Budvi prijeti ekološka katastrofa

Tehnički je neizvodljivo da se opština Budva vrati na stari kanalizacioni sistem, ukoliko početkom aprila otkaže postrojenje za tretman otpadnih voda u bečićkom naselju Vještica.

Iz njemačke kompanije WTE - Wasertehnik iz Esena je nedavno upozoreno da od kraja marta ne garantuju rad postrojenja, jer može doći do kvaranje djelova za koje namaju novca.

Opština Budva trenutno duguje njemačkom partneru 13 miliona eura na ime kreditnih obaveza, koje WTE ima prema Njemačkoj razvojoj banci KfW. Gotovo dvije godine lokalna uprava nije ni centa uplatila Njemcima, koji su, po ugovoru, od banke uzeli kredit od 58,5 miliona eura na ime gradnje postrojenja i kanalizacionog sistema za kompletnu teritoriju budvanske opštine.

Stopiranje u otplati obaveza nastalo je i zbog istrage Specijalnog tužilaštva, koje je utvrdilo da je budvanska kriminalna grupa na čelu sa Svetozarom Marovićem u ovom projektu oštetila Opštinu za najmanje tri miliona eura. I direktor njemačke kompanije Ginter Faust je priznao krivicu i dobio status svjedoka saradnika.

I dok traje tužilačka istraga, a jedna i druga strana pokušavaju da sebi obezbijede što bolje pozicije u partnerskom aranžmanu, Budvi, ukoliko se desi da postrojenje stane, prijeti ekološka katastrofa.

Gradonačelnik Dragan Krapović kazao je da se Opština jako teško može vratiti na stari sistem, ali je uvjeren da njemački partneri neće dozvoliti da dođe do ekoloških incidenata.

"Nama su vezane ruke, pa čak i da želimo da platimo, imamo instrukcije Specijalnog tužilaštva da ne plaćamo ništa po tom ugovoru dok ne dođe do konačnih nalaza u tom predmetu. Koliko sam ja shvatio, takvom instrukcijom nam je sve u tom ugovoru stavljeno pod oznaku “sporno”. Vidjećemo šta će nalazom Specijalnog tužilaštva biti predviđeno, možda će cijeli ugovor biti sporan ili poništen, povedeni odgovarajučći krivični procesi. Jako teška i komlikovana situacija", kazao je Krapović.

Potpredsjednik Opštine Mihailo Đurović vjeruje da su i ove izjave od njemačkih partnera svojevrstan pritisak na Opštinu.

"Stav rukovodstva Opštine je da je neophodno u saradnji sa nadležnim državnim organima, sa Vladom i na osnovu izvještaja tužilaštva, odnosno nadzora radova, objektivno sagledati visinu do sada izvedenih radova i zahtijevati redefinisanje ugovora sa njemačkim partnerom. Iskoristili bi odredbu iz ugovora o formiranju takozvanog savjetodavnog tijela, koje je neki prvostepeni organ u slučaju potrebe rješavanja nastalog spora. Spor je evidentan, sama zamišljena investicija korigovana je, smanjen je broj prvobitno planiranih postrojenja, tako da ukupan iznos investicije je drastično niži, pa samim tim i plan otplate se treba dovesti do nivoa realnosti i onda projektovati visinu godišnjih obevaza prema kreditoru, odnosno izvođaču radova”, naglasio je Đurović.

Prema njegovim riječima, potrebno je izvršiti i redefinisanje kredita, jer uslovi po kojima je tada obezbijeđen sada više nijesu važeći na međunarodnom finansijskom tržištu.

"Kamatne stope su drastično niže. Posljednja faza bi bila preuzimanje upravljanja tim postrojenjem od strane Vodovoda, jer odredbe ovog ugovora su prilično za nas nepopularne, gdje se plaća naknada i za upravljanje njemačkom partneru”, naveo je Đurović.

Sud još nije odlučio na osnovu žalbe Opštine, koja pokušava da ospori rješenje o prinudnoj naplati. Njemački partneri su prije dvadesetak dana dostavili preko javnog izvršitelja nalog za prinudnu naplatu 5,5 miliona eura duga. Opomena advokatske kancelarije Ane Đukanović, koja godinama zastupa njemačku kompaniju da će biti primorani da prinudnim putem naplate milionska dugovanja, dostavljen je Opštini još prije mjesec i po.

Godišnje obaveze Budve za izmirivanje kredita, kao i održavanje postrojenja iznose šest miliona eura.

Garancije mogu da aktiviraju obje države

Njemački partneri su svoju investiciju osigurali kroz garancije dvije države- Crne Gore i Njemačke, koje bi u slučaju da Budva ne može izmiriti obaveze bile aktivirane. Godišnje obaveze Opštine trenutno su šest miliona eura, po osnovu kredita četiri miliona eura, dok za održavanja postrojenja plaća se dodatnih dva miliona eura.

Opština je uzela kredit od 58.560.000 eura, na 20 godina sa grejs periodom od tri i po godine. Vlada je na sjednici održanoj 30. decembra 2008. dala saglasnost da se opština Budva kreditno zaduži, a 4. februara 2010. dala saglasnost Ministarstvu finansija da izda državnu garanciju u iznosu od 29.250.000 eura.

( Vuk Lajović )