Portparolka Ministarstva pravde (Ministarstvo), gospođa Đina Popović podnijela je žalbu u ime Ministarstva povodom članka “Državni udar diže rejting pravosuđa”, objavljenog u Vijestima 25.01.2018. Ministarstvo tvrdi da je u pomenutom članku došlo do kršenja načela 1, smjernice 1.2. i načela 2. Kodeksa novinara/ki Crne Gore (KNCG) koji se odnose na istinitost, odnosno tačnost izvještavanja, te na neprikosnovenost činjenica i obavezu njihovog stavljanja u pravilan kontekst.
Nakon medijacije u kojoj su u rokovima učestvovale obje strane, i podnosilac žalbe i uredništvo, nije došlo do sporazumnog rješenja, pa sam donijela odluku da žalbu djelimično usvojim, zato što smatram da je došlo do povrede načela 1, smjernice 1.2.b. koja se odnosi na obavezu tačnog, cjelovitog i uravnoteženog izvještavanja. Istovremeno, mislim da nije došlo do kršenja smjernice 2.1 Komentar.
Obrazloženje
Portparolka Ministarstva pravde (Ministarstvo), gospođa Đina Popović podnijela je žalbu u ime Ministarstva povodom članka “Državni udar diže rejting pravosuđa”, objavljenog u Vijestima 25.01.2018. Ministarstvo tvrdi da je u pomenutom članku došlo do kršenja načela 1, smjernice 1.2. i načela 2. Kodeksa novinara/ki Crne Gore (KNCG) koji se odnose na istinitost, odnosno tačnost izvještavanja, te na neprikosnovenost činjenica i obavezu njihovog stavljanja u pravilan kontekst. Do kršenja je, prema mišljenju podnosioca žalbe došlo tako što se “činjenice iz istraživanja stavljaju u kontekst koji je potpuno suprotan onom u kojem su predstavljene u predmetnom istraživanju. Odnosno, okolnost da je stepen percepcije korupcije ubjedljivo najniži upravo kod Ministarstva pravde predstavlja se u negativnom kontekstu, tvrdnjom da Ministarstvo pravde „nije pošteđeno“ korupcije. Čak i ukoliko je riječ o komentaru autorke teksta, ovaj komentar nije jasno odvojen od činjenica, što je u suprotnosti sa odredbama Kodeksa.”
Žalba je bila formalno uredna i kao takva poslata uredništvu na izjašnjenje. U izjašnjenju novinarka teksta ističe da: “rečenica da Ministartsvo pravde nije pošteđeno korupcije nije konstacija, ni komentar, već interpretacija podatka istraživanja”, odnosno “prepričavanje”, kako dalje u izjašnjenju navodi. Na ovo je podnosilac žalbe reagovao odgovorom u kom ističe: “ukazujemo da je ovakva interpretacija činjenica, u kojoj se okolnost da je stepen percepcije korupcije od svih institucija obuhvaćenih istraživanjem najniži upravo kod Ministarstva pravde predstavlja u negativnom kontekstu, tvrdnjom da Ministarstvo pravde „nije pošteđeno“ korupcije, suprotna odredbama Kodeksa.”
Obaveza stavljanja u pravilan kontekst je u Kodeksu normirana kroz dva načela u dva različita konteksta, načelima 1 i 2 KNCG, odnosno njihovim smjernicama 1.2. Tačnost i 2.1. Komentar.
Smjernica 1.2. Tačnost – potencira obavezu tačnog, cjelovitog i uravnoteženog izvještavanja, odnosno insistira na tome da činjenice ne smiju biti iskrivljivane tako što će netačnim, parcijalnim ili senzacionalističkim izvještavanjem biti stavljene izvan konteksta u kom su se desile. Smjernica 2.1. Komentar – obavezuje na razlikovanje komentara i činjenica, odnosno zabranjuje da komentar bude prezentovan tako da stvara utisak da se radi o utvrđenoj činjenici.
Tvrdnjom da korupcije: ”Nije pošteđeno, vjeruju, ni Ministarstvo pravde” u prvi plan je istaknuto postojanje korupcije u Ministarstvu pravde, iako prema istraživanju koje je predmet izvještavanja, Ministarstvo pravde zaista ima niži stupanj percepcije korupcije od ostalih u tom kontekstu u članku pomenutih institucija – policije i sudstva. Ovim je neadekvatno naglašen jedan aspekt priče čime je prekršeno načelo 1, odnosno njegova smjernica 1.2.b.
Istovremeno, ne mislim da je istom formulacijom prekršeno i načelo 2.1. Komentar, koje se odnosi na prezentaciju komentara kao činjenica. Činjenica je da neki ispitanici vjeruju da Ministarstvo pravde nije pošteđeno korupcije (otud i stepen percepcije korupcije od 35%, a ne od 0%) tako da ova tvrdnja ne predstavlja komentar, iako stavljanje u prvi plan ove percepcije jeste neetično i jeste kršenje smjernice 1.2.b.
Paula Petričević
Ombudsmanka ND Vijesti
Bonus video:
