Duboka potreba za muzičkim teatrom
Autorka koncepta i sopran Sara Vujošević Jovanović u razgovoru za Vijesti najavljuje večerašnju izvedbu operske predstave “Jedino lice sreće” u CNP-u
Operska predstava “Jedino lice sreće” ne samo da obogaćuje crnogorsku kulturnu scenu i donosi duh Evrope, već i odgovara na savremene izazove i potrebe umjetničkog izraza, ocijenila je u razgovoru za Vijesti autorka projekta, operska umjetnica i dr muzikologije Sara Vujošević Jovanović. Ona je dodala da potencijal komada da izazove i angažuje publiku, ukazuje na važnost istraživanja novih formi i sadržaja, kako bi operska umjetnost (p)ostala relevantna i prisutna na našoj kulturnoj sceni...
Nakon premijere u Kraljevskom pozorištu Zetski dom na Cetinju krajem septembra, na više nivoa jedinstvena, operska predstava “Jedino lice sreće”, biće izvedena večeras i u Podgorici, i to na velikoj sceni Crnogorskog narodnog pozorišta u 20 časova.
Utisci nakon premijere su pozitivni, kaže sagovornica Vijesti i dodaje da ona uspješno ispunjava očekivanja nudeći gledaocima emotivno angažovano i intelektualno stimulativno iskustvo.
“Predstojeća izvedba operske predstave “Jedino lice sreće” u Crnogorskom narodnom pozorištu, predstavlja mnogo više od samog umjetničkog čina - ona je simbol akademskog jedinstva i kreativnog potencijala Crne Gore. U okviru prvog Festivala umjetnosti, nauke i kulture, koji Univerzitet Crne Gore organizuje u značajnoj jubilarnoj godini, prvi put u istoriji, u muzičko-scenskom projektu, snage udružuju profesori, studenti i alumnisti sva tri umjetnička fakulteta jedinog državnog univerziteta u zemlji: Fakulteta dramskih umjetnosti, Muzičke akademije i Fakulteta likovnih umjetnosti. Ovaj čin zajedništva potvrđuje snagu, mogućnosti i sposobnosti naše akademske zajednice na polju umjetničkog stvaralaštva”, istakla je Vujošević Jovanović u razgovoru za Vijesti.
Predstava je nastala kao svojevrstan omaž braći F.J. Hajdn i M.J. Hajdn, prema njihovim djelima u kojima se filozofska pitanja o ljudskim osjećanjima i egzistencijalnim dilemama istražuju kroz prizmu komedije, stvarajući jedinstveno iskustvo. Idejni koncept i muzičku dramaturgiju uradila je Vujošević Jovanović, a komad je adaptirala i predstavu režirala Minja Novaković.
“Istražujući filozofske i emocionalne aspekte ljubavi i sreće kroz prizmu komične opere, te inspirisana starogrčkim konceptima ljubavi: eros, filija, storge, agape i drugi, predstava oživljava složenost tih emocija i njihovu univerzalnost u ljudskom iskustvu. Centralna muzička djela ove predstave su komična opera ‘Kontrabasista iz Vergla’ i kantata ‘Ovacije’, braće Hajdn, koje kroz virtuozne arije istražuju mudrost, umjerenost i hrabrost kao ključne elemente sreće, a istovremeno predstavljaju inovativan pristup klasičnoj operi, spajajući bogatstvo muzičke tradicije sa filozofskim temama koje su i danas relevantne”, navodi se u opisu.
Predstava tako spoja komične i uzvišene elemente, a uz kvalitetnu interpretaciju ansambla stvara jedinstveni umjetnički doživljaj, poručuje Vujošević Jovanović.
“Upravo koncept ovu predstavu čini posebnom, jer reflektuje savremene tendencije u evropskoj operskoj produkciji. Inovativna rješenja muzičko-teatarske forme postaju sve prisutnija u operskim kućama koje teže privlačenju nove publike, a ‘Jedino lice sreće’ se savršeno uklapa u tu paradigmu”, kaže ona.
Ulaznice su, ističe se u saopštenju CNP-a, rasprodate, što tim komada čini zadovoljnim.
“Zainteresovanost publike, potvrđena rasprodatim kartama u veoma kratkom roku, svjedoči o dubokoj potrebi crnogorskog društva za muzičkim teatrom - najuzvišenijom umjetničkom formom koja sublimira muziku, riječ i pokret, pružajući ne samo estetski užitak, već i platformu za dublja filozofska promišljanja o univerzalnim pitanjima poput ljubavi, sreće i smisla postojanja. Kroz duhovitu naraciju i formu koju projekti ovog tipa zahtijevaju, publika se dotiče suštinskih egzistencijalnih pitanja, preispitujući vlastite životne okolnosti i emocije, istovremeno afirmišući umjetnost kao ključni faktor u oblikovanju percepcije svijeta. Cijenim da produkcija ove vrste daje snažan impuls za dalji razvoj muzičkog teatra u Crnoj Gori”, konstatovala je operska umjetnica.
