U centru Podgorice hoće i pješačku zonu i hiljade parking mjesta

Glavni grad navodno teži da za saobraćaj zatvori uži centar, a istovremeno gradi i planira ogroman broj, skoro 2.000 novih parking mjesta, čime pokazuju koliko su nedosljednji u sprovođenju saobraćajne politike.

Takvu ocjenu razvoja saobraćaja u Podgorici dala je Sonja Dragović u istraživanju “Bolji saobraćaj, bolji grad”, koje je nedavno objavila nevladina organizacija Biciklo.me.

Uži centar Podgorice obuhvaćen je Nacrtom Detaljnog urbanističkog plana “Nova varoš”, koji još nije dat na javnu raspravu. Dragović podsjeća da je formiranje pješačke zone u centru Podgorice predviđeno planovima višeg reda, prema kojima se kao mogućnost predlaže da se dio užeg centra oslobodi kolskog saobraćaja, a da se omoguće samo pješački i saobraćaj za bicikliste.

Autorka, međutim, u istraživanju navodi da planovi koji određuju pravac budućeg razvoja centra Podgorice, ne predviđaju širu pješačku zonu u Novoj varoši i da je umjesto toga, nadležni planiraju izgradnju koju prate nove saobraćajnice i nova parking mjesta.

Analizirajući Nacrt DUP-a “Nova varoš”, Dragović primjećuje da je za potrebe novih ukupno preko 16.000 kvadrata stambenog i više od 74,5 hiljade poslovnog prostora, neophodno obezbijediti skoro 2.000 novih parking mjesta.

Prema tome, kako je kazala, planovi jasno ukazuju na to da planeri ne vide zatvaranje centra Podgorice kao poželjan pravac razvoja, a predviđanjem većeg broja parking mjesta u samom centru, zapravo se samo stvaraju uslovi za veću količinu automobilskog saobraćaja.

“Dakle, za veće gužve, više zagađenja i manju pristupačnost za pješake i bicikliste”, kaže Dragović, dodajući da je takav plan, kao i gradnja u Njegoševom, jednom od najstarijih gradskih parkova, u suprotnosti sa zvaničnom politikom održivog razvoja koju Glavni grad želi da sprovodi.

Magistrica studija urbanizma i članica organizacije Biciklo.me, smatra da je nemoguće planirati hiljade novih parking mjesta u centru grada, a istovremeno govoriti o zatvaranju tog istog prostora za automobilski saobraćaj.

“Smanjenje intenziteta saobraćaja može se postići samo manjim brojem dostupnih parking mjesta. Tu taktiku primjenjuje niz evropskih gradova, a dobar primjer za to je Oslo, grad koji je po površini i broju stanovnika od Podgorice veći oko četiri puta, a u centru ima svega 650 parking mjesta. Prošle godine najavljeno je da će i ta mjesta biti uklonjena u tri faze, tokom tri godine i da će umjesto njih biti postavljene biciklističke staze i urbani mobilijar”, kazala je Dragović.

Kao još jedan od primjera ona navodi Montreal, čija je uprava u septembru donijela odluku da centar grada bude izuzet od zakonske odredbe koja propisuje da svi novoizgrađeni objekti moraju imati određen broj parking mjesta. U Sijetlu je prije tri godine grad predložio građevinskim kompanijama da za stanove locirane u centralnim gradskim zonama ne grade parkinge, a zauzvrat je budućim stanarima ponuđen besplatan javni prevoz, zajednički bicikli ili automobili koje zajedno može da koristi više domaćinstava.

“Takve zvanične politike i vizionarske odluke gradskih vlasti mogu zvučati neprimjenjive na sistem koji postoji u Podgorici, ali zapravo samo pokazuju da treba razmišljati o kreativnim rješenjima i napustiti obrasce koji su se pokazali kao neefikasni”, zaključuje Dragović.

U istraživanju “Bolji saobraćaj, bolji grad”, učestvovalo je 1.405 ispitanika. Skoro 80 odsto njih smatra da bi uži centar Podgorice trebalo da bude zatvoren za automobilski saobraćaj.

Parkiranje gdje ko stigne, nije signal za više parking mjesta

Dragović nadležnima poručuje da to što građan svaki slobodan kutak nastoje da pretvore u parking mjesto, nije signal da treba obezbijediti više parking mjesta.

“To je prilika da se kroz ponudu alternativnih vidova transporta smanje broj onih koji u centar grada dolaze automobilom”, kaže Dragović.

( Damira Kalač )