Presudom Vijeća Evropskog suda za ljudska prava, u slučaju Francuskog sindikata sportista (FNASS) i Drugih protiv Francuske Republike, jednoglasno je odlučeno da nema povrede čl. 8, Evropske konvencije o ljudskim pravima (pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života).1 Predmetni slučaj se odnosi na obavezu da sportista obavijesti o mjestu boravka u svrhu nenajavljenih antidoping testiranja.
Činjenično stanje
Francuska je u aprilu 2010. donijela Naredbu o zdravstvenoj zaštiti sportista (br. 2010-379), kao obavezu usaglašavanja Zakona o sportu sa Svjetskim antidoping kodeksom (WADA Code). Nedugo zatim, jedan broj podnosilaca predstavke, obratili su se Državnom savjetu sa zahtjevom da se jedan dio odredaba naredbe koji se tiču nenajavljenih doping kontrola, ukinu. Posebno je istaknuta činjenica da je ovakav sistem omogućio doping kontrole nezavisno od sportskih manifestacija i pripremnog perioda. Tom prilikom, odlukom Državnog savjeta je utvrđeno da su u pogledu uplitanja u pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života sportista, odredbe koje se odnose na uslov o obavještavanju mjesta boravka iako dovode do određenih smetnji, neophodne i proporcionalne ciljevima zbog kojih se sprovode programi protiv dopinga u sportu, kao mjere za zdravstvenu zaštitu sportista i integriteta sportskih takmičenja. Zaključeno je da nema opravdanih osnova da se zahtjevi usvoje.
Postupak pred Evropskim sudom za ljudska prava
Oslanjajući se na čl. 8, Konvencije podnosioci predstavke su naveli da mehanizam kojim se zahtjeva da dostavljanje informacije o mjestu boravka, za svaki dan da se navede termin od 60 minuta dnevno tokom kojeg će biti dostupni za testiranje, predstavljaju neopravdano uplitanje u pravo na poštovanje privatnog i porodičnog života. Takođe, ukazano je i na nekompatibilnost s njihovom slobodom kretanja. Na ovaj način se utiče na neposrednu ličnu autonomiju, i s tim u vezi Sud je uvtrdio da se predmetni zahtjev upliće u privatnost podnosilaca. Kao samo jedan aspekt doping kontrole, od sportista se očekuje da prihvate pravičan udio ograničenja povezanih mjera, neophodnih u cilju suzbijanja sveprisutnog dopinga u sportu.
Dalje, podnosioci predstavke nijesu osporili činjenicu da je ovo uplitanje bilo predviđeno naprijed pomenutom naredbom, ali su smatrali da Francuska antidoping agencija (AFLD) nema ovlašćenja da sprovodi propisane odredbe. Međutim, Sud primjećuje da je AFLD nezavisni javni organ nadležan, naročito, za planiranje i sprovođenje mjera za izvršenje programa za sprečavanje dopinga u sportu.
Sud nalazi da je princip ”zaštite zdravlja sportista” sadržan u relevantnim i obavezujućim međunarodnim normama i nacionalnom zakonodavstvu. U skladu sa navedenim, obaveza pružanja preciznih/detaljnih informacija o mjestu boravka je namijenjena upravo zdravstvenoj zaštiti sportista i promociji etičkog bavljenja sportom za sve kategorije. Sud je smatrao da je važno dodati naprijed iznijetom i uticaj na mlade ljudi, koji su identifikovani sa sportistima, doživljavajući ih kao uzore na koje bi se trebalo ugledati.
Uzimajući u obzir uticaj na privatni život sportista činjenicom da su dužni obavijestiti mjesto boravka, Sud je donesenu odluku pravdao razlozima da je sport oblast od javnog interesa, da je tužena država (Francuska Republika) ostvarila pravičnu ravnotežu između različitih interesa i da su s tim u vezi opravdana, nametnuta ograničenja u odnosu na čl. 8, Konvencije. Takođe, ukazano je da bi eventualno uklanjanje predmetnih obaveza, dovelo do povećanja opasnosti od dopinga kako za zdravlje sportista, tako i za sami integritet i vrijednosti koje sport promoviše, što je i u suprotnosti sa međunarodnim konsenzusom o potrebi za nenajavljeno testiranje. Valja napomenuti da u procesu postizanja konsenzusa, na koji se poziva Sud, sportisti nijesu aktivno učestvovali.
Njemački sportski univerzitet u Kelnu
Bonus video:
