Skija i na koncu osme decenije: Božo čuva uspomene i rekord star pola vijeka

Aktuelni crnogorski rekorder u skijaškim skokovima i osvajač brojnih medalja u alpskom skijanju Božo Čvorović (78) proteklog vikenda bio je najstariji skijaš na stazama Savinog kuka.

Vremešni Božo je još 1962. godine na Žabljaku preskočio 46 metara na državnom prvenstvu, veoma uspješan je bio i alpskom skijanju, pogotvo spustu, ali i pola vijeka kasnije nerijetko je na stazi.

“Nažalost, lako sam sačuvao taj rekord, jer su žabljački, a samim tim i crnogorsko ski-skokovi, trajali svega nekoliko godina. Brzo su se ugasili, a skakaonice porušile. Duže sam trajao u alpskom skijanju. Šest-sedam godina bio sam reprezentativac Crne Gore. Svjedoče o tome medalje sa tromeča Srbije, Makedonije i Crne Gore osvojene na Kopaoniku, Mavrovu, Pelisteru ili Durmitoru. Bilo ih je iz svih disciplina, ali najviše mi je odgovarao spust. Ti uspjesi prijaju, nije bilo lako napraviti u konkurenciji Makedonca Toše Maje i drugih, ili naših Vuka Šibalića i Milike Baranina. Pristizali su i mlađi, poput Nikole Kovačevića, Voja Šibalića, Miša Martinovića iz Kolašina...”, prisjeća se Božo skijaških početaka sredinom pedesetih godina, na ručno pravljenim skijama od bukovih dasaka i vezovima od kožnih kaiša.

Priča o tadašnjoj oskudici u skijaškoj opremi, ali i o entuzijazmu, o treninzima koji su počinjali tabanjem staze na skijama.

Do vrha Savinog kuka, gdje se odavno ni mašina za tabanje nije popela, “tabanalo” se po pet-šest sati.

Potom bi uslijedila samo jedna vožnja jer je padala noć, kaže Božo.

Ističe veliko interesovanje naroda za takmičenje - hiljada ljudi iz cijele Crne Gore koji su stizali da gledaju slovenačke i takmičare iz drugih republika.

Kaže da je među mlađima na Žabljaku vladala euforija i želja da dostignu njihovu slavu, pa su se poput lavine stvarali brojni takmičari.

“Imena je bezbroj. Braća Taušanovići, braća i sestra Žugić. Samo iz porodice Šamšal, za pionirom našeg skijanja Radomanom, stiže njih desetak. Prvo Jovan.

Ipza za nezaborav su uspjesi Jovana-Raja, omladinskog prvaka Jugoslavije sa kraja 60-ih na Jahorini.

Božo priča i o tadašnjem kvalitetnom i dobro organizovanom Planinarsko-smučarskom društvu “Durmitor“ - jedne sezone drugoplasiranom u SFRJ.

Bivši predsjednik tog kluba, u vrijeme kada, kako kaže, nije bilo razumijevanja, ističe da nema ništa gore nego kada se u sportu ne pitaju sportisti.

“Danas našeg kluba skoro i da nema, ali raduje volja i nastojanje aktuelnog rukovodstva da se povrati stara slava. Neće to biti ni- malo lako. Takmičara je malo. Današnja omladina želi da nauči da skija i da se takmiči, ali svako od njih i njihovi roditelji preko skijanja žele nešto da ostvare. Mi smo bili srećni ako nam se obezbijede putni troškovi kako bi otišli negdje da se takmičimo. Meni i mnogima iz tih vremena nije bilo teško da na skijama, preko Sinjajevine, idemo na takmičenje koje se održavalo u Kolašinu. Danas je to mnogima smiješno i nezamislivo”.

Savin kuk nije dovoljan, Švajcarci su davno “tipovali” staze na Štuocu

Diplomirani ekonomista po obrazovanju, dugogodišnji rukovodilac u privredi i predsjednik Opštine Žabljak, kaže da nije zadovoljan zimskom turističkom ponudom na Durmitoru.

“Savin kuk, ovog trenutka, nije ni dio optimalne turističke ponude ovog kraja. Surov je prostor i dostupan samo onima koji su dobro ovladali vještinama na skijama, ili onima koji teže ekstremnom ili avanturističkom. Javorovača može ponuditi ono što ima. Vidim da se razvojni planovi baziraju na prostor Savinog kuka. Želim da podsjetim da su sedamdesetih godina prošlog vijeka stručnjaci iz Švajcarske obišli durmitorske padine i „tipovali“ staze koje bi se izgradile sa vrha velikog Štuoca prema selu Nadgora. Sjeverne padine, bez vjetrova i lavina, na kojima ima snijega do sredine maja. I stručnjaci iz Slovenije dolazili su istim poslom. Postoji studija po kojoj su ski-tereni čije je podnožje kod hotela 'Jezera' i 'Durmitor' i kod Vojnog odmarališta”.

( Obrad Pješivac )