Turski naučnik Ibrahim Kalin autor je obimne studije “Ja, onaj drugi i drukčiji svijet” koja predstavlja svojevrstan uvod u istoriju odnosa islama i Zapada. Ovu opsežnu, informativnu studiju objavila je zrenjaninska Agora u prevodu Avdije Salkovića. Ibrahim Kalin poznat je u američkim, evropskim i turskim krugovima kao intelektualac koji se bavi obradom kulturnih, filozofijskih, civilizacijskih, religijskih i geopolitičkih odnosa Istoka i Zapada.
”Ja, onaj drugi i drukčiji svijet” tretira istorijske odnose i borbu između islamskog svijeta i Zapada, vanvremensku temu koja, reklo bi se, zaokuplja pažnju čovječanstva od iskona do savremenog doba - a svi su izgledi da će tako biti do Sudnjeg dana. Ona pred našim očima prostire četrnaestovjekovno proživljeno, živo iskustvo koje je u većini bilo tužno, zamorno i iscrpljujuće; kao da u njoj čitamo o današnjici, a ne o prošlosti.
Ibrahim Kalin kroz prilično širok prozor gleda na islamsko-zapadne odnose. Andaluzija je ishodišna tačka njegove inspiracije i strasti prema intelektu; od slučaja Džem-sultana do pomorske bitke kod Lepanta, od islama na Siciliji do otkrića Amerike, on u svoju knjigu uvodi bezbroj drugih događaja koje osvjetljava sasvim novom, do sada neviđenom svjetlošću. Autor to ne čini sa određene distance niti uz određenu dozu otuđenosti. Zapravo, on sam je svjetlost koja hrabro preispituje akt podrugojačivanja koji vlada današnjicom i koji se nalazi naspram tradicionalne ontologije. On usplahireno poziva da se ne insistira na sopstvenom ja, jer to neminovno iziskuje pojavu onog drugog što dovodi do proizvodnje trajnog neprijatelja. A, zar smisao našeg postojanja nije da svi mi budemo MI?
Knjiga ovakve vrste zahtijeva trud, znanje i bogato naučno nasljeđe. Međutim, želja da se ode još dalje, da se izvrši sistematska analiza originalnih izvora, da se dobijeno znanje sastavi sa novom idejom i autentičnim stilom, prije svega, iziskuje visok nivo kulture, traži od autora potpunu predanost i, možda više od svega, duboko saosjećanje. Sastaviti sve ovo na jednom mjestu nije lako, možda je i nemoguće.
Ibrahim Kalin na tragu je strastvene misije koja je nemoćno ljudsko biće vinula sa Galate preko bisernog Bosfora, koja je brodove kopnom pronijela i Neimara Sinana i Mikelanđela odvažno u najvećem činu humanosti sastavila. Knjiga koja je pred nama od čitaoca čini ushićenog svjedoka da je Kalin i više nego uspješan u svojoj misiji.
Ova knjiga opsežno i temeljno se bavi islamom i to počevši od samog termina islama i Zapada, korijena civilizacije, univerzalne percepcije istorije, optužbi na račun neznanja i oholosti. U posebnim poglavljima bavi se odnosom islama, hrišćanstva i Vizantije, te krstaškim pohodima, krstašima u očima muslimana, Andaluzijom, Evropom i Turcima, da bi potom analizirao ovu temu u reformaciji, renesansi.
Istorija islamsko zapadnih odnosa iznijeta u ovoj knjizi potvrđuje sljedeću tačku: percepcija i mišljenje koje dvije civilizacije imaju jedna o drugoj, u isto vrijeme predstavljaju po jedan njihov odraz u ogledalu. Iza percepcije o islamu, zamišljenog kao onaj drugi, nalaze se percepcija, strahovi, prioriteti, snovi, računi i interesi različitih perioda zapadnog društva. Ista stvar važi i za islamski svijet. Egocentrički protesti proizvedeni u ime suprotstavljanja zapadnom centralizmu i kolonizaciji, nijesu u skladu ni sa tradicijom islamskog morala i misli, ni sa današnjim faktičkim stanjem muslimanskih društava. To što osobe, koje kritikuju Zapad zato što podrugojačuje muslimane, čineći istu grešku razvijaju monolitnu, redukujuću i neprijateljsku percepciju o Zapadu, jeste jedna od ironija našeg vremena. Imidž Zapada izgrađen na osnovu manjkavih i površnih informacija i upotrijebljen kao političko-ideološko sredstvo, uništava ionako ograničene i problematične komunikacione mogućnosti i priprema teren za nove animozitete i sukobe. Istinski problem jeste to što se Zapad proglašava za žrtveno jagnje, što islamski svijet skriva sopstvene probleme i izbjegava suočavanje sa njima. Pored toga što ovakvo ponašanje ne donosi ništa dobro, ono nas, na posljetku, odvodi u mentalnu lijenjost, moralni konformizam i osjećaj lažne sigurnosti. Kad se u obzir uzmu istorijske i svakodnevne činjenice, tada i islamsko i zapadno društvo treba da sinhronizovano pogledaju u ogledalo i izvrše preispitivanje.
Doc. dr Ibrahim Kalin diplomirao je 1992. na Odsjeku za istoriju Istanbulskog univerziteta. U Maleziji je završio postdiplomske studije, a 2002. na Univerzitetu Džordž Vašington odbranio je doktorsku disertaciju. Trenutno se nalazi na funkciji pomoćnika generalnog sekretara i glasnogovornika predsjednika Republike Turske. Autor je mnogih knjiga i članaka o islamskoj filozofiji, islamsko-zapadnih odnosa i turske vanjske politike. Ibrahim Kalin se bavi i muzikom i izvodi tursku narodnu muziku.
Bonus video:
