Njemci odbili 36 miliona i nastavili da nižu uslove
Agonija u vezi sa postrojenjem za tretman otpadnih voda u Vještici se nastavlja, njemačka kompanija sada traži nezavisnog eksperta KFW banke
Njemačka kompanija WTE Wassertechnik iz Esena i njen većinski vlasnik austrijski koncer EVN ne prihvataju ponudu Opštine Budva da za 36,4 miliona eura otkupi projekat prečišćavanja otpadnih voda izgrađen u bečićkom naselju Vještica.
Nakon što je administracija doskorašnjeg gradonačelnika Dragana Krapovića dostavila superviziju projekta koju je uradila slovenačka konsultantska kuća „Dr Duhovnik“, a koja je detaljno kontrolisala dokumentaciju i utvrdila koliko je inostrana firma zaista uložila novca u izgradnju, na adresu gradonačelnika Marka Bata Carevića stigli su novi uslovi, po kojima WTE i EVN žele da razgovaraju dalje.
Sastanak u Vladi održan je 24. maja prošle godine, kome su prisustvovali predstavnici EVN i WTE, bivši vicekancelar Austrije Brantšteter, ambasadori Austrije i Njemačke, kao i potpredsjednik Vlade Milutin Simović, ministri finansija i održivog razvoja i predstavnici Ministarstva vanjskih poslova Crne Gore.
Opštinska delegacija na čelu sa Krapovićem tada je ponudila angažovanje nezavisnog eksperta, odnosno komisije sastavljene od predstavnika obje strane, na čelu sa nezavisnim ekspertom, kao i da se dvije strane unaprijed odreknu prigovora na budući nalaz, kakav god da bude.
To je odbijeno, uz obrazloženje da, ako to želi, Opština o svom trošku obavi superviziju i utvrdi realnu cijenu.
Nakon što je Opština okončala taj posao i dala finalnu ponudu, mnogo manju nego što EVN i WTE zahtijevaju, sada sa druge strane stižu sasvim drugačiji predlozi.
Njemačka kompanija, iako je ranije odbila tako nešto, sada insistira na nezavisnom ekspertu, koga bi angažovala KFW banka, a koji će utvrditi koliko su utrošili novca.
Traže od Carevića da im se uplati još jedna tranša od 6,5 miliona eura, uz upozorenje da postoji državna garancija od 29,3 miliona eura i da oni prava mogu tražiti pred međunarodnim sudovima.
Ministarstvu finansija i EVN/WTE polovinom decembra Krapovićeva administracija odgovorila je da nijesu saglasni sa novom supervizijom, jer su je već nudili nekoliko mjeseci ranije kada je odbijena, kao i da Opština neće dalje plaćati bilo šta osim oprativnih troškova rada postrojenja, koji nijednom od kada ih Opština plaća nisu prešli 85.000 eura mjesečno, iako je osnovnim ugovorom predviđeno 140.000 eura mjesečno, koliko su EVN/WTE tražili.
Time se nastavlja agonija oko projekta koji od početka izaziva kontroverze, posebno nakon što su članovi budvanske organizovane kriminalne grupe priznali da su upravo napumpavanjem vrijednosti radova podizvođača, vratili tri miliona eura ličnog duga Svetozara Marovića, prema izvjesnom G. K.
Opština i Vlada, nakon dogovora sa njemačkom kompanijom, krajem maja zaključile su ugovor o regulisanju međusobnih prava i obaveza, prema kome je lokalna uprava tada sa svoga računa WTE-u isplatila 3,25 miliona eura, dok joj je Vlada pozajmila još toliko novca, pa je firmi u većinskom vlasništvu austrijskog koncerna EVN, tada izmiren dug od 6,5 miliona eura.
Vladi je novac vraćen krajem prošle godine, nakon usvajanja rebalansa, mjesec dana prije isteka roka od šest mjeseci.
To je bio rezultat mukotrpnih pregovora jer je WTE zaprijetila da će aktivirati državnu garanciju od 29,3 miliona eura, pošto Opština nije izmirivala obaveze pune dvije godine.
Nova lokalna vlast tada je odbila da isplati dugovanje jer se pred Specijalnim tužilaštvom vodi istraga zbog korupcionaške afere, u koju je uključena organizovana kriminalna grupa na čelu sa Marovićem.
Opština i Vlada dogovorili su se u maju sa Njemcima da se izmiri dio duga, a potom izvrši supervizija projekta, koja je povjerena konsultantskoj kući “Dr Duhovnik” iz Slovenije.
Za te usluge Opština će konsultantima platiti 164.000 eura.
U dokument u supervizije i konačnoj ponudi Opštine, u koji su “Vijesti” imale uvid, a koji je dostavljen autrijsko/njemačkoj strani koja traži ispunjenje ugovora i uplatu oko 56.000.000 eura, piše da Opština nudi ukupnu otkupnu cijenu od 36.442.823 eura. Ta cijena obuhvata troškove investiranja sa projektovanjem i finansiranjem postrojenja za tretman otpadnih voda u Vještici do 15. novembra 2018. i troškove upravljanja postrojenjem do 1. septembra prošle godine.
Opština je do sada uplatila njemačkoj strani 9.057.634 eura, 17.685.189 eura Opština je spremna da plati u roku od 60 dana nakon potpisivanja sporazuma, dok 9,7 miliona eura isplatiće nakon što se završe radovi i otklone svi defekti identifikovani supervizijom i utvrđivanjem stvarnog stanja projekta od strane firme “Dr Duhovnik”.
Kako je do te konačne računice došla slovenačka konsultantska kuća vidi se iz supervizije po kojoj je utvrđeno da je do sada u projekat otpadnih voda uloženo 32,6 miliona eura, operativni troškovi su 4,2 miliona, dok je Opština priznala da su dodatni radovi iznosili 2,5 miliona eura, dvaput manje od onih koji su predstavljeni i nisu potvrđeni od strane nadzora. Na taj način došlo se da su kompletni troškovi investicije sa projektovanjem i upravljanjem iznosili 39,4 miliona eura. Od te sume umanjena su tri miliona eura, koliko iznosi utvrđena korupcija po pravosnažnoj presudi, pa je konačna cijena definisana na 36,4 miliona eura.
Ovakva računica očigledno ne odgovara njemačkoj strani, zbog čega se najnovijim uslovima od predsjednika Carevića traži da se angažuje nezavisni ekspert, iako je tako nešto odbijeno 24. maja 2018. godine.
WTE Wassertechnik iz Esena za gradnju postrojenja se kreditno se kod KFW banke zadužila 58 miliona eura, a država Crna Gora je 2010. dala garanciju od 29,3 miliona eura da će Opština Budva izmirivati svoje godišnje obaveze, koje su iznosile čak sedam miliona eura.
Da je prihvaćena ponuda, Opština je planirala da njemačkog partnera isplati na taj način što bi se po znatno povoljnijim uslovima kreditno zadužila kod neke međunarodne banke.
Postrojenje za tretman otpadnih voda svečano je 2014. otvorio tadašnji premijer, aktuelni predsjednik Crne Gore i lider DPS –a Milo Đukanović.
SDT češlja papire i elaborat “Dr Duhovnika”
Specijalno državno tužilaštvo zatražilo je od Opštine Budva da joj dostavi elaborat koji je uradila slovenačka konsultanstka kuća “Dr Duhovnik“.
Tužilaštvo na čijem je čelu Milivoje Katnić, kako je predočeno lokalnoj upravi, formiralo je predmet kako bi se ispitala zakonitost osanivanja i poslovanja njemačko-austrijske firme „ WTE otpadne vode“, koja je upravljala milionskim projektom.
Predmet je povjeren specijalnom tužiocu Veljku Rutoviću koji i dalje češlja ugovor o realizaciji, izgradnji i upravljanje postrojenjem za tretman otpadnih voda, koji su zaključili Opština Budva i njemačka kompanija WTE.
Specijalno tužilaštvo je već utvrdilo da su tri miliona eura pronevjerena u ovom projektu, za šta ima priznanje krivice direktora firme Biohem industries Stjepana Skočajića, inače skipera na jahti Svetozara Marovića, te Gintera Fausta, nekadašnjeg direktora WTE otpadne vode.
Ništa od prinudne naplate 15 miliona eura
Privredni sud je na zahtjev advokata Opštine prekinuo postupak koji je njemačka kompanija pokrenula kako bi prinudno naplatila 15 miliona eura duga. Nakon što Opština nje izmirivala svoje obaveze, WTE je utužio lokalnu upravu zahtijevajući da joj uplati milionski iznos, što je lokalna uprava osporila. Time je onemogućeno da se inostrana kompanija namiri, prije nego što se zaista utvrde kolike su obaveze lokalne uprave.
( Vuk Lajović )