Šta je strašnije od žene koja voli sebe?

“Mjesec evropskog filma” otvoren je ostvarenjem “Supstanca”, francuske rediteljke Korali Farže u Muzičkom centru Crne Gore u Podgorici.

Glavnu ulogu, Elizabet Sparkl, u “Supstanci” tumači Demi Mur. Film “Supstanca” je kritika današnjeg Holivuda, može se reći i Zapada i njegove opsesije nemogućim standardima ljepote i mladosti. Naravno, taj Holivud i taj Zapad, kako ilustruje film, imaju lica starijih bijelih muškaraca. Kadrovi kojima su oni prikazani odišu izopačenošću. Time se naglašava ironija stvarnosti u kojoj muškarci, njihove godine i izgled, ne podliježu oku javnosti i osudi. Ipak, ti muškarci diktiraju standarde i traže od žena da zauvijek budu mlade i da se samo osmjehuju, u suprotnom - nemaju vrijednost.

U patrijarhatu kombinovanom sa kapitalizmom bijeli muškarac profitira na nesigurnostima, jer ima moć, a njegove mete zapadaju u krug patnje i pokušaje dosezanja nemogućeg. U tim pokušajima, podlijeganjima estetskim zahvatima, žene opet postaju mete.

Film je pun tjelesnog horora, groteske, a rediteljka je upravo time željela da reflektuje ono kako vidi realnost u kojoj živimo.

“Nasilje kojem izlažem tijela zaista odražava nasilje koje osjećam u vezi sa ovim pitanjima i nasilje koje možemo da učinimo svojim tijelima… kada čitate šta sve žene mogu da urade, da izduže noge, urade grudi, prolaze kroz lude dijete koje sam i sama praktikovala, vade rebra... sve su te stvari tako apsurdne, i predstavljaju neki obrazac od kojeg je nemoguće pobjeći”, rekla je rediteljka u jednom od intervjua.

Ona je, takođe, objasnila čudovišnost koja se javlja u finalu filma, za koju kaže da je vrsta oslobođenja.

“Mislim da je film u suštini kako je osjećati se čudovišno kako god da izgledaš. To su prvi momenti gdje ona zapravo voli sebe i gleda sebe u ogledalu sa nježnošću i ljubavlju”, objašnjava Farže.

Kaže da je to momenat u kom Elizabet osjeća da je spremna da izađe, da želi da je ljudi vide, te da ima svoje mjesto u svijetu.

Baš tada ljudi su zaprepašteni. Nespremni. Jer… šta je danas strašnije od žene koja voli sebe?

Priče koje spajaju i inspirišu

I ove godine manifestacija “Mjesec evropskog filma” održava se u sali Muzičkog centra i Crnogorske kinoteke.

“Otvaramo vrata ka Evropi, ne putem geografije i politike, već kroz prizmu koja često najbolje osvjetljava stvarne vrijednosti i suštinu svakog društva - kroz film, kazala je direktorica Filmskog centra Crne Gore, Aleksandra Božović na otvaranju.

Božović je istakla da kroz “Mjesec evropskog filma” u Crnoj Gori “stvaramo priliku da makar na trenutak pogledamo svijet očima evropskih umjetnika, njihovih kultura i njihovih priča”.

“To nas čini prvom zemljom u Evropi koja je jedan cio mjesec posvetila evropskoj kinematografiji u bioskopima i kulturnim centrima širom zemlje”, naglašava ona.

Tokom novembra, publika u Podgorici, Pljevljima, Beranama, Bijelom Polju, Nikšiću, Kotoru i u drugim gradovima imaće priliku da uživa u nagrađivanim filmovima “koji donose relevantne teme i jedinstvene perspektive evropskih umjetnika”.

“Neki od ovih filmova osvajali su najveće nagrade, ali ono što je zaista vrijedno je prilika za nas da kroz njih promišljamo, razgovaramo i možda se čak i promijenimo. Ovaj mjesec je više od filmskog programa. On je i prilika za susret kultura, razmjenu ideja i razumijevanja različitosti koja povezuje naše narode”, istakla je ona.

Direktor Crnogorske kinoteke, Pavle Simonović, kaže da je Evropa je u 2024. godini više nego uspješno nastavila da oduševljava fantastičnim filmskim diverzitetom.

“Filmovima koji provociraju, propituju, dovode nas u promišljanja u našim svakodnevnim odlukama, putevima, željama, a u šta ćemo se upravo uvjeriti večeras u projekciji filma “Supstanca” francuske rediteljke Korali Farže”, navodi Simonović.

Kaže da su iz tih razloga ove godine smo odlučili da odu “korak više”, te da su udruženim snagama pod pokroviteljstvom Evropske filmske akademije, Filmski centar Crne Gore, Crnogorska kinoteka i novoosnovana Mreža kinoprikazivača Crne Gore, selektovali i organzovali program koji je jedinstven u Evropi otkada se organizuje manifestacjia “Mjesec evropskog filma”.

Božović vjeruje da će publika uživati u jedinstvenoj prilici da otkrije evropski film i "priče koje nas spajaju i inspirišu".

“Nadam se da ćemo zajedno nastaviti da gradimo mostove između Crne Gore i Evropske filmske scene. Vjerujem da je ovo samo početak jedne duge i uspješne saradnje”, poručila je ona i poželjela da ovaj “Mjesec evropskog filma” bude početak dugog putovanja kroz evropsku kinematografiju.

( Anastasija Orlandić )