Novi roman Vladimira Pištala: Andrićevi prozori u svijet i svijest
Smještajući Andrićevo djelo usred ličnog književnog mita, Pištalo je svoju priču o pojačanoj sadašnjici ispisao kao pismo Andriću
Novi roman Vladimira Pištala “Sunce ovog dana - Pismo Andriću” upravo je objavljen kod zrenjaninske “Agore”. Smještajući Andrićevo djelo usred ličnog književnog mita, Pištalo je svoju priču o pojačanoj sadašnjici ispisao kao pismo Andriću.
Putopis iz svijeta Andrićevog književnog djela, kombinovan je sa izvještajem iz našeg svijeta koji prati sunce ovog našeg dana. Nalazeći se usred “propagandne kiklopizacije današnjice“ autor podiže svoju tačku posmatranja i otvara nam analitičke i poetičke prozore, kako prema jednoj književnoj svijesti i njenom istorijskom kontekstu, tako i prema projekciji te svijesti u ovom vremenu. Beskompromisno demonstrirajući etiku književne odanosti, ali istovremeno i etiku odanosti književnosti, pripovijedanju svijeta, Pištalo razgovara sa Andrićem na način blizak onome na koji je mladi Andrić vodio “Razgovor sa Gojom”.
Kako primjećuje Nenad Šaponja, književni kritičar i urednik, ovaj epistolarni roman, toka književne svijesti, pisan je kroz tuđu svijest. Usred mreže britkih asocijacija, zamaskiran je u manifestni govor eseja koji u sebi sadrži skrivenu zbirku priča i zbirku pjesama i putopis. On čitaoca izvještava o Andrićevim prozorima u svijet i svijest iz panoptikuma, cirkusa i knjiga; o književnim prozorima u strast i u tajnu žene; o onome što zaista jesu mitski heroji njegovog doba; o Gavrilu Principu i “Mladoj Bosni” kao društvenoistorijskom kontekstu nepravde posljednjeg kmetstva u tadašnjoj Evropi; ali i o istini današnjeg svijeta i njegovog neokolonijalnog ustrojstva u kome “usrećitelji traže od usrećenih da se odreknu sopstvenih očiju“.
Lociran između konkretnih vremena, Andrićevog i našeg, i bezvremena književnosti, ovaj današnji Pištalov razgovor sa Andrićem, uz korištenje duše kao lampe, pokazuje kako je moguće književno, jezikom slika i emocija, govoriti i o književnosti i o vremenu u kome se govori.
Vladimir Pištalo (1960) je jedan od najznačajnijih savremenih srpskih pisaca. Među njegova najpoznatija ostvarenja spadaju poetske proze “Slikovnica”, “Manifesti”, “Čajevi Marsa / Noći”, zbirke priča “Kraj vijeka”, “Vitraž u sjećanju”, “Priče iz cijelog svijeta” i romani “Milenijum u Beogradu”, “Venecija” i “Tesla, portret među maskama”. Roman “Tesla, portret među maskama” je u Srbiji ostvario nezabilježen uspjeh - nakon NIN-ove nagrade, i Nagrade Narodne biblioteke Srbije za najčitaniju knjigu, ušao je u čitanke za osnovnu školu i gimnaziju, objavljen je sa uspjehom u svim bivšim jugoslovenskim republikama, a u SAD je doživio dva izdanja, kao 11. prevod ovog djela na neki od stranih jezika. Krajem 2011. godine pojavilo se i specijalno zvučno izdanje, a 2015. zvučna knjiga i na engleskom jeziku, koju je za američke čitaoce/slušaoce pročitao poznati glumac
( Vujica Ognjenović )