Izbori potvrdili nestabilnost
Mediji se i dalje nalaze u grupi poluslobodnih, a Crna Gora je ocijenjena kao konsolidovana demokratija
Parlamentarni izbori u Crnoj Gori su bili problematični, a ukazali su na nestabilnost u državi koliko i na površno razmijevanje izborne demokratije, ocijenjeno je u analizi Fridom hausa (Freedom house).
“Izborni dan u Crnoj Gori uključivao je gašenje mobilnih aplikacija širom države i optužbe vlasti da su srpski nacionalisti planirali državni udar. Od februara 2017, tužilaštvo traži hapšenje dvojice opozicionih lidera zbog navodnog udara. Dugogodišnji premijer Milo Đukanović povukao se poslije izbora, ali su priče o njegovom povratku počele odmah nakon ostavke. Takvo kratkoročno 'penzionisanje' bi predstavljalo ponavljanje njegova prethodna dva povlačenja iz politike 2006. i 2010”, stoji u analizi te organizacije koja analizira slobode u svijetu.
Nakon što je prošle godine spala na najniži nivo u posljednjih 10 godina, demokratija u Crnoj Gori se blago oporavila, ocijenjeno je u izvještaju Fridom hausa. Ta organizacija ocjenjuje demokratski razvoj na osnovu prosjeka sedam kategorija, pri čemu je Crna Gora zabilježila napredak jedino po pitanju korupcije, dok je stanje u oblasti nacionalne demokratske vladavine, izbornog procesa, civilnog društva, nezavisnih medija, lokalne demokratske vladavine i nezavisnosti pravosuđa ostalo nepromijenjeno.
Zbirna ocjena demokratskog razvoja Crne Gore popravila se sa 3,93 na 3,89 na skali o jedan do sedam, pri čemu jedan predstavlja najveći, a sedam najmanji stepen demokratskog napretka. U posljednoj deceniji, najbolji rezultat imala je od 2008. do 2010. godine, kada je zbirna ocjena bila tri.
U ovogodišnjem izvještaju Crna Gora je ostala u kategoriji polukonsolidovanih demokratija, kao i Hrvatska, Srbija, Mađarska, Rumunija i Bugarska. Od zemalja regiona Bosna i Hercegovina, Makedonija, Albanija i Kosovo nalaze se u kategoriji “hibridnih režima”.
Među polukonsolidovanim demokratijama u regionu istočne Evrope, Crna Gora ima najlošiji rezultat. Ona se nalazi na 13. od 29 mjesta zemalja u tranziciji, a od zemalja regiona iza nje su Albanija, Makedonija, Bosna i Kosovo.
Crnogorski mediji se i dalje nalaze u grupi poluslobodnih, a Crna Gora i po indeksu sloboda u svijetu nalazi se među poluslobodnim zemljama.
Otvaraju se poglavlja, ali se napredak vidi samo na papiru
Izborni procesi i vladavina prava su se dodatno pogoršali na Balkanu pošto je EU zanemarila svoju ulogu u promovisanju demokratije među kandidatima za članstvo, ističe Fridom haus.
“Nastavak napada na civilno društvo i medije, velika korupcija i manjkavi izbori širom Balkana pokazali su da uprkos otvaranju poglavlja i napretku na papiru, demokraski standardi ne pružaju korijenje”, navodi se u izvještaju.
Ukoliko želi da se dovrši demokratska transformacija zemalja Balkana, kako se navodi, EU mora biti voljna i da se suprotstavi liderima koji napadaju njene osnovne vrijednosti. U izvještaju se izražava zabrinutost da je napredak u pravcu demokratije zamijenila toksična mješavina nacionalizma, korupcije, nefunkcionisanja vlade i miješanja Rusije. Dodaje se i da su “oportunistički političari” u regionu naučili da iskorištavaju strah EU od nestabilnosti za svoju ličnu korist.
( Miloš Rudović )