Šta bi tek bilo da nema snimka prebijanja Mija Martinovića

NVO Akcija za ljudska prava je podnijela ustavnu žalbu za Milorada Mija Martinovića zbog, kako navode, nedjelotvorne istrage policijske torture koju je doživio u Podgorici 24. oktobra 2015. godine, posle okončanja protesta u organizaciji političke koalicije Demokratski front. "Martinovića, koji se u svom vozilu nalazio sa dva prijatelja, zaustavila je policija te večeri oko 23:00h, u ulici Jovana Tomaševića, u blizini sjedišta Uprave policije, a zatim je najmanje trideset policajaca učestvovalo u demoliranju njegovog vozila i zvjerskoj torturi nad njim, kada su mu nanijete teške tjelesne povrede. O događaju postoji video snimak, koji je objavljen na internetu iste večeri. Iako je Martinoviću država obezbijedila naknadu štete zbog ovog događaja, ona nije obezbijedila i da odgovaraju svi službenici policije koji su zloupotrijebili javna ovlašćenja i povjerena sredstva prinude i sproveli apsolutno zabranjen akt torture. Procesuirana su samo dvojica pripadnika Specijalne antiterorističke jedinice Uprave policije (SAJ), koji su se prijavili i priznali zločin, kao i njihov komandant zbog prikrivanja svih izvršilaca krivičnog djela torture", podsjećaju iz HRA. U ustavnoj žalbi je istaknuto da u protekle dvije godine državno tužilaštvo nije preduzelo sve neophodne mjere i radnje koje bi zadovoljile evropski standard djelotvorne istrage.

"Istraga nije bila djelotvorna jer nije ispunila zahtjeve evropskog standarda nezavisnosti, nepristrasnosti, temeljitosti, brzine i kontrole javnosti, zato što je državno tužilaštvo, pored ostalog: 1) prepustilo veliki i bitan dio istrage – identifikaciju izvršilaca zlostavljanja – istom organu čiji su službenici počinili krivično djelo, tj. njihovim kolegama zaposlenim u istom organu koji spadaju pod isti komandni lanac; 2) nije sprovelo radnje prepoznavanja policajaca – pripadnika SAJ ili i drugih od strane oštećenog Martinovića i svjedoka, iako je Martinović u svojoj izjavi naglasio da bi bar jednog mogao da prepozna, kao i da su mu se prilikom prebijanja neki policajci obraćali specifičnim akcentom; 3) Martinović, ni drugi svjedoci, osim njihovog saslušanja, nisu bili pozvani da učestvuju u bilo kojoj drugoj istražnoj radnji, 4) osim poziva da u svojstvu svjedoka učestvuje na dva suđenja pripadnicima SAJ i komandantu SAJ, Martinović nije obavještavan o bilo kakvom napretku u istrazi, dok je i za podnošenje optužnica saznao putem medija." U žalbi je ukazano i na presudu Evropskog suda za ljudska prava u predmetu Cestaro v. Italy, u kome je taj sud, u sličnom slučaju u kome je većina neposrednih izvršilaca policijske torture ostala neotkrivena jer su bili maskirani, utvrdio kršenje Evropske konvencije o ljudskim pravima i zabrane mučenja zbog nedjelotvorne istrage i izrazio žaljenje jer je pripadnicima italijanske policije koji su sproveli torturu omogućeno da izmaknu pravdi.

"U toj presudi je utvrđeno i da neuspjeh državnih organa da utvrde identitet pripadnika snaga bezbjednosti koji su sproveli zlostavljanje predstavlja kršenje Konvencije. Naglašeno je i da je država obavezna da obezbijedi jasno označavanje pripadnika službi bezbjednosti, posebno u operacijama u kojima učestvuju maskirani. Ustavnom žalbom se od Ustavnog suda zahtijeva da, u skladu s njegovim nadležnostima na osnovu čl. 75 i 76 Zakona o Ustavnom sudu: a) utvrdi da je u slučaju podnosioca ustavne žalbe prekršena zabrana mučenja i u vidu nedostatka djelotvorne istrage, i b) naloži državnom tužilaštvu da preduzme odgovarajuće mjere i radnje kojima bi se obezbijedila adekvatna istraga i ispravile već nastale odnosno otklonile buduće štetne posljedice utvrđene povrede ljudskog prava zajemčenog Ustavom". dodaje se u saopštenju.

Tea Gorjanc-Prelević, izvršna direktorica Akcije za ljudska prava, je objasnila da su podnijeli ustavnu žalbu "kako za građanina Martinovića tako i za sve one građanke i građane Crne Gore koji smatraju da vladavina prava u ovom slučaju nije ostvarena procesuiranjem samo dva dobrovoljca za mučenje i komandanta SAJ-a zbog prikrivanja zločina."

"Ako se olako propušta ostvarivanje pravde onda kada video snimak svjedoči o policijskoj torturi i brojnosti policijskih službenika koji su u njoj učestvovali, kako očekivati pravdu u svim ostalim slučajevima koji nisu snimljeni? Očekujemo od Ustavnog suda da postupanje državnog tužilaštva i policije u istrazi torture nad Martinovićem sagleda kroz prizmu međunarodnih standarda i autoritativno utvrdi kršenje ljudskog prava na apsolutnu zabranu mučenja zbog nedostatka adekvatne krivične pravde", ističe Gorjanc-Prelević.

U izradi ustavne žalbe Akciji za ljudska prava su pomogli studenti volonteri okupljeni u NVO Adamas Iustitia.

( MINA )