Dok su predstavnici nominalne socijaldemokratije u Federaciji BiH sve bliže populističkom desnom centru, predstavnici nominalne socijaldemokratije u Republici Srpskoj sve su bliže - radikalnoj desnici.
Poznata populistička mantra o “državi blagostanja”, labilan i neusaglašen odnos prema neregulisanom neoliberalnom tržištu, izostanak socijalnih politika, udaljenost od “minimalnog programa” poštovanja ljudskih prava, civilnih sloboda i vladavine socijalne pravde, preusmjerila je “socijaldemokratiju” na jednosmjerno, nesimetrično političko komuniciranje.
U grupi takvih postupaka vidljivih na dnevnoj bazi, percipirani politički lideri predstavljaju mišljenje i stavove javnog mnjenja koje obrazuje biračko tijelo nominalnih socijaldemokratija, kreirajući konsenzus u ime širokog biračkog tijela, i navodno predstavljaju javno mnjenje svog biračkog tijela. To je sve što građanstvo dobija u zamjenu za konkretno učešće biračkog tijela i ostatka stanovništva (građanstva) u mapiranju i razrješenju problema, definiciji opcija, nadzoru nad mjerljivošću rezultata, a potom definisanju, dizajnu i konstituciji javnih politika.
Dominacija mišljenja političara o “državi” kao jedinom mogućem institutu društva, vodila je u dominaciju kreiranog utiska da jedino efektno upravljanje državom mogu pokazati lideri političkih stranaka sa svojim timovima. Dominacija manipulacije utiskom o društvu kao zbiru javnih mnijenja ili grupa koje su u punom kapacitetu nevidljive, a koje navodno dijele isto mišljenje, vodila je fabrikovanju javnog mnjenja koje je povjerovalo da umjesto kontinuiranog korištenja prava glasa iskoristi jednokratno pravo na izbor.
Rezultat je uspostava monopola nad informisanjem i komunikacijom o politici, ekonomiji i društvu koji se provodi u takozvanom režimu raspodjele moći, gdje mogućnost učešća aktera koji imaju visok interes (građanstvo) biva suprostavljena akterima koji imaju visoku moć (politčki lideri).
Situacija u kojoj je nemoguće definisati funkcionalan i operativan opseg saradnje između ova dva politička pola vodi u centralizaciju moći, vladavinu ljudi (a ne vladavinu prava), te dalje ka političko-ekonomskom sistemu kartelizacije političkih stranaka, neefikasnom i koruptivnom upravljanju javnim resursima i ka daljoj afirmaciji političke elite koja upravlja društvenom svojinom i resursima političke zajednice (Države).
Pogledajmo rezultate rada vlasti koju su formirali nominalni “socijaldemokrate” u koaliciji sa desnim centrom na državnom nivou.
“Vijeće ministara BiH je u prvoj godini mandata provodilo aktivnosti na ispunjavanju 104 obećanja od ukupno 254, koliko ih je dalo osam partija koje su formirale državni nivo izvršne vlasti. Od tog broja, ispunjena su četiri obećanja, dok je započet rad na ispunjavanju 100 obećanja. Jedno obećanje ocijenjeno je kao prekršeno, dok nisu zabilježene aktivnosti na ispunjavanju 149 obećanja”, pokazuje istraživanje Istinomjera.
Ima li kraja toj socijaldemokratiji koja ne ispunjava čak ni ona obećanja koja su daleko ispod očekivanja takozvanog “minimalnog programa” koji tradicionalno nude socijaldemokratije? U godini lokalnih izbora, izazovi su veći ali je odgovor jasniji: tek će učešće građanstva u zagovaranju “minimalnog programa” socijalne pravde pokazati koliko je bosanskohercegovačko društvo odlučno u nastojanju da u ovom društvu i ovoj državi vlada socijalna pravda, a ne privid “države blagostanja” za tranzicionu elitu. To počinje zagovaranjem za korištenjem prava glasa kao dometa slobode izražavanja, okupljanja i organizovanja, a ne kao zamjene za pravo na izbor i pravo učešća na izborima.
Autor je novinar
Bonus video:
