Kroz ciklus fotografija “Autoportret kroz sve što nisam” autorka Ana Mitrović se suočava sa sobom, preispituje sopstvena shvatanja, vaspitanje i nametnuta očekivanja koja dolaze od porodice, prijatelja ili društva. Pa ipak, fotografijama koje smatra samopreispitivanjem, Mitrović podstiče na isto to i posmatrača koji se ispred njenih djela nerijetko nađe kao pred ogledalom, iako ne licem u lice.
Izložba fotografija “Autoportret kroz sve što nisam” otvorena je u fotografskoj galeriji “F 64” u Podgorici, u Ulici Đoka Miraševića 61, a nakon brojne publike koja je prisustvovala otvaranju 12. oktobra, postavka je dostupna za pogledati do 15. novembra, svakog danas osim nedjelje, u periodu od osam do 22 časa.
Postavljajući sebe u različite situacije (sopstvene) svakodnevice, Mitrović je istovremeno i autorka i objekat, a iako naizgled intimni trenuci unutar njenog doma ili svijesti, Mitrović predstavlja fotografije koje su i univerzalna projekcija realnosti. Sa tom realnosti svi se suočavaju, neki saživljavaju i prihvataju, dok je Mitrović problematizuje i preispituje.
Iako predstavljene fotografije funkcionišu individualno, Ana Mitrović je istakla i da se izložba “Autoportret kroz sve što nisam” može posmatrati i kao cjelina.
”Rad se sastoji od interpretacije osam stereotipnih predstavnika društva. U ovom radu se, kroz pažljivu selekciju, suočavam sa sobom, preispitujem svoja shvatanja, vaspitanje i nametnuta očekivanja od strane porodice, prijatelja ili društva. Kroz formalne semantičke obrasce razvijam specifične karaktere, tako što ističem prepoznatljive i njima svojstvene kvalitete kroz gest, kostim, šminku, scenografiju i svjetlo. Koncept je zadao pravilo da su svi likovi u kućnoj varijanti i da se interpretira njihova svakodnevica. Rad se mora pogledati u cjelini, kako bi oblikovao tačniji, ali ipak ne i potpun, autoportret”, poručuje Mitrović.
Njene fotografije u svojoj jednostavnosti donose spektar pitanja koja se njišu između jednostavnosti i banalnosti sa jedne strane i filozofije, umjetnosti, feminizma, tradicije, sa druge strane... Naslovom postavke umjetnica jasno iznosi revolt prema svemu onome što prikazuje na svojim djelima, ali upozorava i da fotografije i situacije na njima ne treba uzimati olako.
”Negative space predstavlja likovno rješenje, često korišćeno u fotografiji, gdje se njegov najveći kvalitet ogleda u ‘praznom prostoru’. Ovaj likovni postupak se odnosi na sve što ostaje u kadru kada se iz cjeline isključi naizgled glavni subjekat. Shodno tome, ‘Autoportret kroz sve što nisam’, prenosi likovni princip na konceptualni nivo i pokušava oblikovati portret kroz sve ono sa čime se ne identifikujem. Međutim, treba oprezno tumačiti sve što je prikazano na slici, jer moj autoportret ne predstavlja samo jednu suprotnost - već sve suprotnosti”, objašnjava Mitrović.
Lana Bulatović u tekstu koji prati izložbu, a koji naziva “Odraz u negativnom ogledalu” ističe da je jedna od najvećih vrijednosti rada Ane Mitrović zapravo težnja da ne nameće bilo kakvo mišljenje i ostavlja prostor za interpretaciju.
”Svaki oblik istine definiše se kroz njegovu pozitivnu i negativnu vrijednost. Po Geštaltovoj psihologiji, identifikacija figure, a u ovom slučaju portreta i cjelokupne samospoznaje ličnosti, vrši se uz pomoć pozadine, kroz princip figure-grounda. Kroz suočavanje sa sopstvenim strahovima, a koje se dešava postavljanjem sebe u kontekst svega onoga što ne želi biti, umjetnica uspijeva da postavi sopstvene koordinate u društvu u kojem je odrasla. Kroz detaljne i promišljene postavke scene u duhu savremene staged fotografije gradi suprotnu, antagonističku sliku socio-kulturnih vrijednosti koje zastupa i sa kojima se identifikuje. Može se reći da one prevazilaze lični okvir i da su neka vrsta generacijskog odbacivanja primitivizma, malograđanštine, ideološke i vjerske isključivosti i palanačkog duha uopšte”, ističe Bulatović.
Ona dodaje i da se svaki od likova može različito tumačiti, što omogućava otvorenost izloženih fotografija.
”Priča koja se ogleda u ovom “nacionalnom” portretu ne sadrži eksplicitnu kritiku, a svaki od ovih likova može biti različito interpretiran od strane posmatrača. Ona je oličenje ličnih iskustava i viđenja, sa težnjom da angažuje posmatrača da pronađe ono što jeste ili nije, u nekoj od predstavljenih tipskih ličnosti društva koje nas okružuje i kreira”, kaže Bulatović.
Ana Mitrović je rođena 1998. godina i trenutno pohađa postdiplomske studije grafičkog dizajna na Fakultetu likovnih umjetnosti na Cetinju. Tokom svog školovanja je učestvovala na brojnim festivalima, grupnim izložbama, radionicama i rezidencijama u zemlji i inostranstvu.
Dobitnica je nekoliko nagrada i priznanja u oblasti dizajna i fotografije, od kojih izdvaja: Specijalnu nagradu u kategoriji “Portret” na ovogodišnjem Sarajevo Photography Festivalu, Godišnju nagrada za najbolju studentkinju Master studija na studijskom programu grafički dizajn, Nagradu za najbolji plakat na selektovanoj izložbi plakata povodom 30 godina od pada Berlinskog zida, kao i prvu nagradu za vizuelni identitet koju joj je 2019. dodijelilo Udruženje konzervatora i restauratora Crne Gore.
Bonus video: