Brojali plovila koja su odavno na dnu mora
Tokom prošle godina kao noviteti u nacionalnu flotu zvanično su stupili 16 metara dugi drveni putnički brodić „Fantastik“ od 24 bruto-tone, sagrađen 1959 u Hrvatskoj, te putnički brodovi „Vesna VII“ i „Vesna VIII“ od po 198 tona
Crnogorsku trgovačku flotu trenutno čini 74 broda i tehnička plovna objekata na moru, Skadarskom i Pivskom jezeru - podaci su iz „Registra brodova 2016“ Uprave pomorske sigurnosti Crne Gore.
Ta publikacija sadrži tehničke i podatke o vlasništvu nad svim plovilima dužim od 12 metara i većim od 15 bruto-tona osim jahti, a koja plove pod crnogorskom zastavom i evidentirana su u upisnicima brodova Lučkih kapetanija u Kotoru i Baru.
Ukupna tonaža trgovačke flote u nacionalnom registru iznosi 110.165 bruto-tona, a pored ostaloga, flotu čine četri veća prekookeanska broda za rasute terete kompanija „Crnogorska plovidba„ Kotor i „Barska plovidba“ Bar, 11 remorkera, 13 ribarica, 25 putničkih brodova, šest trajekata, jedan plutajući dok i 15 tzv. javnih brodova i tehničkih plovnih objekata.
Već drugu godinu zaredom smanjuje se ukupna tonaža nacionalne trgovačke flote, pa je trenutno stanje za preko 28.000 bruto-tona manje nego na dan 31. decembra 2015. kada je izdat prethodni „Registar brodova 2015“. Rezultat je to prije svega činjenice da je lani iz nacionalnog registra ispisano najveće plovilo - veliki plutajući „Dok 12“ Jadranskog brodogradilišta Bijela od 28.413 bruto-tona. Ovaj 235 metara dugačak dok, koji je iz mora mogao radi remonta podići brodove težine do 33 hiljade tona, izgrađen je 1976. godine u Njemačkoj i svojevremeno je bio najveći plutajući dok na istočnoj obali Jadrana.
Stečajna uprava brodogradilišta Bijela lani je prodala „Dok 12“ litvanskoj kompaniji „AB vakaru Laivu Gamykla“ za 11 miliona eura, ali Litvanci još nisu za Baltik oteglili dok iz Bijele. Zbog stečaja brodogradilišta i namjere Vlade da ga pretvori u remontni centar za megajahte, neizvjesna je i sudbina još nekoliko plovila iz nacionalnog registra - prvenstveno „Doka 6“ od 9.000 tona, jedinog preostalog plutajućeg doka u državi, kao i ukupno pet remorkera samog JBB i kompanije „Boka Tug & Pilot Service“ iz Bijele koji su godinama uvodili velike trgovačke brodove na remont u dokove i uz operativnu obalu Jadranskog brodogradilišta.
Tokom prošle godina kao noviteti u nacionalnu flotu zvanično su stupili 16 metara dugi drveni putnički brodić „Fantastik“ od 24 bruto-tone, sagrađen 1959 u Hrvatskoj, te putnički brodovi „Vesna VII“ i „Vesna VIII“ od po 198 tona. Ova dva metalna broda duga po 35 metara su nekadašnji vojni odnosno policijski patrolni čamci tipa „mirna“ koje je u izletnička plovila za turistička krstarenja Bokom rekonstruisao njihov novi vlasnik, firma „Montenegro Cruising“ iz Budve.
Gotovo nevjerovatno zvuči podatak da pored 74 zaista postojeća, u nacionalnom crnogorskom Registru brodova zvanično „plove“ i četiri broda- fantoma koja već odavno nisu među živima. Razlog tome treba tražiti u frapantnoj neažurnosti i neodgovornosti naše pomorske administracije - konkretno Lučkih kapetanija u Kotoru i Baru koje Upravi pomorske sigurnosti do danas nisu dostavili formalna rješenja o brisanju čak ni ribarice „Špiridon“ koja je, odnoseći tri ljudska života, potonula u nevremenu južno od Bara u noći sa 18. na 19. februar sada već daleke 2007. godine.
Po dokumentaciji Ministarstva saobraćaja i pomorstva “živi” su i ribarica “Pasqua” koja je prije tri godine potonula u Zelenici, remorker “Pijavica” brodogradilišta Bijela koji je takođe prije više od tri godine isječen u staro željezo, ali i javni brod “Explorer” koji je prošle godine njegov vlasnik, državna firma RCUD iz Bijele, potpuno uništila u nestručnom pokušaju podizanja broda iz mora na obalu.
( Siniša Luković )