Čekajući investitore

Dakle, danas je zapravo uspješna samo ona Vlada koja ponudi dovoljno povoljnosti investitorima da upravo nju odaberu kao partnera, da upravo u toj zemlji a ne u nekoj drugoj plasiraju svoj kapital i da doprinesu i održivosti i dinamičnom ekonomskom rastu i razvoju.

Iz govora Mila Đukanovića, tada aktuelnog predsjednika Vlade CG, na otvaranju FREI 2013.

Ovogodišnji, osmi po redu FREI - Festival of Real Estate Investments - ili u oficijelnom prevodu: Festival investicija i nekretnina - biće održan u Budvi, od 15. do 18. maja.

"FREI je tematska i selektivna manifestacija", stoji na oficijelnoj Internet stranici, "o problematici investiranja i razvoja real-estate sektora. Skup je namijenjen investitorima i komercijalnim kompanijama iz oblasti nekretnina, reprezentima državnih organa, infrastrukturnim preduzećima, predstavnicima međunarodnih institucija, stručnoj i opštoj javnosti".

Nisam baš upućen u problematiku investiranja i razvoja real-estate sektora, moram priznati - ali jesam zainteresovan za tu problematiku - bez obzira što ne mogu ni da naslutim kako nešto može u isto vrijeme da bude i "selektivna manifestacija" i da je namijenjeno "stručnoj i opštoj javnosti" - pogotovo opštoj.

I još veli da "na FREI investitori imaju priliku da - iz prve ruke - saznaju detalje državne strategije i planova koji usmjeravaju real estate sektor, ali i da, svojim sugestijama i prijedlozima, na organizovan i sistematičan način, utiču na djelovanje relevantnih državnih institucija".

Bojim se da smo mi - građani CG, u kompletu sa investitorima koji djeluju i koji su zainteresovani za djelovanje na teritoriji najdraže nam CG - skloni da u ovom prelomnom istorijskom trenutku poistovjećujemo relevantne državne institucije sa čelnim ljudima tih institucija - tako da bi, ako mene pitate, ovo "investitori imaju priliku da... utiču na djelovanje relevantnih državnih institucija" trebalo shvatiti kao eufemizam. O konsekvencijama pomenutog uticaja - u kontekstu pitanja u kojoj su zapravo mjeri pripadnici CG stručne i opšte javnosti u prilici da svojim "sugestijama i prijedlozima, na organizovan i sistematičan način, utiču na djelovanje relevantnih državnih institucija" - nadasve konstruktivno, podrazmijeva se - ipak nekom drugom prilikom.

Hotel Maestral u Pržnu - tradicionalni "poligon" za realizaciju programa FREI - podvrgnut je od jesenas ozbiljnoj rekonstrukciji, tako da je ove godine priča prebačena u Budvu - u Avala Resort & Villas - bez obzira što mi, iskreni poštovaoci crnogorske arhitekture iz perioda socijalizma, imamo veliki problem da preskočimo prag tog hotela - iz razloga što su sjećanja na Avalu - bivši segment Hotelskog kompleksa Avala-Mogren, realizovanog ranih sedamdesetih po projektu arhitekta Vlada Plamenca - i te kako živa.

Nego, da vidimo mi što nam nudi program (freitime.com) ovogodišnjeg FREI.

Pa kaže, prvi dan - ponedeljak, 15. maj, 17:35 do 18:05 - Pavle Radulović, ministar održivog razvoja i turizma - Reforme u oblasti održivog razvoja i turizma kao podsticaj za intenziviranje investicija u turistički razvoj CG.

Kad neko pomene investicije u turistički razvoj Crne Gore, meni se iz mjesta ukaže bajkovito apartmansko naselje negdje uz obalu našega mora sinjega - govorim o nekih par hiljada apartmana - što većih i najvećih, što manjih - uz pripadajuću marinu, hotelčić i druge sadržaje.

Kad neko pomene INTENZIVIRANJE investicija u turistički razvoj CG, meni se iz mjesta ukaže neki od otočića strateški pozicioniranih uz obalu sinjega mora susjedne nam države Hrvatske - neki od onih u Zadarskom arhipelagu - Iž, Olib, Silba, recimo - ali to je isključivo moj problem, nema to nikakve veze sa politikom i oficijelnim strategijama razvoja turizma u CG, da se razumijemo.

Drugog dana FREI - u utorak, 16. maja, 13:20 do 13:40 - imamo Olivera Markovića, VD sekretara Sekretarijata za planiranje i uređenje prostora i zaštitu životne sredine, Glavni grad Podgorica - na temu Zemljišna politika kao pretpostavka razvoja.

Ovo je vrlo interesantna tema, bez daljnjega - pogotovo u kontekstu recentnih dešavanja vezano za modalitete upravljanja gradskim (građevinskim) zemljištem - ali bih ipak sačekao da gospodin Marković osjeti da je vrijeme da nešto na tu temu kaže i u Podgorici, pred domaćom publikom, što bi se reklo.

Slijede dva udarna događaja drugog dana FREI - i uopšte Festivala FREI. Prvi je FREI tribina - 16:00 do 17:30 - Novi zakonski okvir za planiranje prostora i izgradnju objekata. Nastupaju Pavle Radulović, ministar održivog razvoja i turizma, u ulozi uvodničara, i Milena Lukić, šefica kabineta ministra, MORiT, u ulozi moderatorke. Drugi je FREI diskurs - 18:30 do 20.00 - Kreditna podrška razvoju turizma.

Nastupaju Darko Radunović, ministar finansija, u ulozi uvodničara, i Bratislav Pejaković, generalni sekretar Udruženja banaka CG, u ulozi moderatora.

Te dvije stvari - izgradnja objekata i kreditna podrška razvoju turizma su, osjećam, neraskidivo povezane - planiranje prostora na stranu - tako da mi nema druge nego da potražim onu moju crvenu kravatu i da zamolim Dunjicu da mi opegla bijelu košulju (mislim da imam jednu) - pa pravac u Budvu - da ulivam stravu i užas u srca investitora - pogotovo potencijalnih investitora - i njihovih najboljih prijatelja - predstavnika državne uprave - maskiran u odoru pripadnika Demokratske CG - Aleksa Bečić.

Trećeg dana - u srijedu, 17. maja - imamo kolačić - 11:20 do 11:45 - u okviru tematske cjeline Uspješni govore nastupa niko drugi do doc. dr Veljko Radulović, dia - jedan od trojice partnera iz renomirane podgoričke arhitektonske prakse Studio GRAD - na temu Zirine Gardens - razvojni projekat mediteranskog eko-sela u zaleđu Herceg Novog.

U to ime, uzeh da se podrobnije informišem o razvojnom projektu Zirine Gardens - pogotovo u ozračju rezultata nedavno održanih Izbora za odbornike u Skupštini Opštine HN - i prvo na što sam naišao je nova-novcata Internet stranica Studija GRAD, u kompletu sa novim-novcatim logom - gdje-zeko-pije-vodicu - tako bih ga nazvao - uz opasku da je vrlo primjeren trenutnom rasporedu snaga na CG arhitektonsko-urbanističkoj sceni (zna se da je zeko gospodar džungle - i da vrti i tamo gdje burgija neće).

I što još da vam kažem, osim da me čudi da organizatori FREI - konzorcijum konsultantskih kompanija Biznis Link iz Beograda i RLC Montenegro iz Podgorice - nisu našli za shodno da pozovu Dragana Krapovića - diplomiranog pravnika, predsjednika Opštinskog odbora Demokratske CG u Budvi, a ujedno i predsjednika Opštine Budva - da svojim prisustvom uveliča ovaj jedinstveni festival - iza kojega stoji Ministarstvo održivog razvoja i turizma - u ulozi programskog nosioca - te Azmont Investments - kao generalni pokrovitelj.

Možda griješim, ali mi se čini da je podsticajna saradnja između lokalnih uprava u opštinama u kojima DPS nije više na vlasti (Budva, Kotor, možda i HN) i državne uprave - ključni faktor kreiranja podsticajnog poslovnog ambijenta, kao proklamovane temeljne odrednice ekonomskog razvoja CG.

Ma što to značilo...

( Borislav Vukićević )