Svi ključni ekonomski indikatori nedvojbeno pokazuju da je Crna Gora s razlogom ušla u "top osam najrizičnijih ekonomija po slom javnih finansija"
Osnovni ekonomski indikatori na osnovu kojih se utvrđuje bilans stanja u državi, kao i stabilnost javnih finansija, u permanentnom su i drastičnom slabljenu.
U prvi ekonomski indikator, aktivu, odnosno potencijalnon raspoloživu imovinu, jedne države spadaju: devizne rezerve, rezerve u zlatu, hartije od vrijednosti i prirodni resursi. Posljednjih godina svi navedeni parametri su u drastičnom padu. Poslije investicionog buma, Crna Gora je, prvi put, imala ozbiljne devizne rezerve koje su se istopile i budžet Crne Gore, u ovom trenutku, funkcionise kao protočni bojler, rezerve u zlatu se nalaze kao garancija za kredit, najkvalitetnije hartije od vrijednosti su unovčene i potrošene, a to su akcije u najboljim crnogorskim kompanijama koje ni jedna država u regionu nije prodala osim Crne Gore, a to su: gotovo pola EPCG-a, jedina kompanija za promet derivata sa svim kapacitetima za pretakanje Jugopetrol Kotor, jedini državni operater fiksne i mobilne telefonije sa kompletnom infrastrukturom Telekom, KAP, Željezara, skoro svi hoteli... kao i prodaja i davanje u zakup na 90 godina dijela najatraktivnijih lokacija na crnogorskom primorju. Dakle, aktiva, odnosno državna imovina je u ovom, relativno kratkom periodu od 7-8 godina umanjena za tržišno najaktrativniji dio i to u velikom obimu.
Baš u isto vrijeme drugi ekonomski indikator, reinvestiranje ili ulaganje u nove ekonomske kapacitete u Crnoj Gori nije bilo, tako da ni jedna značajnija kapitalna investicija, kao što je neki veći energetski kapacitet nije izgrađen, a u ovom trenutku smo jedina država u Evropi bez i jednog kilometra izgrađenog autoputa.
Treći, ali po značaju najvažniji ekonomski indikator, javni dug u periodu kada je Crna Gora imala najbrži pad aktive, dakle imovine, i najveći priliv po tom osnovu i period u kome ništa, ili gotovo ništa, nije reinvestirano u nove ekonomske subjekte ili kapitalne investicije. Država je imala najbrži rast spoljnjeg duga u svojoj istoriji, regionu i Evropi i sa 27,5% procenata javni dug je, u odnosu na BDP, narastao na 67,5%.
Prosto nevjerovatno koje su se sve ekonomske formule koristile da bi u relativno kratkom vremenskom periodu potrošili devizne rezerve, založili rezerve u zlatu kao i sav prihod od prodaje silne državne imovine i još se u periodu od 2009. pa do danas zadužili još 40% BDP-a, odnosno milijardu i po eura.
Kada u ovom ekonomskom stanju još počne prozivanje "državnih neprijatelja" koji Skupštini Crne Gore neće da podrže predloge Vlade Crne Gore, odnosno DPS-a, uz ista ona obrazloženja kada je trebalo obezbijediti i skupštinsku podršku za izdavanja garancija bjelosvjetskim tajkunima a koje su u vrijednosti od 183 milona pale na teret budžeta CG, odnosno građana Crne Gore, onda se iole razuman domaćin zapita - ko ovdje kome prodaje "rog za svijeću".
Na osnovu svih ključnih ekonomskih indikatora, Crnu Goru neumitno čeka slom javnih finansija i samo je pitanje kada. A na ovo pitanje još niko ne može sa sigurnošću dati odgovor jer je nepoznato gdje i koliko još Vlada Crne Gore može zadužiti državu i koje još vitalne resurse može uspjeti da otuđi i na jedan od dva navedena modela još i dublje razori javne finansije i ekonomiju Crne Gore. Vrlo je moguće da DPS nađe partnera u Skupštini Crne Gore koji bi podržao prodaju državnog udjela u EPCG, što je praktično jedini preostali model kroz prodaju preostalog "porodičnog blaga"obezbijedi izvjesno odlaganje sloma javnih finansija. Naravno da bi to bilo po cijenu podrivanja ekonomske moći države, a ona je osnovni stub njene nezavisnosti.
Autor je privrednik; URA
Bonus video:
