Ali, „učiteljica života“ ima svoj hiroviti tok. Manuela Dorega (1787-1828) velikog vojnika i državnika, guvernera Buenos Ajresa i vatrenog federalistu koji je uživao povjerenje provincijskih kaudilja, zbacili su sa vlasti, a potom i ubili unitaristi. Odgovornost za državni udar preuzeo je Huan Manuel de Rosas, koji će potom ubrzo i postati guverner Buenos Ajresa.
U međuvremenu, u unutrašnjosti je formirana Unitaristička liga, ali ono što je članove Lige ujedinjavalo, bilo je više opozicija prema Rosasu nego zajednička unitaristička ideologija. Na kraju Liga se sukobila i sa vlastima u Buenos Ajresu što je dovelo i do sklapanja federalnog pakta 1831. godine.
Nakon što je Federalni pakt potpisan, predstavnik Korijentesa Pedro Fere predložio je da se za novu državu sačini i ekonomski plan. Fere, koji je posjedovao malo brodogradilište, zalagao se za ograničenje slobodne trgovine, koja je gušila domaću industriju, s obzirom da su različite postindependističke vlade nakon 1810. godine, otvarale vrata domaćeg tržišta kako bi ostvarile prihode od carina i tako pokrile svoje troškove.
Posljedica “slobodne trgovine“ u prethodnom periodu bile su dramatične i teške - došlo je do zasićenja i zatrpavanja robom, posebno britanskom, kao i do nestanka ionako skromnog lokalnog zanatstva i industrije u provincijama, što je s druge strane rezultiralo i velikim odlivom kovanog novca. Fere je tražio da se prije potpisivanja Pakta potpisnice slože kako bi lokalna proizvodnja vina, žitarica, proizvoda od kože bila zaštićena višim carinama.
Buenos Ajeres je za Rosasove vladavine bio protiv toga predloga pa je Federalni pakt potpisan bez ikakvog pominjanja ekonomske politike. U tom trenutku Federalni pakt predstavljao je protivtežu vojnoj moći Lige unitarista, koju je predvodio general Pas. Građanski rat federalista i unionista završio se hapšenjem generala Pasa, koga je protivnički vojnik, ne znajući koga zarobljava, uhvatio lasom sa kuglama. Ostatke unitarističkih snaga u provincijama dotukao je general Huan Fakundo Kiroga.
U razdoblju 1810-1834. godine, Argentina je intenzivno tragala za odgovarajućim političkim sistemom. Jedan dokument potpisan 1834. godine, uz Federalni pakt postaće okosnica državnog ustrojstva zemlje, sve do Bitke kod Kaserona.
Huan Manuel de Rosas (1793-1877), konzerativni populistički argentinski državnik bio je jedan od najvažnijih političkih ličnosti toga vremena. Rosas je bio i guverner Buenos Ajresa od 1829 - 1831. godine. Vladao je korektno i uveo je određeni stepen reda. Njegovu vladavinu obilježila je ogromna suša koja je zahvatila Buenos Ajres i okolne provincije, ali i okončanje građanskog rata u argentinskoj prestonici.
Rosas se sa vlasti povukao 1831. godine - tražio je da položaj guvernera garantuje i veću javnu moć. Legistratura je to odbila pa se Rosas povukao na svoju hacijendu. Nakon Rosasa, teritorijom su upravljali razni guverneri, svi kratkotrajno. Kada je 1834. godine do Buenos Ajresa došla vijest da je izbio sukob između dvije federalne države, Tukumana i Salte, Rosas je pozvao Huana Fakunda Kirogu, uglednog čovjeka iz unutrašnjosti, ali nastanjenog u Buenos Ajresu, da pođe u zaraćeno područje i smiri situaciju. Nakon više sastanaka i dobijenih uputstava, Kiroga je krenuo na sjever, a Rosas je ostao na hacijendi Figeroa, kod San Andresa de Hilesa, 103 kilometra od Buenos Ajresa. U tišini svoje hacijende, Rosas je 20.12.1834. godine napisao dugačko pismo i uputio ga Kirogi. U političkoj istoriji Argentine, ono je ostalo upamćeno kao “Pismo sa hacijende de Fiegeroa“.
“Pismo...“ je bilo jedan od rijetkih dokumenata u kojima je Rosas objašnjavao svoje političko razmišljanje. Zemlja, izričit je Rosas, još uvijek nije spremna da se organizuje na federalnoj osnovi - građanski rat je tek završen, podjele su duboke, rane svježe, provincije uništene. Stvari treba prepustiti vremenu, provincijama dozvoliti da postepeno rješavaju svoje probleme, stvore institucije. Tek tada bi bilo mogućnosti da donesu nacionalni ustav.
Kiroga je pismo primio dok se nalazio u Santijago del Esteru i po svoj prilici slagao se sa političkim razmišljanjem Rosasa. Danas se pismo čuva u Državnom arhivu, u autentičnom obliku sa jednim “detaljem“ - krvavim mrljama jer je bilo kod Kiroge kada je ubijen u Baranka Jaku.
Od tog trenutka (1831. godine) Argentina prolazi kroz period konfederacije.
Federalni pakt koji su 1831. godine potpisali Rosas kao guverner Buenos Ajresa, Estanislao Lopez, guverner Santa Fea i Pedro Fere, guverner Korijentesa, ograničio se na odredbe kojima su se tri provincije obavezale da će jedna drugu braniti od domaćih ili stranih napada, da neće dozvoliti rasčlanjavanje države i da će garantovani ustavnu organizaciju kada se uspostavi mir. Sa Paktom se saglasio i Kiroga.
Naredne godine obilježiće poraz unitarista i na vojnom i na političkom planu. General Pas biće uskoro uhapšen a i najtvrdokorniji unitaristi počeće centralizam da smatraju utopijom.
Grad koji je osnovan prije tri stoljeća, u divljini pampe, sada će sa pijedestala prestonice, narednih decenija, tražiti optimalnu političku formulu za ustrojstvo države.
Potosi
Polumitski grad sagrađen na obroncima planine Cerro Rico (Bogata planina), na nadmorskoj visini od 3976 do 4263 m smatra se jednim od najviših gradova na svijetu. Osnovan je 1546. godine kao rudarski grad za iskopavanje srebra, a najveći procvat doživio je u 16. vijeku kada je imao oko 200.000 stanovnika i bio je jedan od najvećih gradova Latinske Amerike. Prema legendi - da li samo legendi? - u njegovim rudnicima iskopano je toliko srebra, da bi se od Potosija do Madrida mogao sagraditi most od srebra a pored njega isto toliko dugačak most od kostiju umrlih rudara. Zbog teških uslova rada u rudnicima Potosija, gdje su radili isključivo Indijanci, umrlo je tokom vjekova 8 miliona domorodaca. Iz tog vremena ušla je u španski jezik izreka “Valer un Potosi“ (Vrijedi kao Potosi).
Potosi je danas glavni grad istoimene oblasti na jugozapadu Bolivije sa 240.000 stanovnika (2010). Ali, on je i poznata turistička destinacija, čija su glavna atrakcija sačuvani proizvodni “lanac“ iz doba španske kolonijalne vladavine, kovnice novca i brojni napušteni, iscrpljeni rudnici.
Zanimljivo je da se u Potosiju rudarstvo i danas održava, naravno u daleko manjem obimu.
La Plata
La Plata (Rio de la Plata, Srebrna rijeka) zapravo je estuarijum dveju rijeka, Parane i Urugvaja koje su tu ulivaju u Atlantski okean. Estuarijum je površine 35.000 km2, dug je 289 kilometara, širok je na ulazu 221 kilometar, a sužava se u visini Buenos Ajresa na 59 kilometara. Estuarijum je plitak, a dubina uzvodno znatno opada - od 1,8 kilometara na ulazu do 1 metra u krajnjem zapadnom dijelu. Sjeverna obala, na kojoj se nalazi Montevideo, viša je od južne, niske i jednolične na kojoj je sagrađen Buenos Ajres.
I Urugvaj i Parana, naročito Parana, donose La Plati znatne količine vode - njihov prosječni proticaj pri ušću je 25.000 m3 u sekundi a žućkasta rečna voda primjećuje se u okeanu i na 100 kilometara od obale. Pošto ove dvije rijeke godišnje donose ogromne količine mulja oko 57 miliona kubnih metara - plovni put za luku Buenos Ajres stalno mora da se održava bagerima.
Inače, slava prvog Evropljanina koji je doplovio do La Plate pripada španskom pomorcu Huanu Diasu de Solisu. Njegovo učešće u toj pomorskoj ekspediciji, tragično se završilo - De Solisa su tom prilikom zarobili pripadnici lokalnog kanibalskog indijanskog plemena, potom ubili i...pojeli.
33 Istočnjaka
Tajanstveni naziv odnosi se na grupu ljudi pod komandom Huana Antonia Lavaljeha, koji su krenuli iz Argentine da bi započeli oslobađanje Urugvaja od Brazila. Novija saznanja govore da ih je bilo više - utvrđeno je 48 imena - ali neki istoričari ukazuju da je naziv uzet, jer je to i masonski sveti broj, odnosno najviši stepen u masonskoj hijerarhiji.
Bonus video:
