Kasni kontrola vrijednih ugovora

Ministarstvo finansija najavilo je da će Vlada u junu utvrditi Predlog zakona o javno-privatnom partnerstvu (JPP) kojim treba da se uvede red u sprovođenju investiciono-razvojnih projekata, dodjeli koncesija za eksploataciju državnih resursa i drugih projekata od javnog interesa.

Izvršna vlast kasni dvije godine sa utvrđivanjem važnog zakonskog akta kojim je predviđeno osnivanje Agencije za investicije. Ta agencija treba da objedini više postojećih državnih organa koji se bave investicijama i praćenjem razvojnih projekata.

Oblasti od javnog interesa su davanje koncesija za eksploataciju rudnog bogatstva, šuma, korišćenje vodotoka i voda, izgradnju i rekonstrukciju vodnih objekata, korišćenje radio-frekvencija, telekomunikacionih objekata, luka, javnih puteva, željezničke infrastrukture, aerodroma i vazdušnog saobraćaja.

Tim zakonom obuhvaćeni su gasovodi i naftovodi, skladišta i distributivne mreže, obrazovne i komunalne usluge, objekti za liječenje, proizvodnja energije, upotreba rijeka i jezera, igre na sreću, kuturni, sportski i rekreativni objekti, socijalno stanovanje, turizam i ugostiteljstvo, javno osvjetljenje i slobodne ekonomske zone.

“Priprema predloga zakona je u završnoj fazi pribavljanja mišljenje relevantnih institucija. Očekivanja su da će tokom juna Vlada utvrditi predlog i uputiti ga u dalju skupštinsku proceduru”, kazali su “Vijestima” u Ministarstvu finansija koje je nacrt tog propisa bilo pripremilo 2015. i stavilo ga na javnu raspravu.

Državna revizorska institucija (DRI) je u reviziji prihoda budžeta po osnovu ugovora o koncesijama u maju 2014. godine ukazala da od ukidanja Agencije za prestruktiriranje privrede i strana ulaganja 2009. šest državnih institucija učestvuje u realizaciji investiciono-razvojnih projekata. To su ministarstva ekonomije i turizma, Savjet za privatizaciju, Agencija za promociju stranih investicija, Sekretarijat za razvojne projekte i Savjet za unapređene poslovnog ambijenta.

DRI je utvrdila da se tim institucijama preklapaju nadležnosti, kao i da nema adekvatnog nadzora nad kontrolom i praćenjem ugovora, jer većina tih institucija tvrdi da nije nadležna.

Vrhovna revizija je tada preporučila Vladi da razmotri mogućnost formiranja centralne institucije koja bi objedinila rad ovih šest državnih organa.

Iz Ministarstva finansija su kazali da osnivanje Agencije neće imati negativne efekte po državni budžet, jer će se ona finansirati novcem kojim raspolažu institucije koje će agencija objediniti.

“Jedan od osnovnih ciljeva projekata JPP je racionalizacija državne potrošnje, pa su u tom smislu procjene pozitivnih uticaja na državni i budžet opština dugoročno,” rekli su iz Ministarstva.

Kako su objasnili, predlogom je definisano da državne institucije sarađuju sa privatnim sektorom u cilju unapređenja usluga izvođenja radova.

“Za crnogorske ekonomske okvire, to je novi model investicionih aktivnosti koji ima za cilj podsticaj ulaganja. To posebno u određenim oblastima u kojima do sada nijesmo imali ulaganja privatnog sektora, poput komunalnih djelatnosti, saobraćajne infrastrukture, obrazovanja, zdravstva...” rekli su iz Ministarstva.

Dodaju da je cilj da se osnaži privatni sektor da obavlja zajedničke poslove u djelatnosti od javnog interesa, da se racionalizuje potrošnja novca iz državnog i opštinskih budžeta i unaprijede usluge u oblastima od javnog interesa.

“Regulatorni okvir predviđen kroz rješenja tog zakona u svrhu je promocije investicionih potencijala Crne Gore, kao i pružanja slike privatnom sektoru o spremnosti države da pristupi zajedničkoj realizaciji projekata”, objasnili su iz Ministarstva.

Predviđena stalna kontrola privatnog partnera

Kako su “Vijesti” ranije objavile, predviđeno je da se zakon primjenjuje na sve ugovore veće od 5.186.000 eura, a za ugovore ispod te vrijednosti Vlada će donositi posebne propise. Vrijednost ugovora je ukupni promet privatnog partnera ostvaren dok važi ugovor (bez PDV-a). Agencija će analizirati projekte i odobravati ih u roku od mjesec. Nakon toga, državna institucija koja sklapa ugovor o JPP i predlog projekta sa mišljenjem Agencije dostavlja Ministarstvu finasija na odobrenje koje treba da saopšti procjenu fiskalnog uticaja i njegovu održivost. Ako je mišljenje Ministarstva pozitivno, agencija objavljuje predlog u registru potencijalnih JPP projekata. Definisano je da državna institucija koja sklapa ugovor o JPP-u stalno kontroliše privatnog partnera u sprovođenju obaveza iz ugovora i da do 15. aprila tekuće godine dostavi agenciji izvještaj za prethodnu godinu. Tužilaštvo će biti obaviješteno u slučaju nepoštovanja ugovora.

( Marija Mirjačić )