Hiljadugodišnje maslinjake u Baru zamijeniće kafići?
Udruženja barskih maslinara oštro se protive rješenjima DUP-a “Topolica III”, kojim je predviđeno da se u centru, na mjestu gdje se nalaze stabla, grade objekti za stanovanje, turizam i ugostiteljstvo
Detaljni urbanistički plan “Topolica III”, koji se odnosi na centar Bara, na mjestu hiljadugodišnjih maslinjaka, predviđa parcele za stanovanje, turizam i ugostiteljstvo. Zbog toga barski maslinari traže da se stabla zaštite, a nadležno ministarstvo da kaže da li je sve po zakonu.
Predsjednici maslinarskih udruženja “Antivari” i NVO “Maslinijada” Jovica Martinović i Suljo Mustafić apelovali su na donosioce odluka i nadležne da preispitaju postojeća urbanistička rješenja i spriječe devastaciju i uklanjanje ovog svojevrsnog spomenika prirode.
U zajedničkom dopisu koje su uputili nadležnima napisali su da su upoznati sa mišljenjem tima stručnjaka iz Savjeta za praćenje i analizu planske dokumentacije Bara koji su nedvosmisileno ukazali da se radi o “potencijalnim spomenicima prirode”.
Zbog toga, ocjenjuju oni, treba pokrenuti donošenje skupštinske odluke o zaštiti ovih stabala.
“Smatramo poraznim činjenicu da, prilikom sprovedenih procedura u donošenju ovog planskog dokumenta nadležno Ministarstvo ekologije, urbanizma i prostornog planiranja nije uvažilo ovo mišljenje relevantnih i kompetentnih stručnjaka”, poručili su.
Takođe, poraznim smatraju i to što nadležni u Vladi i na mjestima odlučivanja nisu uvažili činjenicu da je hiljadugodišnji maslinjak značajniji kao kulturno, javno i prirodno dobro od svakog urbanističkog zdanja i od interesa bilo kojeg investitora.
Pokušaj navodnog izmještanja tog maslinjaka, kako su naveli, bio je samo u cilju zamajavanja javnosti i da se opravda povlađivanje interesima beskrpuloznih investitora. Oni zaključuju da je sada krajnje vrijeme da se preispitaju takvi poslovi, da se utvrdi i eventualna odgovornost nadležnih za takvo naslije nad prirodnim i kulturnim dobrima.
Iz Ministarstva prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine “Vijestima” su kazali da su parcele koje su obuhvaćene Izmjenama i dopunama DUP-a “Topolica III” definisane kao UP 37 I UP 38, a koje su, shodno detaljnoj namjeni planiranih površina, određene kao površine za stanovanje većih gustina i površine za turizam - ugostiteljske usluge.
“Postupak izrade i donošenja planskog dokumenta sproveden je shodno Zakonu o planiranju prostora i izgradnji objekata, a kojim je između ostalog propisano da je u postupku izrade planskog dokumenta obavezna revizija koju vrši Savjet za reviziju, a koji formira Vlada”, kazali su.
Takođe, Zakonom je propisano da se u Savjet obavezno imenuje član jedinice lokalne sapouprave za čiju teritoriju se vrši revizija planskog dokumenta.
“Naglašavamo da je u postupku izrade i donošenja Izmjena i dopuna DUP-a “Topolica III”, Savjet za reviziju aktivno učestvovao u svim fazama, dajući svoja mišljenja, kako na Nacrt planskog dokumenta, tako i na Izvještaj o javnoj raspravi, kao i u fazi predloga planskog dokumenta, u kojem slučaju je Savjet konstatovao da su primjedbe i predlozi ugrađeni u Predlog planskog dokumenta usaglašeni sa Minstarstvom”, rekli su iz tog vladinog resora.
Osim navedenog, u postupku izrade planskog dokumenta propisana je obaveza sprovođenja javne rasprave, a koja je bila organizovana u u periodu od 25. 1. 2022. do 15. 2. 2022. godine, u okviru koje je bilo moguće dostavljati primjedbe, sugestije i komentare na Nacrt planskog dokumenta.
Opština Bar je na Predlog planskog dokumenta dala negativno mišljenje, a u odnosu na višegodišnja stabla maslina koja se nalaze na predmetnim parcelama istakla da se radi o potencijalnim spomenicima prirode koje treba zaštititi, te da organ lokalne uprave nadležan za zaštitu životne sredine treba da pokrene izradu studije o ocjeni predmetnih stabala maslina kao potencijalnih spomenika prirode, što predstavlja osnov za donošenje eventualne odluke Skupštine opštine o zaštiti ovih stabala.
“Ministarstvo je, shodno članu 37 Zakona, Predlog planskog dokumenta uputilo na saglasnost organu državne uprave nadležnom za zaštitu životne sredine, organima uprave nadležnim za saobraćaj i zaštitu kulturnih dobara, pravnim licima nadležnim za uslove priključenja na infrastrukturu, dok je jedinici lokalne samouprave Predlog planskog dokumenta bio upućen radi davanja mišljenja”, poručili su.
S tim u vezi, organ državne uprave nadležan za zaštitu životne sredine, organi uprave nadležni za saobraćaj i zaštitu kulturnih dobara, pravna lica nadležna za uslove priključenja na infrastrukturu, dali su propisane saglasnosti shodno članu 37 Zakona.
Napomenuli su da je izrada novog Zakona o uređenju prostora u završnoj fazi, kojim se predviđa decentralizacija prostornog planiranja, odnosno izrada planskih dokumenata, a kojim se propisom utvrđuje nadležnost lokalne samouprave pri izradi i donošenju lokalnih planskih dokumenata.
Kada je u pitanju hiljadugodišnji maslinjak u okviru DUP-a “Topolica III”, apel udruženja barskih maslinara upućen je nadležnima u Ministarstvu prostornog planiranja, urbanizma i državne imovine, Ministarstvu poljoprivrede i Opštini Bar.
Zahtijevaju da svako iz svoje zakonske nadležnosti hitno reaguje i preispita aktuelni planski dokument, te pokretanjem određenih procedura ne dozvoli ugrožavanje, devastaciju ili pokušaj izmještanja ovog spomenika prirode i kuture, odnosno milenijumskog maslinjaka neprocjenjive vrijednosti.
“Vjerujemo da se može naći način da se postojeća parcela otkupi i zaštiti, a da se soliteri i druge betonske i čelične konstrukcije posade na drugom mjestu. Maslinjak zasađen prije hiljadu i više godina zaslužuje da bude sačuvan i da služi u poljoprivredne, turističke i kulturne svrhe, kao svojevrstan spomenik prirode koji je izuzetno kulturno dobro, a može biti i prvorazredna turstička atrakcija Bara, grada koji nema ništa starije i ljepše da pokaže u svom urbanom centru”, zaključili su predstavnici Udružena maslinara “Antivari Bar” i NVO “Maslinijada” iz Starog Bara.
( Marija Pešić )