“Jedino lice sreće” je prvi put udružila studente, alumniste i profesore triju umjetničkih akademija sa Cetinja, a realizovana je u koprodukciji Kraljevskog pozorišta “Zetski dom” i Univerziteta Crne Gore (UCG) u saradnji s Operskom kućom i fondacijom “Petrucelli” iz Italije. Izvođenje predstave u CNP-u dio je programa Festivala umjetnosti, nauke i kulture - FUNK, koji UCG organizuje povodom 50. godišnjice postojanja.
Poseban aspekt ove predstave je sastav ansambla, ističe Vujošević Jovanović i smatra da ovim projektom UCG i Zetski dom afirmišu domaće znanje, kapacitet, vještine, odnosno udružene akademske snage u realizaciji kompleksne produkcije, kao što je operska predstava.
Dirigent je Oleksij Molčanov, a za vođenje instrumentalnog ansambla zadužena je Tanja Bogdanović. Koreografiju i scenski pokret kreirala je Tamara Vujošević Mandić, scenografiju Željko Reljić i Adin Rastoder, uz asistenciju Milana Markovića, dok je kostime dizajnirala Jelena Roganović. Svjetlosni efekti Natale Stramaglia i Mladen Đurković.
U glavnim vokalnim ulogama su sopran Sara Vujošević Jovanović i bariton Dimitrije Grinih, dok glumačku postavu čine Luka Stanković, Aleksa Balević, Kristina Mrkić, Iskra Zeković, Marija Vujović i Darija Pravilović. Koncertmajstori su Anja Abramović Vujović i Oleksij Molčanov, uz podršku violinistkinja Marije Lazuke i Tanje Bogdanović, violiste Gljeba Bednjakova, violončelista Vladimira Stoljetova, Teodore Uskoković i Maje Antić Kalezić, kao i kontrabasistkinje Aleksandre Trifunović. Flautistkinja je Dijana Orlandić, oboista Mikola Gorbenko, hornista Nikola Kovačević i instrumentalistkinja na trubi Anica Bulatović. Na čembalima su Oleksij Molčanov i Anja Abramović Vujović.
Izrada scenografije poverena je timu koji čine Milutin Kasom, Evgenija Popović, Iva Tripković, Vasilije Anđušić i Boban Vlahović, kostimi su izrađeni pod nadzorom Mirjane Perišić, Olivere Bulatović i modne kuće “Moda per te” sa Cetinja. Prevod libreta zingšpila obezbijedila je Gabrijela Strugar Schneider, a za titlove je zadužena Doroteja Bušković. Notografski rad izvršili su Georgij Solomatin i Vasilije Vujadinović. Izvršni producenti predstave su Ognjen Savić i Luka Radović.
Autorski tim je prilikom kreiranja predstave uzeo u obzir brojnost ansambla i specifičnost scene Zetskog doma, a imali su na umu i dalji život djela.
“Prilikom utvrđivanja koncepcije imali smo u vidu raspoložive kapacitete Kraljevskog pozorišta, budući da je najstariji crnogorski teatar jedan od koproducenata. Tu prije svega mislim na scenske karakteristike i druge potencijale, što je u kontekstu učešća studenata, alumnista i profesora sva tri umjetnička fakulteta (uz učešće remoniranih domaćih i inostranih umjetnika), u režiji Minje Novaković, iznjedrilo projekat ovog nivoa i važnosti. Bitno je istaći da smo prilikom planiranja projekta imali na umu i život u postprodukciji, tako da operska predstava “Jedino lice sreće” ima potencijal za izvođenje na većini scena u Crnoj Gori. Time smo osigurali da svaki ambijent doprinese formiranju dinamičnog i vizuelno privlačnog okruženja, koje ne samo da podržava samu izvedbu, već i obogaćuje cjelokupno iskustvo gledalaca”, ističe ponosno Vujošević Jovanović.
U kontekstu crnogorske kulturne scene, podsjeća ona, operske predstave su rijetka pojava, iako je u pitanju žanr koji igra ključnu ulogu u oblikovanju muzičkog teatra i opšteg kulturnog identiteta.
“Kroz ovakvu teatarsku formu težimo postavljanju temelja za budući razvoj muzičkog pozorišta u Crnoj Gori, naglašavajući mogućnosti revitalizacije tradicionalnih formi putem inovativnog koncepta. Na taj način, ‘Jedino lice sreće’ doprinosi obogaćivanju našeg kulturnog prostora. Radi se o referentnom okviru koji omogućava sintezu tradicionalnog i savremenog, otvarajući tako nove perspektive za buduće stvaralaštvo u ovoj oblasti”, kaže Vujošević Jovanović.
( Jelena Kontić )