U Nikšiću je promovisana monografija „Dijaspora Crne Gore u prošlosti i sadašnjosti“, knjiga koja prikazuje migracione tokove od Srednjeg vijeka do 2019. godine. Monografiju, koja predstavlja institucionalizovano podsjećanje na Crnu Goru koja živi na svim kontinentima planete, čini šest poglavlja, čiji su autori Marijan Mašo Miljić, mr Sait Šabotić, mr Ivan Jovović, Marko Špadijer, prof. dr Milan Vukčević, Elvira Bekteši i dr Antonela Arhin.
Prema riječima Saita Šabotića knjiga je „nepobitan svjedok da su migracije sa današnjeg prostora Crne Gore imale svoj kontinuitet koji, iako nam je bio tu pred očima, nije bio dovoljno naglašen i nije mu se posvećivalo dovoljno pažnje“.
„Knjiga predstavlja kvalitetnu sintezu koja obuhvata vrijeme od XV vijeka pa sve do naših dana i kvalitetan prilog u mozaiku koji čini Crnu Goru i njenu ukupnu i pritom brojnu dijasporu. Pisana je stilom i na način da je razumljiva za svakog čitaoca, auz to je, za razliku od ranije objavljenih publikacija opremljena ilustrativnim prilozima koji približavaju život naših ljudi u dijaspori, kako u prošlosti tako i u sadašnjosti“, istakao je Šabotić i dodao da knjigu doživljava kao podstrek za dalja izučavanja jer je iseljavanje aktuelni dio naše svakodnevice.
Marijan Mašo Miljić je kazao da je knjiga zasnovana na kombinovanom korišćenju literature, arhivske građe, novina i časopisa, i naglasio da do 1815.godine skoro da nema ili ima nedovoljno arhivske građe o iseljavanjima iz Crne Gore, kao i da se od tada, u vrijeme Petra I i Petra II Petrovića vodila neka evidencija o iseljavanjima, dok su crnogorske pasoške knjige sačuvane tek od 1853. sa određenim prekidima.
„Masovnost i neprekidnost iseljavanja sa prostora današnje Crne Gore bila su uslovljena sa više faktora: siromaštvom stanovništva, njegovom zaostalošću, nepovoljnim uslovima, često ispod egzistencijalnog minimuma, ali uz jaku, antejsku vezanost za život i snažnu volju za opstanak“, kazao je Miljić.
Kako je naglasio, u nastanku i sudbini crnogorske dijaspore razlikuje se osam perioda u okviru kojih se nalazi nekoliko faza i pravaca iseljavanja, počev od kraja XV vijeka, vremena kojim počinje prvi, pa do nakon sticanja nezavisnosti 2006.godine, doba početka osmog perioda.
Urednik monografije, mr Ivan Jovović, pomoćnik direktora Uprave za dijasporu, kazao je da je fenomen dijaspore univerzalan i veoma bitan za male narode, kao i da je knjiga pokazala da su naši iseljenici uspješni u mnogim oblastima i da je to njihovakarakteristika na svim kontinentima na kojima žive.
“Upravo ovom knjigom htjeli smo pokazati da iako se nalazimo na različitim geografskim širinama, Crna Gora i njena dijaspora predstavljaju neraskidivu cjelinu nacionalnog i državnog bića Crne Gore”, istakao je Jovović i dodao da monografija predstavlja nešto više od redovne izdavačke produkcije i da je “pomjerila ukupna saznanja o dijaspori Crne Gore”.
Bonus video:
