Gruzijski parlamentarci izabrali Kavelašvilija za predsjednika države

Gruzijski poslanici izabrali su Mihaila Kavelašvilija, tvrdokornog kritičara Zapada, za predsjednika

Kavelašvili će na toj dužnosti zamijeniti zapadno orjentisanu predsjednicu Salome Zurabišvili, žestoku kritičarku vladajuće stranke Gruzijski san.

Potez vladajuće partije Gruzijski san da zamrzne proces pristupanja EU do 2028. godine, naglo zaustavljajući dugogodišnji nacionalni cilj koji je zapisan u ustavu zemlje, izazvao je širok gnjev u Gruziji, gdje istraživanja javnog mnjenja pokazuju da je traženje članstva u EU izuzetno popularno.

Kavelašvili, bivši profesionalni fudbaler, ima izrazito antizapadne, često konspirativne stavove. U javnim govorima ove godine, on je više puta tvrdio da zapadne obavještajne agencije nastoje da uvedu Gruziju u rat sa Rusijom, prenosi agencija Rojters.

Stotine demonstranata okupilo se ispred parlamenta uoči izbora. Neki su igrali fudbal na ulici ispred zgrade i mahali crvenim kartonima u zgradi parlamenta, što je podrugljivo spominjanje Kavelašvilijeve sportske karijere.

Demonstrant Vezi Kohodze opisao je glasanje kao "izdaju" protiv, kako je rekao, želje Gruzijaca da se integrišu sa Zapadom.

"Današnji izbori predstavljaju jasnu želju sistema da vrati Gruziju njenim sovjetskim korijenima", rekao je on.

Gruzijske predsjednike bira kolegij elektora sastavljen od poslanika i predstavnika lokalne vlasti. Od 225 prisutnih birača, 224 glasalo je za Kavelašvilija, koji je bio jedini nominovani kandidat.

Sve opozicione stranke bojkotovale su parlament od oktobarskih izbora na kojima su zvanični rezultati dali Gruzijskom snu skoro 54 odsto glasova, ali za koje opozicija kaže da su bili neregularni.

Kavelašvilija je prošlog mjeseca nominovao Bidzina Ivanišvili, milijarder, bivši premijer, koji se smatra glavnim liderom zemlje i koji je krenuo u produbljivanje veza sa susjednom Rusijom, što ankete pokazuju da mnogi Gruzijci ne vole.

Kavelašvili je vođa Narodne moći, antizapadne otcijepljene grupe vladajuće partije, i bio je koautor zakona o "stranim agentima" koji zahtijeva da se organizacije koje dobijaju više od 20 odsto sredstava iz inostranstva registruju kao agenti stranog uticaja, a za prekršaje izriče velike kazne.

Odlazeća predsjednica Salome Zurabišvili, pro-EU kritičarka vladajuće partije Gruzijski san, pozicionirala se kao liderka protestnog pokreta i rekla da će ostati predsjednica nakon isteka mandata. Ona smatra da je parlament nelegitiman kao rezultat navodne prevare na oktobarskim izborima.

U postu na mreži X neposredno prije glasanja, Zurabišvili je rekla da izbor njenog nasljednika predstavlja "izrugivanje demokratiji".

Opozicione stranke su saopštile da će nastaviti da smatraju Zurabišvilija legitimnim predsjednikom, čak i nakon što Kavelašvili bude inaugurisan 29. decembra.

Na brifingu poslije glasanja, premijer Irakli Kobahidze čestitao je Kavelašviliju i nazvao odlazeću predsjednicu "agentom" neodređenih stranih sila.

Na Gruziju se decenijama gledalo kao na jednu od najprozapadnijih i najdemokratskijih država naslednica Sovjetskog Saveza, ali odnosi sa Zapadom su se pogoršali ove godine, jer je Gruzijski san forsirao zakone o stranim agentima i pravima LGBT osoba za koje kritičari kažu da su ruski -nadahnuto i drakonski.

Zapadne zemlje su podigle uzbunu zbog očiglednog zaokreta spoljne politike Gruzije i autoritarnog pomjeranja, dok je EU zaprijetila sankcijama zbog gušenja protesta na kojima su stotine uhapšene.

Od izbijanja rata u Ukrajini, Gruzijski san je krenuo da poboljša veze sa Rusijom.

Desetine hiljada demonstranata svake noći okupljaju se ispred parlamenta više od dvije nedelje. Neki su bacali vatromet na policiju, koja je koristila vodene topove i suzavac da razbije demonstracije.

Vlada je u više navrata govorila da protesti predstavljaju pokušaj izvođenja proevropske revolucije i nasilnog preuzimanja vlasti.

Ministarstvo unutrašnjih poslova Gruzije saopštilo je da je više od 150 policajaca povrijeđeno tokom protesta.

( D.C. )