Injac kandidatkinja za zamjenicu generalnog sekretara NATO-a

Bivša ministarka odbrane Olivera Injac na listi je kandidata za zamjenicu generalnog sekretara NATO-a Marka Rutea, saznaju “Vijesti”.

Sagovornik lista upoznat sa postupkom izbora broja dva u Alijansi rekao je da je odlazeća gradonačelnica Podgorice juče boravila u Briselu, gdje je imala intervju za novi posao, kao jedna od više kandidata iz istočne Evrope.

Injac nije ni potvrdila ni negirala ovu informaciju.

"Nažalost, ne mogu da komentarišem ništa po ovom pitanju iz dva razloga, prvo - jer nije prvi put da se plasiraju priče o mojem nekom narednom angažmanu, a drugo - kada bi i to bio slučaj, ustaljena praksa Alijanse zabranjuje da kandidati ili države komentarisu ovakva pitanja kako bi se spriječila politizacija i instrumentalizacija", rekla je ona "Vijestima".

Izvori “Vijesti” i bivši zvaničnici NATO-a tvrde da u Alijansi postoji opšta saglasnost da Ruteova zamjenica bude žena iz tog regiona.

Među kandidatima su navodno i bivša hrvatska predsjednica Kolinda Grabar Kitarović, bivša makedonska ministarka odbane Radmila Šekerinska, bivši letonski premijer Krišjaniš Karinš, odlazeća estonska komesarka za energiju Kadri Simson...

Isključivu nadležnost za izbor svog zamjenika ima generalni sekretar. Ipak, Rute, bivši nizozemski premijer, koji je stupio na ovu dužnost 1. oktobra umjesto Jensa Stoltenberga, nedavno je pozvao države članice da predlože kandidate, o kojima on potom sa njima vodi i neformalne konsultacije.

Dosadašnji zamjenik generalnog sekreatar Mirčea Džoana podnio je ostavku u septembru da bi učestvovao u predsjedničkoj kampanji u Rumuniji u novembru, a za v. d. zamjenika sekretara Stoltenberg je imenovao njemačkog diplomatu Borisa Rugea.

Neki crnogorski mediji prenijeli su u junu pisanje turskih portala da bi bivši predsjednik Crne Gore Milo Đukanović mogao biti kandidat za zamjenika generalnog sekretara NATO-a.

Da takvu inicijativu navodno priprema nekoliko članica Alijanse, među kojima i Turska, objavili su tada ‘’Firtina Haber” i “Turkiye’de Enerji”, pozivajući se na diplomatske izvore iz nekoliko članica i neimenovane funkcionere iz ministarstava spoljnih poslova i nacionalne odbrane Turske.

Ministarstvo odbrane saopštilo je tada “Vijestima” da nisu dobili ni formalno ni neformalno obavještenje o eventualnoj kandidaturi Đukanovića, niti direktno od bilo koje članice NATO-a, niti posredstvom Ministarstva vanjskih poslova.

Osim Šekerinske, u ozbiljnim evropskim medijima kao kandidat je pominjana i bivša bugarska evropska komesarka Marija Gabrijel.

“Za sljedećeg zamjenika generalnog sekretara, treba nam istaknuta ličnost koja je veoma kompetentna, hrabra, poznaje Rusiju i razumije izazove na zapadnom Balkanu”, rekla je u avgustu za “Politiko” Majda Ruge, viša saradnica u Evropskom savjetu za spoljne poslove, ocijenivši da Šekerinska “savršeno odgovara tom profilu”.

Uloga zamjenika generalnog sekretara je dobila na važnosti tokom protekle decenije, rekla je “Politiku” bivša portparolka NATO-a Oana Lungesku.

Primarna uloga osobe na toj funkciji je da pomaže generalnom sekretaru i mijenja ga, da predsjedava nizom odbora, ad hoc grupa i radnih grupa, te dvonedjeljnim sastankom 32 ambasadora koji sjede u Savjetu NATO-a ili nekim hitnim sastankom, uključujući Savjet NATO-Ukrajina.

U maju 2021. godine, Džoana je predsjedavao neformalnim sastankom ministara vanjskih poslova NATO-a u Berlinu kada je Stoltenberg imao kovid.

Injac je potpredsjednica vladajućeg Pokreta Evropa sad, a za gradonačelnicu Podgorice izabrana je u aprilu prošle godine. Bila je ministarka odbrane u Vladi Zdravka Krivokapića od decembra 2020. do aprila 2022. godine.

Od 2000. do 2007. bila je samostalna savjetnica-analitičarka u Ministarstvu unutrašnjih poslova Crne Gore u Službi javne bezbjednosti - Uprava kriminalističke policije i Odjeljenje za analitiku. Nakon toga bila je samostalni savjetnik u Odjeljenju za međunarodnu policijsku saradnju. Vanredni je profesor na Univerzitetu Donja Gorica na bezbjednosnim predmetima.

( Mihailo Jovović, Biljana Matijašević )