Zašto mlate ljekare?

Što da rade bijeli mantili u Crnoj Gori? Pred njima je nekoliko opcija, jedna je da ispred svake ambulante postave metal detektor i po dva policajca koji će da izvrše pretres stanovništva koje dođe na pregled ili kontrolu. Druga opcija je da se ljekari naoružaju, da i oni zakače po ljevor za pas, a da im se obezbijedi i pancir košulja ili prsluk. Eto, to je trenutno stanje, rezultat odnosa stanovništva prema ljekarima i medicinarima. Kao da je Hipokrat vodio grupu zavjerenika, kao da su ljekari pripadnici tajnog okultnog društva, tako se tretiraju ljekari u Crnoj Gori, tako se prema njima ophodi. I jedan napad je previše, a dešavaju se prečesto.

Bilo bi zgodno da novinari ili kakav snimatelj skoknu vikendom do Hitne službe u Podgorici. Ali bi bilo takođe zgodno da se pogodi da to bude i vikend i neka velika slava, odnosno svetac. To što bi mogao da zabilježi iole nadahnut novinar ili snimatelj, bio bi odličan fetljton ili dokumentarac. Jer, tamo je život, ali i smrt. U Hitnu ne dolaze samo ljudi koji su doživjeli nezgodu, oni kojima je zdravlje naglo pogoršano i život visi o koncu, u Hitnu dolaze i “pjani, ludi i drogirani”. To što doživljavaju zaposleni u Hitnoj službi, kao i zaposleni u Urgnetnom centru, to prevazilazi njihovu platu, nekoliko puta!

Ako uzmemo u obzir sve napade na ljekare koji su se dogodili u posljednje vrijeme, način na koji su ljekari i medicinari napadani, ne samo da im treba obezbijediti beneficirani radni staž i uvećati im plate, prije svega, potrebno je edukovati ili kazniti građane.

Dakle, postoji nešto što se zove kultura ophođenja a računa se u to i ophođenje kad neko posjeti instituciju, naročito onu instituciju u kojoj traži zdravstvenu pomoć ili njegu. Izgleda da je potrebna edukacija, od malih nogu, ali edukacija i onih odraslih. Jer, očito da je jedan čovjek želio dozvolu da nosi vatreno oružje, a kad se ispriječio problem oko toga, posegnu je za hladnim oružjem i napao doktora. Što god da je doktor rekao ili uradio, ne poteže se nož, ne poteže se na ljude uopšte, a tek na doktora koji spašava živote, ili ih pak čini ljepšim. Što je tek taj pacijent mogao da uradi da je kojim slučajem dobio tu dozvolu za vatreno oružje?!

Ali zašto ljudi napadaju ljekare? Odgovor je jasan i užasan. Nadaju ljekare jer im može bit. Ljekari su lake mete za nasilnike, za sve koji su isfrustrirani i ne mogu da odalame nekog većeg od sebe, ne mogu i ne smiju da se zalete na lokalnog moćnika, policajca ili političara, jer, sprečava ih obezbeđenje, kazne koje će uslijediti ili društveno ustrojstvo. Ali zato udariti na taksistu, kasirku, tinejdžera, žene ili ljekare, to je svakodnevica, za to im ne fali hrabrosti.

I što treba da se radi dalje? Da se postepeno edukuju ljudi, da se stvara emotivna veza između stanovnika i ljekara. Da se neznaveni napomenu koliko su ljekari važni, što je njihova uloga i čega se sve odriču i koliko rade da bi pružili ljudima njegu, te da to vrlo često čine u izuzetno teškim uslovima, odnosno, neuslovima.

Kad, ako ikad shvate ljudi da su ljekari tu zbog njih, da im produžavaju život ili ga čine ljepšim, da biti ljekar znači obavljati najhumaniji posao na svijetu, da je ljekar najuniverzalnije zanimanje na svijetu koje ne zna za granice, pol, naciju i godine, možda će se promijeniti slika i percepcija. Možda će se ljudi prije odlaska kod ljekara okupati, oprati zube, neće se najesti bijelog luka, trudiće se da ne galame, ne psuju i na kraju krajeva, ne tuku ljekare i ne napadaju ni hladnim ni vatrenim oružjem.

Ljekari nisu krivi za stanje u državi. Krivi su političari koje su odabrali upravo građani. Stoga, prije nego neko okrivi ljekare za bilo šta u društvu i iskali bijes na njih iz bilo kog razloga, treba prvo da stane malo pred veliko ogledalo i da se pogleda u oči. Pa neka udari direktno u bradu svoj odraz, iz sve snage.

( Đuro Radosavović )