Za duboku zagledanost u sebe i traženje odgovora

Pozorišna svetkovina po kojoj je Nikšić prepoznat ne samo u Crnoj Gori, nego i u regionu, Međunarodni festival glumca - Nikšić 2024, počinje večeras.

Ovogodišnje izdanje Festivala, koji će jubilarni 20. put ugostiti glumačke ekipe iz regiona koje će pokazati svu čar, ljepotu, ali i snagu teatra, održava se pod sloganom “Život za po(d)nijeti”. Predstave će biti izvedene u Nikšićkom pozorištu, a festival će trajati do 9. novembra, kada će biti uručene nagrade za najboljeg glumca i glumicu, za najbolju sporednu ulogu, kao i za partnerski odnos na sceni.

Na svečanosti povodom otvaranja Festivala, koja počinje u 20 časova, govoriće ministarka kulture i medija Tamara Vujović, predsjednik Opštine Nikšić Marko Kovačević i predsjednik Savjeta festivala i umjetnički direktor Nikšićkog pozorišta Janko Jelić. Festival, koji je Nikšić visokopozocionirao na mapi pozorišnog i kulturnog života u regionu, zvanično će otvoriti istaknuti glumac, pisac i reditelj Zijah A. Sokolović. Sokolović je i predsjednik žirija za dodjelu nagrada, a o najboljima će, osim njega, odlučivati i glumica Vesna Čipčić i direktor Bitef teatra Miloš Latinović. Voditelj programa je Velizar Kasalica.

U konkurenciji za nagrade takmičiće se: “Teatar &TD” iz Zagreba sa predstavom “Gard”, “Atelje 212” iz Beograda sa predstavom “Obraćanje naciji”, predstava “Svet mogućnosti”, koprudukcijski projekat Srpskog narodnog pozorišta iz Novog Sada, Grad teatar Budva, “East West” centra Sarajevo i plesnog centra “Tala” iz Zagreba, predstava “Edvard II” rađena u koprodukciji Pozorišta “H.K. Džinot” iz Velesa i Dramskog teatra “Masalitinov” iz Plovdiva i predstava Crnogorskog narodnog pozorišta iz Podgorice “Ja sam ona koja nisam”. Posljednje večeri Festivala, u čast nagrađenih publika će imati priliku da pogleda predstavu “Medvjed” u izvođenju i režiji Zijaha Sokolovića i džez trija “Lolita” iz Ljubljane.

Za izbor predstava bila je i ove, kao i prethodne dvije godine, zadužena selektorka, glumica i producentkinja Jelene Stajkovac.

“Čovjeku je potrebno da se s vremena na vrijeme zagleda duboko u sebe i pokuša da pronađe odgovore na pitanja koja ga muče. Da spozna i ružnoću i ljepotu svog lica i da se pozabavi sobom u svijetu i vremenu. Pozorišna predstava je nesumnjivo jedna od mogućnosti za takav vid samosuočenja. Istine koje je dobro, ponekad, sasuti publici u lice, utkane su u selekciju 20. Međunarodnog festivala glumca”, istakla je Stajkovac.

Savjet Festivala, uz predsjednika Janka Jelića, čine i članovi: direktor Nikšićkog pozorišta Radinko Krulanović, koji je ujedno i direktor Festivala, izvršni direktor NVO “Fors Montenegro” Veselin Šturanović, direktor Turističke organizacije Nikšić Mitar Barać i savjetnik predsjednika Opštine za turizam, kulturu i vjerska pitanja Miljan Mijušković.

Sve predstave počinju u 20 časova u Nikšićkom pozorištu, dok će razgovore o predstavama, u foajeu Pozorišta, nakon izvođenja predstava, voditi dramaturg i reditelj Radisav Jevrić. Teatarskim osvrtom na festivalske predstave baviće se novinarka i pozorišna kritičarka Nataša Gvozdenović.

Glavna organizatorka Festivala je Tanja Perišić, dok je za grafičko oblikovanje bio zadužen Zdravko Delibašić.

“Gard”: Jedino što sada možemo napraviti je bilo šta

Takmičarski dio programa večeras otvara predstava “Gard”, koju je po tekstu Filipa Rutića i Dražena Krešića režirao upravo Krešić. U predstavi, koja je premijerno izvedena u novembru prije dvije godine, igraju: Lana Ujević, Nikola Nedić, Bernard Tomić, Ivan Jurković, Lana Meniga, Luka Stilinović/Jakov Zovko. Dramaturgiju potpisuje Filip Rutić, scenografiju Matej Kniewald, kostime Aleksandra Ana Buković, asistentkinja scenografije i kostimografije je Ema Tomašek, dizajn svjetla Martin Šatović, saradnik za scenski pokret Damir Klemenić, a autor muzike je Antun Aleksa.

“U prostoru koji elemente filmskog i pozorišnog suprotstavlja jedne drugima, isprepliće ih i pomjera im granice, istinu poistovjećuje s fikcijom i još mnogo toga dobroga, zapravo se odvija jedna vrlo jednostavna priča. Priča kakve se ni najbolji žanrovski bokserski film iz sredine sedamdesetih ne bi posramio. Jedan dio te priče odvija se pred kamerama prema unaprijed određenim pravilima, dok se ono što je teže postaviti u okvire događa između ‘tejkova’ i u ‘puš-pauzama’. Tada se postavljaju bitna pitanja kao što su: zašto Hrvati više vole Srbe na ekranu i šta uopše bik radi u kadru? Ako tempo snimanja to dozvoli, otvaraju se i teme poput potrebe za samoispunjenjem kroz ostavljanje nasljeđa i ranjivosti u svijetu koji iskrenost ne drži na cijeni. Ono što uz svu rigidnost svojih termina i rokova filmski svijet trpi ponovni su pokušaji i naknadne korekcije. Stvarni život i pozorište u tom smislu ne opraštaju mnogo. U oprečnosti koja nastaje spajanjem ta dva medija zapravo leži misao vodilja iza tvrdoglavog i opetovanog iskušavanja metode pokušaja i greške: jedino što sada možemo napraviti je bilo šta”, zapisao je Filip Rutić, dramaturg.

Autorski tim predstave “Gard”, Rutić i Krešić, dobitnici su nagrade “Ivo Hergešić” Hrvatskog društva kazališnih kritičara i teatrologa za najbolje ostvarenje u sezoni 2022/2023, a Bernard Tomić proglašen je za najboljeg glumca na 36. Gavelinim večerima.

( Svetlana Mandić )