Trenutak kada posljednji zatvorenik umire, a rađa se novi podanik, idealan je zaplet jednog sistema, pa tako i predstave “Policajci” koja je premijerno izvedena u utorak veče na sceni “Studio” Crnogorskog narodnog pozorišta u Podgorici.
Djelo “Policajci” je prvo dramsko djelo poljskog pisca Slavomira Mrožeka koje je napisao sa 28 godina, baš koliko ima i reditelj Aleksandar Jovanović kojem je ovo prva predstava za odrasle.
Na intimnoj, kamernoj sceni, ostvarena je dobra interakcija sa publikom koja je kroz smijeh i budnu pažnju pratila razvoj situacije sve do samog kraja kada je glasnim aplauzom pozdravila ansambl. Iako djeluje da Jovanović pribjegava klasičnom maniru, sjajno savremeno, digitalno, ali i blisko/poznato rješenje portretâ Infanta i njegovog strica Regenta. Kombinacija poznatih lica, iako bez aluzija na bilo koga ili bilo šta, podstiče prisutne da se pitaju ko su danas likovi, odnosno “vođe”, kojima društvo kliče i koje slavi, a koje policija beskompromisno štiti i klanja im se. Portreti takođe reaguju tokom predstave i tako stvaraju dodatnu konekciju sa prisutnima.
Tekst je adaptirao reditelj Jovanović i učinio ga lakšim, duhovitim i moćnim, ali i aktuelnijim danas i ovdje. On potpisuje i izbor muzike, glumački ansambl čine: Srđan Grahovac, Dejan Ivanić, Radmila Božović, Aleksandar Gavranić i Davor Dragojević. Tekst je preveo Petar Vujičić, scenografkinja je Ivanka Vana Prelević, kostimografkinja Lina Leković, a izvršna producentkinja Janja Ražnatović.
Potčinjavanje, kao dokaz da volimo državu, spremnost na sopstvenu žrtvu u znak odanosti i odbijanje “ideološke usamljenosti”, prestanak borbe i ukazivanja na realne probleme vode ka oslobođenju posljednjeg zatvorenika kojeg igra Aleksandar Gavranić čije rečenice izazivaju pomiješena osjećanja.
Iskaz sa samog početka komada: “Želim da našoj vladi služim svim svojim silama”, kao i priznanje “Umoran sam, neka ratuje s vladom ko hoće, ja neću”; vode ka “stravičnoj lojalnosti” kako to kaže Šef policije kojeg maestralno iznosi Srđan Grahovac. Lolajnost, nenormalno zastrašujuća, kao i pravolinijska odanost, ipak, zahtijevaju žrtvu zarad opstanka sistema, postojanja policije, “provokatora”, zatvora...
Jovanović, kazao je medijima nakon premijere, smatra da je trenutno stanje društva takvo da u dobroj mjeri korespondira sa onim što proizilazi iz Mrožekovog teksta.
”Htio sam da progovorim o nekim temama za koje sam mislio da se tiču publike kod nas ovdje i sada. Naša zajednička namjera je bila da napravimo političku tragikomediju koja u sebi ima elemente groteske, koja je u ovom slučaju više osjećanje svijeta. Mješavina smiješnog i jezivog, koje treba takođe da se otkrije kao ponor u običnom malom čovjeku što jesu svi likovi u ovom komadu, pruža publici širi prostor za promišljanje obilja tema i motiva koje Mrožek otvara, ne dajući do kraja izvedene čiste i jasne odgovore, već zapravo postavljajući neka pitanja koja se tiču i nas danas, 63 godine nakon praizvedbe komada”, rekao je on.
”Narednik provokator” - najveći od svih pristalica vlade i njenih vođa (čemu svjedoči i to da radi i kada mu je slobodan dan i da se osjeća najprijatnije u uniformi), kojeg glumi Dejan Ivanić, pristaće i na sopstvenu žrtvu zarad države i tako postati spasilac tog totalitarnoj sistema koji u jednom trenutku ostaje bez neprijatelja, a postojanje policije nepotrebno... No, dokle i šta mu to donosi pitanje je na koje se odgovor može naći i u rečenici, spoznaji istine i slobodoumlja: “krematorijum nije nikakva kapitalna investicija”. I, za kraj, na samom kraju, poruka: “Živjela sloboda!”, uz interesantno rediteljsko rješenje...
Bonus video: