Evropska unija (EU) i Savjet Evrope, kroz zajednički projekat “Horizontal Facility” namijenjen zemljama zapadnog Balkana i Turske i vrijedan 25 miliona eura, pomagaće jačanje crnogorskih institucija u obezbjeđivanju pravde i borbi protiv korupcije i diskriminacije, saopšteno je na svečanom otvaranju programa. Šef Delegacije EU u Crnoj Gori, Aivo Orav, saopštio je da će, zajedno sa partnerima iz Savjeta Evrope pružati podršku Crnoj Gori za jačanje institucionalnih kapaciteta. “Kroz projekat, koji je vrijedan 25 miliona eura, pomagaćemo Crnoj Gori u obezbjeđivanju pravde, u borbi protiv korupcije, ekonomskog i organizovanog kriminala i diskriminacije i zaštiti ugroženih grupa”, objasnio je Orav. Oni su, kako je rekao, kroz tu inicijativu, odredili 3,1 miliona eura za tehničku pomoć Crnoj Gori u naredne tri godine kako bi se postigla veća usaglašenost sa evropskim standardima. Orav je objasnio da će kroz tu inicijativu biti pruženi pravni i ekspertski savjete u vezi sa prioritetnim reformama, što će biti omogućeno kroz mehanizam za ekspertsku pomoć Savjeta Evrope. “Iznos koji će se koristiti za aktivaciju ovog mehanizma zavisi od proaktivnosti domaćih institucija i zbog toga želim da podstaknem Crnu Goru da iskoristi ovu mogućnost i dostupnost sredstava EU”, poručio je Orav. On je kazao da cjelokupni sistem vladavine prava mora sada da donese više rezultata, posebno u oblasti borbe protiv korupcije i organizovanog kriminala, kao i u oblasti zaštite temeljnih prava. “Napredak u poglavljima u oblastima vladavine prava koji je pokazan opipljivim rezultatima nastaviće da određuje cjelokupnu osnovu za pregovore o pristupanju. Da bi se rezultati postigli, institucije treba da jačaju”, saopštio je Orav. Koordinatorka “Horizontal Facility” za Zapadni Balkan i Tursku, Tania van Dijk, navela je da je horizontalni projekat jedinstveno sredstvo, koji odgovora na vrlo konkretne potrebe i pomaže aspiracije korisnika u nastojanjima da povećaju stepen usaglašenosti sa evropskim standardima. Dijk je ukazala da poslednji Izvještaj o napretku Crne Gore ističe da je potrebno dodatno raditi u oblastima kao što su nezavisnost i odgovornost pravosuđa, borba protiv korupcije i organizovanog kriminala, kao i da je važno obezbijediti poštovanje ljudskih prava ranjivih grupa. “To su oblasti u kojima su već počele aktivnosti u okviru horizontalnog programa i to pokazuje koliko je ovaj instrument relevantan”, saopštila je Dijk. Vrhovni državni tužilac, Ivica Stanković, kazao je da će nastojati da, tokom tri godine trajanja projekta, usvoje što više evropskih standarda, kako bi nastavili da ih primjenjuju i kasnije. “Budžet od 25 miliona EUR obavezuje crnogorske institucije da pokažu spremnost da ponuđenu pomoć iskoriste na najbolji mogući način”, rekao je Stanković. On je objasnio da se, od šest projeketa, na Tužilaštvo odnose tri, i poručio da će Tužilaštvo nastojati da bude kredibilan partner. Predsjednica Ustavnog suda, Desanka Lopičić, navela je da Evropski ustavni sud, svaki u okviru nadležnosti, ali djelujući i interaktivno, znatno doprinose jačanju vladavine prava, demokratije i zaštiti ljudskih prava u Crnoj Gori. Ona je, govoreći o pristupačnosti zaštite pred Evropskim i crnogorskim Ustavnim sudom, rekla da je jedna od negativnih strana opterećenost oba suda velikim brojem predmeta. “Broj predmeta pred Ustavnim sudom značajno se povećao kada je ustavna žalba od Evropskog suda za ljudska prava proglašena djelotvornim pravnim sredstvom”, saopštila je Lopičić. Ona je poručila da u ustavnom pravu nema mjesta stranačkim ili trenutnim političkim interesima. “Postoji samo Ustav”, dodala je Lopičić. Predsjednica Vrhovnog suda, Vesna Medenica, ocijenila je da je nesumnjiv napredak protiv korupcije i organizovanog Crne Gore, koji je ostvaren u pristupnim pregovorima sa EU, što je prepoznato u Izvještaju Evropske komisije. Kako je kazala, neophodna je regionalna i međunarodna saradnja u borbi protiv korupcije i organizovanog kriminala, zbog čega je ovaj program veoma značajan za Crnu Goru. “Takođe je značajan i uz razloga što smo svjesni da je jedan slučaj korupcije dovoljan da postane vruća tema koja skreće pažnju javnosti sa pozitivnih akcija koje država svakodnevno sprovodi na planu jačanja institucionalnih kapaciteta i promociji evropskih vrijednosti”, saopštila je Medenica. Ministar prosvjete, Predrag Bošković, naveo je da crnogorsko obrazovanje “grabi” krupnim koracima ka stvaranju modernog obrazovanju. On je, govoreći o urađenom u prethodnom periodu, saopštio da su u borbi protiv korupcije, u saradnji sa Univerzitetom Crne Gore, napravili značajan iskorak. Bošković smatra da je Crna Gora, kada su u pitanju pristupačnost obrazovanju ranjivih grupa, primjer u regionu, pogotovo kada je u pitanju romska populacija. On je, govoreći o pristupačnosti obrazovanja osobama sa invaliditetom, naveo da je potrebno dalje raditi na unapređivanju standarda u toj oblasti, kao što je kvalitetnije rješavanja pitanja asistenata u nastavi. Marijana Laković Drašković iz Ministarstva pravde ocijenila je da je Crna Gora uglavnom zaokružila zakonodavni okvir, pogotovo kada je u pitanju organizacija i funkcionisanje pravosuđa, kao i borba protiv korupcije i zaštita ljudskih prava i borba protiv diskriminacije. “Pred nama je izazovan period za institucije koje su zadužene za sprovođenje ovih zakona, stoga je ovaj projekat od velikom značaja za Crnu Goru i došao je u pravom trenutku”, navela je Laković Drašković. Direktor Agencije za sprječavanja korupcije, Sreten Radonjić, naveo je da je Agencija u proteklom periodu svoje aktivnosti fokusirala na obezbjeđivanje uslova za jačanje svojih kapaciteta. “Spremni smo za implementaciju naredna dva velika projekta tokom naredne dvije godine, a to su projekti za podršku sprovođenju mjera integriteta u Crnoj Gori, kao i ovaj projektu u okviru ovog horizontalnog programa koji je posvećen daljem jačanju kapaciteta Agenciju”, kazao je Radonjić.
Bonus video: