Osmi međunarodni slavistički skup Njegoševi dani održan je od 4. do 8. septembra u Kotoru i bio je posvećen Njegoševom stvaralaštvu i antifašističkom diskursu. Budući da se ove godine navršava osamdeset godina od Hitlerovog napada na Poljsku, koji je označio početak Drugog svjetskog rata i početak stradanja Jevreja, Slovena, Roma i ostalih “nearijevskih” naroda, počasni gost Njegoševih dana 8 bila je Republika Poljska čija je Ambasada u Crnoj Gori u saradnji sa Kulturnim centrom “Nikola Đurković” organizovala izložbu Borba i stradanje: Poljski građani za vrijeme Drugog svetskog rata, koju je otvorila konzulka Republike Poljske Anna Kasprzak. Organizatori smatraju da je fašizam najopasnija ideologija koju je čovjek osmislio, pa je neophodno prisjetiti se njegovih katastrofalnih posljedica i upozoriti na prisustvo fašističkih ideologema u savremenom javnom diskursu.
Po svojim ciljevima i naučnim dostignućima Njegoševi dani su jedinstvena manifestacija na crnogorskom kulturnom prostoru, koja daje relevantne rezultate i ozbiljan doprinos kako razvoju njegošologije i montenegristike, tako i južne slavistike uopšte. Međunarodni slavistički skup Njegoševi dani sa tradicijom održavanja više od decenije i izuzetnim ostvarenim rezultatima postao je prepoznatljivi crnogorski naučni i kulturni brend. Prvi Njegoševi dani održani su na Cetinju 2008. iste godine kada je osnovan Studijski program za crnogorski jezik i južnoslovenske književnosti, tada na Filozofskom fakultetu u Nikšiću. Misija i jednog i drugog je promovisanje i naučno utemeljena interpretacije Njegoševog stvaralaštva, crnogorske i drugih južnoslovenskih književnosti, jezika i kultura. Od tada pa do danas i Studijski program i Njegoševi dani čine čvrste temelje montenegristike, nauke o crnogorskom jeziku, književnosti i kulturi.
Do sada je održano 8 naučnih skupova i štampano sedam Zbornika radova u kojima je na 3756 strana objavljeno je 217 naučnih radova od kojih je 67 posvećeno Njegošu i njegovom djelu. Tih novih 217 bibliografskih jedinica predstavljaju veliki naučni doprinos i znatno su obogatile njegošologiju, montenegristiku i slavistiku. Pored ovih 7 zbornika štampan je 2013. zbornik Njegošu u čast sa 40 naučnih radova o najvećem crnogorskom i južnoslovenskom pjesniku. Na veliko zadovoljstvo organizatora skupa, naučnom skupu Njegoševi dani odazivaju se eminentni naučnici iz skoro svih evropskih zemalja sa poznatih slavističkih katedara i instituta. Njih 145 su svojim učešćem dali našem skupu prestižni karakter i istinski međunarodni značaj. Bez te podrške Njegoševih dana ne bi bilo i zato su organizatori skupa veoma zahvalni kolegama naučnicima koji su svoje naučno interesovanje usmjerili na Crnu Goru, njenu književnost, jezik, istoriju i kulturu. Oni su svojim radovima i referatima obogatili njegošologiju, montenegristiku i južnu slavistiku. Sa druge strane kroz Njegoševe dane Crna Gora i njena nauka su se u slavističkom svijetu afirmisale i kao uspješni organizatori i kreatori jedne prestižne naučne i kulturne manifestacije. I ove godine na osmim Njegoševim danima učestvuje 54 naučnika, među kojima 7 akademika, iz 14 evropskih zemalja, 28 gradova (Moskve, Berlina, Hamburga, Jene, Graca, Osla, Firence, Sofije, Varšave, Krakova, Poznanja, Lođa, Vroclava, Beograda, Kragujevca, Novog Sada, Zagreba, Rijeke, Pule, Sarajeva, Mostara, Ljubljane, Maribora, Skoplja, Štipa, Podgorice, Nikšića i Kotora) i sa 35 različitih naučnoistraživačkih i obrazovnih institucija.
Na svečanom otvaranju govorili su: konzulka Poljske Anna Kasperzek, dekanica Filološkog fakulteta prof. dr Tatjana Jovović, predsjednica Organizacionog odbora prof. dr Tatjana Đurišić Bečanović, nakon čega je održan koncert Dodir Crne Gore gitarskog dua Srđan Bulatović i Darko Nikčević.
Naučni rad se organizovao u sesijama za nauku o književnosti i kulturu sa temama: 1. Njegoševo književno stvaralaštvo, 2. Antifašistički diskurs i hronotop logora u (južno)slovenskim književnostima i kulturama i 3. Kult Revolucije i strategije njegove izgradnje u umjetničkim i neumjetničkim tekstovima (južno)slovenskih autora. Ove teme su privukle 35 naučnika sa sjajnim referatima koji će biti objavljeni i tako postati dostupni naučnoj i široj javnosti.
Referati iz oblasti nauke o jeziku bili su raspoređeni po temama: 1. Njegošev književnojezički izraz, 2. Crnogorski jezik i drugi južnoslovenski jezici u sinhroniji i dijahroniji i 3. Ideologija u jeziku. U sekciji za nauku o jeziku, pored radova o Njegoševom jeziku i stilu i prevodima njegovih djela, najviše interesovanja je izazvala tema Ideologija u jeziku u okviru koje smo čuli osam veoma uspjelih referata, od plenarnog izlaganja akad. Ranka Bugarskog u kojem je govoreno o ideologiji nacionalnog standardnog jezika, referata koji su predstavili jezičke politike u Sloveniji, Crnoj Gori, Sjevernoj Makedoniji, Hrvatskoj i Ukrajini, do referata u kojem je govoreno o odnosu ideologije i roda. Karakteristika Njegoševih dana su i veoma plodne i konstruktivne diskusije koje doprinose radnoj i naučnoj atmosferi.
Pored centralnog naučnog dijela skupa održano je niz značajnih kulturnih manifestacija među kojima su: promocija knjige Ave Maria! Dragana Boškovića o kome su govorili prof. dr Boguslav Zielinski i prof. dr Aleksandar Jerkov; promocija knjige Marinka Vorgića Još ne sviće o kome je govorila prof. dr Tatjana Đurišić Bečanović i promocija knjige Kada sazremo kao kultura prof. dr Magdalene Koh o kojoj je govorila mr Ksenija Rakočević.
Da veoma zahtjevna organizacija ovako značajnog i komplesnog naučnog skupa bude na najvišem nivou, sa više nego skromnim novčanim sredstvima, pobrinuli su se: prof. dr Tatjana Đurišić Bečanović, prof. dr Rajka Glušica, dr Nataša Jovović, mr Tamara Labudović, mr Ksenija Rakočević i mr Bojan Minić. Njegoševi dani su ove godine održani pod pokroviteljstvom Opštine Kotor, Ambasade Poljske i SUBNOR-a Crne Gore. Osim toga skup su pomogli i: Opšitna Budva, Muzeji Kotor, KC Nikola Đurković, Resurni centar za sluh i govor dr Peruta Ivanović, TO Kotor, Muzička škola Vida Matijan i firma AD MIND.
Međunarodni slavistički skup Njegoševi dani, svojim sad već preko decenijskim doprinosom na području montenegristike i južne slavistike predstavlja najznačajniju naučnu i kulturnu manifestaciju u Crnoj Gori i šire u regionu. Upravo zbog izvanrednih rerzultata i i ugleda Njegoševih dana formiran je 2015. Naučni savjet koji čine: akad. Slobodan Grubačić (Beograd), akad. Robert Hodel (Hamburg), akad. Svein Monnesland (Oslo), prof. dr Vladimir Osolnik (Ljubljana), akad. Gabriella Schubert (Jena), prof. dr Paul-Louis Thomas (Pariz) i prof. dr hab. Bogusław Zielinski (Poznanj). Oni će sa Njegoševim danima promovisati crnogorske kulturne vrijednosti i nauku.
Bonus video:
