Međunarodna izložba “Žena o ženi” otvorena je ranije ove sedmice u Novoj galeriji vizuelnih umetnosti u Beogradu i za javnost je dostupna do 25. januara, a dio postavke čine i djela crnogorskih umjetnica u selekciji istoričarke umjetnosti Nele Gligorović.
Izložba predstavlha uvod u međunarodni projekat “Rise Of Women in culture in Western Balkans” (Razvoj žena u kulturama zapadnog Balkana), a okuplja više od 20 ženskih vizuelnih umjetnica iz regiona zapadnog Balkana, sa teritorije Srbije, Crne Gore, Hrvatske, Slovenije i Sjeverne Makedonije.
“Ovo je prva od dvije izložbe ‘Žena o ženi’ i uključuje unaprijed odabrane umjetnice koje svojim stvaralaštvom odgovaraju temi, odnosno u čijem izrazu su selektorke prepoznale savremeno identifikovanje sa ulogom i potrebama žene. Za drugu izložbu odabir će se vršiti putem otvorenog poziva mladim umjetnicama”, ističe se u obrazloženju organizatora.
Oni dodaju da će čitav projekat pokušati da odgovori na pitanje “Koju energiju u sebi nosi jedna žena i šta sve može da se učini u sinergiji više žena na jednom mjestu?”.
Projekat je podržala Evropske unija kroz program “Kreativna Evropa”, a koji je nastao iz potrebe za afirmacijom i prezentacijom savremenih praksi vizuelnih umjetnica, kustoskinja i radnica u kulturi zapadnog Balkana, te kao takav razvija i prelazi granice sektora, države i regije, dodaje Gligorovićeva.
U realizaciji projekta učestvuju organizacije iz Srbije (Fenomena i BeoArt Contempprary), Crne Gore (nevladina organizacija SPES), Slovenije (Lokarjeva galerija), Hrvatske (Udruga Prizma) i Sjeverne Makedonije (SENSUS).
“Inicijalno, projekat se razvio iz koncepta postavke/izložbe ‘Žena o ženi’ kojim prezentujemo pet nacionalnih selekcija zemalja zapadnog Balkana, odnosno pet kustoskinja-selektorki i 25 vizuelnih umjetnica. Crnogorska publika će biti u prilici da posjeti ovu izložbu od 10. do 25. februara u Podgorici, mart je rezervisan za Zagreb, a zatim slijede Ljubljana i Skoplje. Ovo je samo uvod u dvogodišnji projekat koji ćemo sprovoditi, a podrazumijeva predavanja, radionice, istraživanje, selekcije mlađih umjetnica zapadnog Balkana i njihovu prezentaciju u EU gallery u Strazburu, zatim brojne publikacije, dokumentarnu seriju ‘Rise of women in culture in Western Balkans’ i VR galeriju”, objasnila je Gligorovićeva.
Umjetnice iz Crne Gore koje su zastupljene na izložbi su: Anka Gardašević, Gordana Kuč, Jovana Vujanović, Maja Šofranac i Milena Jovićević.
“Crnogorska selekcija je prilično obojena snagom individue, konkretno žene. Indvidualizam oslobođen senzibiliteta putene tjelesnosti, već prezentacija novog subjekta. Specifične manifestacije slobode, otvorenost za saradnju i posvećenost jesu kvaliteti rada i djela selektovanih umjetnica. Umjetnice su fokusirane na istraživanje, empirijski pristup i preispitivanje modusa i odnosa društvenih konstrukata, pasivne opresije/lične i kolektivne, latentnu mrežu patrijarhata”, ističe Gligorovićeva.
Ona dodaje da Crna Gora nije zemlja umjerenosti, već krajnjih oprečnosti, pa tako gleda i na razvoj žene u crnogorskoj kulturi.
“Kada govorimo o Crnoj Gori moramo biti svjesni da govorimo o izuzetno malom kulturnom prostoru. Ali, specifikum crnogorskog prostora - kao da nikad nije bila zemlja umjerenosti i standarda, već krajnjih oprečnosti pa u tom kontekstu posmatram i razvoj ženskog subjekta u kulturi crnogorskog prostora. Apsolutne krajnosti, sluškinje i borkinje”, kaže Gligorović “Vijestima”.
Selektorka iz Srbije Biljana Jotić odabrala je umjetnice: Anđelu Grabež, Gordanu Belić, Leonoru Vekić, Nataliju Miladinović, Vesnu Vesić, izbor hrvatske selektorke Sonje Švec Španjol su: Ivana Bajcer, Mirela Blažević, Marina Ćorić, Lena Kramarić i Mateja Rusak. Selektorka Shqipe Mehmeti iz Sjeverne Makedonije je izdvojila umjetnice: Anu Lazarevsku, Hristinu Zafirovsku, Mariju Miloševsku i Tanju Balaq, dok je Anamarija Stibilj Šajn, selektorka iz Slovenije, izabrala umjetnice: Anju Kranjc, Lonu Verlich, Metu Šolar, Teju Tegelj i Uršu Toman.
“U skladu sa savremenim trendovima i novim medijima umjetnice se izražavaju na jedinstven način u različitim medijima, od slike i crteža, preko fotografije i skulpture, skulptoralne instalacije, video radova do performansa. Heterogenost vizuelnog izraza neizbježna je pojava savremenog doba, kao i raznolikost medija u kojima ili kojima se izražava. Pored medija, različitost je takođe vidljiva i u različitim pristupima ženskim identitetima u savremenoj umjetnosti, od oblika i tjelesnosti, kroz apstrakciju, do feminističkih umjetničkih praksi. Ova izložba na neki način daje odgovor na mapiranje identiteta žene u savremenoj vizuelnoj umjetnosti”, navode organizatori.
Panel o identitetu žene u savremenoj umjetnosti
U okviru aktuelne beogradske postavke biće i zvanično najavljen početak projekta sa Kick-off konferencijom “Ženski identiteti” (Female Identities) koja će se održati ovog vikenda, 16. i 17. januara, a prenosi se uživo putem Fejsbuk stranice i Jutjub kanala projekta “Rise of women”.
“Pored predstavljanja partnera i glavnih aktivnosti kojima će se projekat baviti kao i studijske posjete aktuelnoj umjetničkoj sceni 21. vijeka, na konferenciji će biti organizovan panel razgovor na temu identita žene u savremenoj umjetnosti, predstaviće se feministički festival ‘PitchWise’, biće organizovano stručno vođenje kroz izložbu ‘Žena o ženi’ zajedno sa umjetnicama iz regiona, a emitovaće se i performans umjetnice Ivane Ranisavljević”, najavljeno je na Fejsbuk stranici.
Sagovornice na panelu će biti: profesorka Fakulteta za medije i komunikaciju Dubravka Đurić, direktorka MSU Banjaluka Sara Vujković, kustoskinja umjetničke zbirke ‘Wiener ART Wiener’ Staedtische fondacije u Beogradu i nezavisna kustoskinja i istraživač u Londonu Aleksandra Lazar, vizuelna umjetnica Ivana Ivković i izvršna direktorka Europe’s Art Gallery Iana Stantieru. Moderatorka će biti Maša Elezović, kao i inicijatorka i moderatorka programa Biljana Jotić.
Bonus video:
