Biografija Zaeva: Budući premijer koji obećava da će Makedoniju izvesti iz krize

Predsjednik Makedonije Đorđe Ivanov povjerio je danas mandat za sastav nove vlade lideru Socijaldemokratskog saveza Makedonije (SDSM) Zoranu Zaevu koji je uspio da okupi većinu u Sobranju.

Četrdesettrogodišnji mandatar uvjeren je da će kao premijer Makedoniju izvesti iz dugotrajne krize, uvesti vladavinu prava i zemlju uspješno vratiti na izgubljeni put NATO i EU integracija.

Po obrazovanju ekonomista, Zaev je u politiku ušao 2003. kada je prvi put izabran za poslanika. Od 2005. do kraja 2016. bio je gradonačelnik Strumice u tri mandata, a povukao se pošto je u decembru 2016. ponovo izabran za poslanika na vanrednim parlamentarnim izborima.

Na lidersku poziciju u SDSM, koji je prije njega vodio harizmatični Branko Crvenkovski, Zaev je došao u ljeto 2013. i tada niko nije vjerovao da će uspeti da konsoliduje partiju razjedinjenu brojnim izbornim porazima koje joj je u kontinuitetu nanosio politički protivnik, lider konzervativne nacionalističke VMRO DPMNE i tadašnji premijer Nikola Gruevski.

Nepune četiri godine kasnije, Zaev ne samo što će postati premijer Makedonije i najvjerovatnije poslati Gruevskog u opoziciju i političku istoriju, već je postao ikona mladih Makedonaca i Albanaca koji se zalažu za život u gradjаnskom društvu i bez medjuetničkih tenzija.

Političku karijeru Zaeva je nemoguće odvojiti od poltičke sudbine Nikole Gruevskog. Kao lider opozicije Zaev je objavio da je u Makedoniji godinama tajna služba prisluškivala više od 20.000 građana i to bez sudskog naloga što je tada, na početku 2015, u javnosti odjeknulo kao bomba.

Iako nije dobio najveći broj glasova na vanrednim parlamentarnim izborima u decembru 2016, Zaev je uspio da formira parlamentarnu većinu sa albanskim partijama, što prethodno nije uspjelo njegovom političkom protvniku Gruevskom. Tome su prethodile višemjesečne opstrukcije VMRO DPMNE i predsjednika Makedonije Đorđa Ivanova koji je odbijao da mu dodijeli mandat.

Kao premijer Zaev će imati težak zadatak da sprovede reforme na kojima insisitra međunarodna zajednica, da približi zemlju EU i NATO, što očekuje velika većina makedonskih građana. Ali najvažnije za buduću vladu biće prije svega da uspostavi vladavinu prava i jednakost u društvu za sve građane što je bilo i glavno obećanje Zaeva u izbornoj kampanji.

Zaev je za sebe je u jednom intervjuu spontano rekao da je dobar čovjek. Te njegove riječi bi moglo da potvrdi i njegovo ponašanje prilikom upada demonstranata u Sobranje Makedonije 27. aprila kada je odbio zahtev obezbjeđenja da ga evakiuiše, jer kako kaže, nije htio da napusti partijske kolege koji su fizički napale pristalice VMRO DPMNE. U danima nakon tih nemira rekao je da je spreman na pomirenje, ali je ponovio da svi koji su počinili krivična dela moraju da odgovaraju, jer svi moraju da budu jednki pred zakonom.

Prije ulaska u politiku Zaev se bavio privredom, a VMRO DPMNE mu često prigovara da je na mjestu gradonačelnika Strumice omogućavao poslove firmama čiju su vlasnici članovi njejgove porodice. Jedina mrlja u dosadašnjoj karijeri mu je afera Global u kojoj je bio osumnjčen da je kod izgradnje tog tržnog centra kroz javno-privatno partnerstvo nelegalno stekao milione eura. Tadašnji predsjednik Makedonije Branko Crvenkovski ga je abolirao u tom slučaju, smatrajući da slučaj ima političku pozadinu.

Zaev danas izričito negira da je tu bilo kriminala i ističe da je ponosan tim poslom, za koji tvrdi da je najbolji primjer javno-privatnog partnerstva u Makedoniji. Za to prvo privatno-javno partnerstvo u Makedoniji je dobio nagradu Savjeta Evrope, a opština Strumica je u vrijeme njegovog upravljanja bila dobotnik najvišeg državnog priznanja za ekologiju.

Rođen je 8. oktobra 1974. godine u Strumici. Diplomirao je na Ekonomskom fakultetu Univerziteta "Ćirilo i Metodije" u Skoplju 1997, gde je bio i na postdiplmskim studijama. Oženjen je i sa suprugom Zoricom ima dvoje djece, kćerku Aleksandru i sina Duška. Govori engleski jezik.

( Beta )