usvojen je Zakon o sprečavanju korupcije, prema kom “funkcioner koji obavlja poslove u državnoj upravi i organima lokalne uprave i lokalne samouprave ne može obavljati funkciju poslanika”.

Martinović i Đeljošaj su, u međuvremenu, postali ministri i napustili poslaničke funkcije, ali su u skupštinske fotelje sjeli prvi čovjek Nikšića Marko Kovačević, odnosno barskog parlamenta Branislav Nenezić. Raičević je i dalje poslanik.

Kovačević i Raičević su krajem juna upozoreni od ASK-a da prema novom zakonu neće moći da ostanu na obje pozicije. Predsjednik Opštine Bar je tada “Vijestima” kazao da će se ukoliko to bude zakonska obaveza, odreći jedne od funkcija.

ASK u tom tumačenju podsjeća na član novog zakona, u kom se pominju organi lokalne samouprave, i dodaje da je “imenovani dužan da podnese ostavku na javnu funkciju u roku od 30 dana od prijema obavještenja” Agencije i obavijesti Agenciju o navedenom”. Mišljenje je potpisala Perović, koja je u tom trenutku bila u kućnom pritvoru jer je Specijalno državno tužilaštvo (SDT) sumnjiči za zloupotrebu službenog položaja.

Isto mišljenje Agencija je uputila i Kovačeviću, kojeg je takođe ranije obavijestila da je novi zakon stupio na snagu i da će morati da podnese ostavku na jednu od funkcija. U mišljenju od 1. avgusta, kog je ASK objavio na sajtu, piše da im se Kovačević obratio 25. jula i naveo da je za predsjednika Opštine Nikšić izabran 10. maja 2021, a za poslanika 16. aprila ove, “i da proizilazi da se Zakon ne odnosi na njega u pogledu obaveznosti podnošenja ostavke na jednu od funkcija u ovom trenutku, već na slučajeve nespojivosti funkcija nakon stupanja na snagu novog Zakona”.

ASK je 30. avgusta saopštio da s poslaničkom funkcijom nije nespojiva odbornička, ali da jeste pozicija predsjednika i potpredsjednika opštine, kao i predsjednika i potpredsjednika skupštine opštine.

Zbog “sjedenja u dvije fotelje”, ASK, na čijem je čelu odnedavno Dušan Drakić, pokrenuo je postupak i protiv dvoje podgoričkih odbornika koji su, pored te, imali i drugu funkciju. Predsjednik odborničkog kluba Nove srpske demokratije Mitar Šušić je, osim te, obavljao i funkciju člana Odbora direktora kompanije ToMontenegro od januara, dok je odbornica Pokreta Evropa sad Tamara Tapušković od decembra 2023. u upravljačkom tijelu Kliničkog centra Crne Gore.

Šušić je, odgovarajući na pitanje “Vijesti” da kao advokat i pravnik pojasni članove Zakona za koje se smatra da su prekršeni, naveo da on kao odbornik jedino ne smije biti u odboru direktora privrednog društva čiji je osnivač opština.

Agencija je ranije donijela više odluka prema kojima su predstavnici građana u lokalnim parlamentima kršili zakon, jer su istovremeno bili i u odborima direktora državnih preduzeća.

Da podnesu ostavku na jednu od funkcija

ASK je jutros saopštio da je poništio sve ranije odluke kojima je tumačeno da su funkcije predsjednika i potpredsjednika opštine, te predsjednika i potpredsjednika skupštine opštine, spojive s funkcijom poslanika.

"Odluke koje su stavljene van snage dostupne su na zvaničnoj internet stranici Agencije i biće dostavljene svim licima na koja se odnose. Pozivamo sve javne funkcionere koji trenutno obavljaju poslaničku funkciju i istovremeno funkciju predsjednika ili potpredsjednika opštine, kao i predsjednika ili potpredsjednika skupštine opštine, da podnesu ostavku na jednu od tih funkcija, u skladu sa Zakonom o sprečavanju korupcije. ASK će nastaviti sa sistematskim preispitivanjem svih pravnih tumačenja kako bi osigurala zakonitost, dosljednu primjenu propisa i spriječila sukob interesa u javnoj upravi", navodi se u saopštenju.

( Aljoša Turović )