Razbijen još jedan servis za razmjenu šifrovanih poruka koji su kriminalci koristili
MATRIX, servis za razmjenu poruka koje su napravili kriminalci za kriminalce, prvo otkrile holandske vlasti na telefonu kriminalca osuđenog za ubistvo holandskog novinara 2021. godine. Nakon toga pokrenuta je opsežna istraga o servisu za razmjenu poruka
Međunarodni istražitelji danas su krekovali su još jedan servis za razmjenu šifrovanih poruka - MATRIX, koji su kriminalci koristili za dogovore oko krivičnih djela.
To su saopštili iz Europola, navodeći da je to učinio zajednički istražni tim (JIT) koji uključuje francuske i holandske vlasti.
Prije nego su razbili tu kriptovanu apliakciju tri mjeseca su čitali poruke mogućih kriminalaca, koje će se sada koristiti za podršku drugim istragama.
"Tokom koordinisane operacije koju su podržali Eurojust i Europol, holandske i francuske vlasti ukinule su uslugu razmjene poruka, a njihove kolege iz Italije, Litvanije i Španije izvršile su naknadne akcije", kazali su iz Europola.
Oni ističu da su MATRIX, servis za razmjenu poruka koje su napravili kriminalci za kriminalce, prvo otkrile holandske vlasti na telefonu kriminalca osuđenog za ubistvo holandskog novinara Petera R. de Frisa 2021. godine. Nakon toga pokrenuta je opsežna istraga o servisu za razmjenu poruka.
"Ubrzo je postalo jasno da je infrastruktura ove platforme tehnički složenija od prethodnih platformi kao š6to su Sky ECC i EncroChat. Osnivači su bili uvjereni da je usluga superiorna i sigurnija od prethodnih aplikacija koje su koristili kriminalci. Korisnici su se mogli pridružiti servisu samo ako su dobili pozivnicu. Infrastruktura za pokretanje MATRIX-a sastojala se od više od 40 servera u nekoliko zemalja sa važnim serverima u Francuskoj i Njemačkoj", objašnjavaju iz Agencije Evropske unije za sprovođenje zakona.
Ističu da je saradnja između holandskih i francuskih vlasti započela kroz JIT uspostavljen u Eurojustu.
"Koristeći inovativnu tehnologiju, vlasti su bile u mogućnosti da presretnu servis za razmjenu poruka i prate aktivnosti na servisu tri mjeseca. Tokom istrage presretnuto je i dešifrovano više od 2,3 miliona poruka na 33 jezika. Poruke koje su presretnute povezane su s teškim krivičnim djelima kao što su međunarodna trgovina drogom, oružjem i pranje novca".
Akcija je izvedena danas u četiri države.
"U Francuskoj je jedan osumnjičeni uhapšen, a kuća mu je pretresena. U Španiji su dvojica osumnjičenih uhapšena po evropskom nalogu za hapšenje iz Holandije i pretreseno je šest kuća. U Litvaniji je pretreseno šest kuća. Uklonjeni su glavni serveri u Francuskoj i Njemačkoj. Kriminalci koji koriste servis za razmjenu poruka bivaju upozoreni na presretanje od strane vlasti putem splash stranice . Putem pravnih zahtjeva, vlasti će sada moći pristupiti porukama za svoje istrage", kazali su iz Europola.
Oni ističu da je prekogranična istraga o MATRIX-u je jasan primjer važnosti međunarodne saradnje u borbi protiv teškog organizovanog kriminala.
"Radeći zajedno u JIT-u, holandske i francuske vlasti su bile u mogućnosti da brzo razmjenjuju informacije i dokaze i izvršavaju zajedničke akcije. Kako bi se podržale istrage o nezakonitim aktivnostima koje omogućava ova komunikacijska platforma, u junu 2024. pri Europolu je osnovana Operativna radna grupa (OTF) između Holandije, Francuske, Litvanije, Italije i Španije. Ova radna grupa je odigrala ključnu ulogu u praćenju kriminalnih aktivnosti na platformi. Europolov OTF će također pružiti pomoć u nezavisnim naknadnim istragama koje proizilaze iz obavještajnih podataka prikupljenih tokom faze operacije uživo. Njemačke vlasti podržale su operaciju svojom tehničkom stručnošću. Španske vlasti sarađuju sa svojim francuskim i holandskim kolegama od ranih faza istrage".
U akciji su učestvovali francuski JUNALCO - Nacionalna jurisdikcija protiv organizovanog kriminala i Odjeljenje OFAC nacionalne policije za sajber kriminal, holandski Tim za visokotehno6loški kriminal nacionalnih istraga, Jedinica za specijalne operacije holandske policije i Nacionalna kancelarija tamošnjeg javnog tužilaštva, zatim Kancelarija glavnog javnog tužioca u Frankfurtu na Majni, Njemačka savezna kriminalistička policija i njihov Odsjek za teški i organizovani kriminal, ali i italijanske Nacionalna uprava za borbu protiv mafije (DNA) i Centralna direkcija za usluge borbe protiv droga (DCSA), kao i litvanska Kancelarija glavnog tužioca i Biro litvanske kriminalističke policije, ali i španski Centralni istražni sud 1 i 5 Audiencia Nacional, zatim Istražni sud 1 u Marbelji i Španska nacionalna policija.
Španske vlasti sarađuju sa svojim francuskim i holandskim kolegama od početka istrage, a u toj državi je tokom današnje akcije zaplijenjeno 145.000 eura u gotovini i 500.000 eura u kriptovalutama, kao i četiri automobila i više od 970 telefona.
Izdat je nalog za privremenu zapljenu vile u Španiji procijenjene vrijednosti od 15 miliona eura.
( Jelena Jovanović )